Ε. 2094/2025 Παροχή διευκρινίσεων αναφορικά με την εφαρμογή του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής
| ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΑΔΕ Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΜΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΤΜΗΜΑ Β’ Ταχ. Δ/νση : Πειραιώς 180 Ταχ. Κώδικας : 17778 Ταύρος Τηλέφωνο : 213-1410131,133,142 E-Mail : deef@aade.gr |
ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ – ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΛΑΒΕΙ ΑΔΑ Αθήνα,6/11/2025 Α.Π.: Ε. 2094 ΕΞ. ΕΠΕΙΓΟΝ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ 3 Νοεμβρίου 2025 ΠΡΟΣ Ως προς τον πίνακα διανομής |
Θέμα: Παροχή διευκρινίσεων αναφορικά με την εφαρμογή του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 5177/2025 (Α'21).
|
ΠΕΡΙΛΗΨΗ Α) ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Εγκύκλιος που αφορά στην παροχή διευκρινίσεων για την επιβολή του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 5177/2025 (Α'21). Β) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Με την παρούσα εγκύκλιο παρέχονται διευκρινίσεις αναφορικά με την φορολογική μεταχείριση συγκεκριμένων συναλλαγών και πράξεων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής, καθώς και τις φορολογικές υποχρεώσεις των φορολογουμένων, φυσικών, νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων, του Δημοσίου και των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, για πράξεις/συναλλαγές που πραγματοποιούν και εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής. Γ) ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ Η εν λόγω εγκύκλιος αφορά κάθε φορολογούμενο, φυσικό και νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, καθώς και το Δημόσιο και τους φορείς γενικής κυβέρνησης που διενεργούν πράξεις που υπάγονται σε Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής. |
Κατόπιν της θέσπισης του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής με τον ν.5135/2024 (Α’ 147), ο οποίος κωδικοποιήθηκε ως προς τα άρθρα 2 – 32 με τον ν. 5177/2025 (Α'21), παρέχονται οι ακόλουθες διευκρινίσεις με σκοπό την ορθή και ομοιόμορφη εφαρμογή των νέων διατάξεων.
Επισημαίνεται ότι με βάση την παρ. 5 του αρθ. 63 του ν.5177/2025 (Α'21), οι κωδικοποιούμενες με αυτόν διατάξεις, μεταξύ των οποίων και οι διατάξεις των αρθ. 2 – 32 του ν. 5135/2024, καταργούνται από την έναρξη ισχύος του ν. 5177/2025 (Α'21), ήτοι από τις 14/02/2025. Συνεπώς, οποιαδήποτε αναφορά στην παρούσα σε διατάξεις του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής αφορά σε διατάξεις του ν. 5177/2025 (Α'21) .
Α. ΓΕΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
1. Με τις διατάξεις του Πρώτου Βιβλίου (άρθρα 1-31) του νόμου 5177/2025 (Α'21), με τις οποίες κωδικοποιήθηκαν οι διατάξεις των άρθρων 2 – 32 του ν. 5135/2024, επιβάλλεται από 1/12/2024 φόρος με την ονομασία «Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής» επί των συναλλαγών, συμβάσεων και πράξεων που κατονομάζονται περιοριστικά στον νόμο (εφεξής «Τέλος»). Με βάση το αρθ. 33 του ν.5135/2024, όπως αυτό τροποποιήθηκε με το αρθ. 128 του ν.5162/2024 (Α' 198), από την ίδια ανωτέρω ημερομηνία, καταργείται το τέλος χαρτοσήμου που επιβλήθηκε με το ΠΔ της 28ης Ιουλίου 1931 (Α’ 239), καθώς και η συνεισπραττόμενη με αυτό υπέρ του Ο.Γ.Α. ειδική κοινωνική εισφορά (αρ.11, ν.4169/1961 (Α’ 81)).
2. Από τις διατάξεις για το Τέλος προκύπτει ότι:
- Δεν απαιτείται η σήμανση του εγγράφου.
- Αίρεται η αρχή της εδαφικότητας, δηλαδή για την επιβολή του Τέλους δεν λαμβάνεται πλέον υπόψη ο τόπος κατάρτισης των εγγράφων.
- Καθορίζεται ενιαίος χρόνος απόδοσης του Τέλους.
- Εισάγεται ψηφιακή διαδικασία απόδοσης του Τέλους σύμφωνα με την Α.1149/2024 (Β'5578) απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ.
- Καθορίζεται ο υπόχρεος στην απόδοση του Τέλους, κατά περίπτωση.
3. Περαιτέρω διευκρινίζεται ότι σύμφωνα με την παρ. 5 του αρθ. 31 του νόμου 5177/2025 απαλλακτικές ρυθμίσεις επιβολής τελών χαρτοσήμου διατηρούνται σε ισχύ και νοούνται εφεξής ως απαλλαγές από το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής.
3.1. Το Τέλος επιβάλλεται σε συναλλαγές/πράξεις, είτε αυτές καταρτίζονται εντύπως, είτε ηλεκτρονικά, είτε αποδεικνύονται με οποιονδήποτε άλλο τρόπο.
Ήτοι ως αποδεικτικά των συναλλαγών λογίζονται ενδεικτικά κατά περίπτωση: έγγραφες συμφωνίες ή συμβάσεις μεταξύ των μερών, εξοφλητικές αποδείξεις πληρωμής ή είσπραξης, λογιστικές εγγραφές στα λογιστικά αρχεία (βιβλία) που προβλέπονται από τον ν.4308/2014 (Α’ 251) ή τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (Δ.Π.Χ.Α.) είτε των υπόχρεων προσώπων είτε των αντισυμβαλλομένων αυτών, απόγραφα (δικαστικών αποφάσεων ή συμβολαιογράφων), αντίγραφα τραπεζικών κινήσεων λογαριασμών, εφόσον δεν υφίσταται σύμβαση ή εγγραφή στα βιβλία, καθώς και εκδοθέντα λογιστικά στοιχεία με βάση τις διατάξεις του ν.4308/2014. Τα ανωτέρω αποδεικτικά στοιχεία δύναται να βρίσκονται και σε ηλεκτρονική μορφή.
3.2. Επιβάλλεται ανεξαρτήτως του τόπου όπου πραγματοποιήθηκε η συναλλαγή ή του τόπου που καταρτίστηκε ή εκτελέστηκε η σύμβαση.
Ειδικότερα επιβάλλεται:
α) επί των συναλλαγών των άρθρων 6 έως 20, όταν τουλάχιστον ένα από τα συναλλασσόμενα μέρη έχει φορολογική κατοικία στην Ελλάδα ή έχει μόνιμη εγκατάσταση, κατά την έννοια του άρθρου 6 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν.4172/2013, Α’167), με την επιφύλαξη των διατάξεων των Συμβάσεων Αποφυγής Διπλής Φορολογίας (ΣΑΔΦ), εφόσον η συναλλαγή συνδέεται με τη δραστηριότητα της μόνιμης εγκατάστασης στην Ελλάδα. Επισημαίνεται ότι οι διατάξεις των άρθρων 6 - 20 εφαρμόζονται αντίστοιχα και όταν συμβάλλεται το Δημόσιο ή φορέας της γενικής κυβέρνησης του αρ. 14 του ν.4270/2014 (Α’143), με την επιφύλαξη της παρ. 3 του αρθ. 3 του ν.5177/2025 (Α’21),
β) επί των συναλλαγών των άρθρων 21 έως 28, οι οποίες αφορούν σε συναλλαγές με το Δημόσιο και τους φορείς γενικής κυβέρνησης,
γ) επί των πράξεων του άρθρου 29, οι οποίες σχετίζονται με έκδοση και ανανέωση των κατονομαζόμενων σε αυτό αδειών και εγγράφων.
3.3. Διακρίνεται σε αναλογικό τέλος, που υπολογίζεται επί του οικονομικού αντικειμένου της συναλλαγής (ως ποσοστό επί της αξίας της συναλλαγής ή πράξης) και σε πάγιο τέλος που ορίζεται ως ένα σταθερό ποσό για την αντίστοιχη διοικητική πράξη (όπως έκδοση διαβατηρίων και λοιπών αδειών που αναφέρονται στο άρθρο 29).
3.4. Δεν επιβάλλεται Τέλος σε συμβάσεις, συναλλαγές και πράξεις που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής:
α) του Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ν. 5144/2024, Α’ 162),
β) του Κώδικα Φορολογίας Περιουσίας (ν.5219/2025, Α’130) ο οποίος κωδικοποίησε, μεταξύ άλλων, τον Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών και Κερδών από Τυχερά Παίγνια (ν. 2961/2001, Α'266) και τον ν.1587/1950 (Α’294), περί φορολογίας μεταβίβασης ακινήτων,
γ) του Φόρου Συγκέντρωσης Κεφαλαίου του Δεύτερου Βιβλίου του ν. 5177/2025 (Α'21) και του Φόρου Τραπεζικών Εργασιών (ν. 1676/1986, Α’ 204), ο οποίος καταργήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν.2873/2000 και σύμφωνα με τις ίδιες διατάξεις δεν επανήλθε το τέλος χαρτοσήμου και
δ) του Τέλους Μεταβίβασης Αυτοκινήτων (αρθ. 27 του ν. 2873/2000, Α’ 285).
Συνεπώς, η επιβολή των ανωτέρω φόρων/τελών αποκλείει την επιβολή Τέλους, ακόμη και στην περίπτωση που συμβάσεις, συναλλαγές ή πράξεις υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής των ανωτέρω νόμων, όμως είναι πράξεις απαλλασσόμενες από τους φόρους αυτούς.
3.5. Σε περίπτωση σύμβασης με αίρεση, υπό όρο ή προθεσμία, η φορολογική υποχρέωση για ψηφιακό τέλος συναλλαγής γεννάται κατά το χρόνο πλήρωσης ή παρέλευσης αυτών.
4. Περαιτέρω διευκρινίζεται ότι από την 01/12/2024, εξαιρούνται του Τέλους σημαντικές συναλλαγές που επιβαρύνονταν με τέλος χαρτοσήμου, όπως ενδεικτικά:
Το χρησιδάνειο, το στοιχείο παράδοσης κτισμάτων, η εκχώρηση οικοδομικής άδειας, η σύσταση και αύξηση κεφαλαίου μη κερδοσκοπικών νομικών προσώπων/οντοτήτων, οι ενέγγυες πιστώσεις τραπεζών υπέρ εισαγωγέων, η κράτηση τελών χαρτοσήμου στην περίπτωση κατάπτωσης π.χ. τραπεζικής εγγύησης υπερ Ελληνικού Δημοσίου ή τρίτου, τα πάγια τέλη χαρτοσήμου σε ορισμένες διοικητικές πράξεις, όπως άδεια γάμου και άδειες ασκήσεως επαγγέλματος, καθώς και οι συναλλαγές στις οποίες επιβαλλόταν τέλος χαρτοσήμου 2,40% ή 3,60% επί των κρατήσεων που αφορούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου ή το Δημόσιο, όπως χαρτόσημο επί κρατήσεων υπέρ του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων, υπέρ του Ταμείου Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτηρίων και υπέρ της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΔΗΣΥ). Επίσης προβλέπεται η μη επιβολή Τέλους σε συναλλαγές που επιβαρύνονταν με τέλος χαρτοσήμου όπως, οι συμβατικοί τόκοι δανείων και πιστώσεων (αρθ. 7 παρ. 5), καθώς από 01/12/2024 εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Φ.Π.Α.. Περαιτέρω, θεσπίζεται απαλλαγή Τέλους στα δάνεια όταν το ποσό του Τέλους που προκύπτει είναι άνω των 150.000 ευρώ ανά δάνειο (αρθ.7 παρ.4), καθώς και στους τρεχούμενους δοσοληπτικούς λογαριασμούς όταν το ποσό του Τέλους που προκύπτει είναι άνω των 150.000 ευρώ ανά φορολογικό έτος (αρθ.8 παρ.3) και για το ποσό του Τέλους που υπερβαίνει τις 150.000 ευρώ.
Β. ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΨΗΦΙΑΚΟΥ ΤΕΛΟΥΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΗΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΙΣ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ - Άρθρο 31.
5. Με την παρ.1 ορίζεται ότι, όπου γίνεται αναφορά σε «τέλος χαρτοσήμου», νοείται εφεξής το «Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής».
6. Με την παρ.2 ορίζεται ότι το Τέλος επιβάλλεται σε πράξεις, συμβάσεις και συναλλαγές που καταρτίζονται ή διενεργούνται από την 1η Δεκεμβρίου 2024.
Συνεπώς, πράξεις ή συναλλαγές για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννάται μέχρι και την 30ή Νοεμβρίου 2024 και συμβάσεις που καταρτίζονται μέχρι και την 30ή Νοεμβρίου 2024, επιβαρύνονται με τέλος χαρτοσήμου και η βεβαίωση μπορεί να γίνει και μετά την 1η Δεκεμβρίου 2024, με την επιφύλαξη των διατάξεων περί παραγραφής.
Ειδικά για τις κρατήσεις υπέρ Δημοσίου ή τρίτων (ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ) για τις οποίες έχει παρακρατηθεί ή υπάρχει υποχρέωση παρακράτησης τέλους χαρτοσήμου μέχρι και την 30ή Νοεμβρίου 2024, κριτήριο για την υπαγωγή ή μη σε τέλος χαρτοσήμου είναι ο χρόνος έκδοσης του εντάλματος ή άλλου σχετικού παραστατικού. Σε περίπτωση που παρακρατήθηκε το τέλος χαρτοσήμου, αυτό οφείλεται να αποδοθεί. Δεν παρακρατείται τέλος χαρτοσήμου σε κρατήσεις υπέρ Δημοσίου ή τρίτων για τις οποίες προβλέπονταν παρακράτηση αυτού στις σχετικές συμβάσεις που καταρτίστηκαν πριν την 1η Δεκεμβρίου 2024, εάν η κράτηση (έκδοση εντάλματος ή άλλου σχετικού παραστατικού) υπέρ Δημοσίου ή τρίτων (ΝΠΔΔ και ΝΠΙΔ) πραγματοποιείται μετά την 1η Δεκεμβρίου 2024, καθώς η φορολογική υποχρέωση για τις κρατήσεις αυτές γεννάται με την έκδοση του εντάλματος ή άλλου παραστατικού και όχι με την υπογραφή της σύμβασης. Τονίζεται ότι δεν παρακρατείται ούτε Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής.
Επισημαίνεται ότι μετά τη θέσπιση του Τέλους, με τον ν.5135/2024, όπως αυτός κωδικοποιήθηκε με τον ν.5177/2025, τα έντοκα δάνεια και οι λοιπές χρηματοδοτήσεις, (ως προς το κεφάλαιο του δανείου ή της πίστωσης που εξομοιώνεται με δάνειο), εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Τέλους, καθώς εξαιρούνται του πεδίου εφαρμογής του Φ.Π.Α., ενώ οι συμβατικοί τόκοι αυτών από 1/12/2024 υπάγονται στο πεδίο του Φ.Π.Α. και απαλλάσσονται. Συνεπώς, οι συμβατικοί τόκοι που προκύπτουν από δάνεια που έχουν συναφθεί μέχρι 30/11/2024 και εξοφλούνται από 1/12/2024 δεν επιβαρύνονται πλέον με τέλος χαρτοσήμου και εξαιρούνται και του Τέλους. Δηλαδή και στην περίπτωση αυτή, κριτήριο για την μη επιβολή του Τέλους είναι ο χρόνος εξόφλησης των τόκων.
7. Τονίζεται, ωστόσο, ότι οι τόκοι υπερημερίας και οι νόμιμοι τόκοι (τόκοι που επιδικάζονται με απόφαση δικαστηρίου ή που προκύπτουν από απόγραφα) που υπάγονταν σε τέλος χαρτοσήμου εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ν.5177/2025. Σύμφωνα με την παρ. 4 του αρ. 17 χρόνος γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης είναι ο χρόνος της καταβολής τους. Επομένως, για τους εν λόγω τόκους που εξοφλούνται από 1/12/2024 και εφεξής θα οφείλεται Τέλος.
8. Με την παρ. 3 του άρθρου 31 ορίζεται ότι όπου η επιβολή ή η καταβολή Τέλους εξαρτάται από την προηγούμενη καταβολή Τέλους, η προϋπόθεση της καταβολής καλύπτεται, αν έχει καταβληθεί για την αντίστοιχη συναλλαγή τέλος χαρτοσήμου εφόσον οφειλόταν. Συνεπώς, σε περίπτωση που η πράξη απαλλασσόταν ή εξαιρούνταν του τέλους χαρτοσήμου, δεν επιβάλλεται Τέλος.
Η παραπάνω διάταξη αφορά ενδεικτικά περιπτώσεις όπως:
Για παρεπόμενα σύμφωνα που καταρτίζονται μετά την 1/12/2024 και για την κύρια σύμβαση/συναλλαγή (η οποία υπαγόταν σε τέλος χαρτοσήμου και με τις νέες διατάξεις εντάσσεται στο πεδίο εφαρμογής του Τέλους) έχει καταβληθεί τέλος χαρτοσήμου, τότε δεν οφείλεται Τέλος.
9. Επιπλέον, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 31, σε Τέλος υπάγονται οι συμβάσεις των ακόλουθων περιπτώσεων:
9.1. Ανανεώσεις αρχικών συμβάσεων που καταρτίζονται μετά την 1/12/2024 και οι αρχικές συμβάσεις έχουν συναφθεί πριν την 1/12/2024 και είναι εν ισχύ κατά το χρόνο της ανανέωσης και για τις οποίες προκύπτει αύξηση της χρηματικής παροχής. Επί του ποσού της διαφοράς θα αποδοθεί Τέλος, έστω και αν η αρχική σύμβαση είχε υπαχθεί σε τέλος χαρτοσήμου.
9.2. Ανανεώσεις αρχικών συμβάσεων που καταρτίστηκαν τον Νοέμβριο του 2024, εφόσον από τους όρους ανανέωσης προκύπτει ότι οφείλεται τέλος χαρτοσήμου και έχουν ως καταληκτική ημερομηνία απόδοσης το τέλος Δεκεμβρίου 2024.
9.3. Αντίθετα, οι προϋποθέσεις που απαιτούνται να συντρέχουν σωρευτικά προκειμένου μια ανανέωση αρχικής σύμβασης να μην υπαχθεί σε Τέλος, είναι:
- να συμφωνείται η ανανέωση πριν από τη λήξη της ισχύος της αρχικής σύμβασης,
- να μην επέρχεται αύξηση της οικονομικής αξίας της αρχικής σύμβασης,
- να μην επέρχεται μεταβολή των προσώπων που αρχικά συμβλήθηκαν,
- να υποβλήθηκε η αρχική σύμβαση σε τέλος χαρτοσήμου ή σε Τέλος ή να είχε νόμιμα απαλλαγεί βάσει ρητής απαλλακτικής διάταξης ή να ήταν εκτός πεδίου εφαρμογής του τέλους χαρτοσήμου ή/και του Τέλους.
Εξαίρεση από τον ανωτέρω κανόνα αποτελούν οι συμβάσεις ανοικτού δανεισμού μέχρι ενός συγκεκριμένου πιστωτικού ορίου, όπου η αρχική σύμβαση εξαιρούνταν/απαλλασσόταν από το τέλος χαρτοσήμου, π.χ. λόγω εδαφικότητας, και για τις οποίες γίνεται ανανέωση της λήξης ισχύος τους. Η ανανέωση αυτή θα υπάγεται σε Τέλος, όταν υφίσταται απόληψη έναντι του πιστωτικού ορίου (βλ. Σχετ. παρ. 36 της παρούσας).
9.4 Ειδική περίπτωση αποτελούν οι παρεπόμενες συμβάσεις των οποίων οι κύριες συμβάσεις εξαιρούνταν από το τέλος χαρτοσήμου και πλέον εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος νόμου. Για τις πράξεις αυτές εφόσον συνταχθεί παρεπόμενο από την 1η/12/2024 και μετά, θα οφείλεται Τέλος για το παρεπόμενο σύμφωνο. Για παράδειγμα: δανειακή σύμβαση που συνήφθη στο εξωτερικό τον Μάρτιο 2023 από φορολογικό κάτοικο Ελλάδος και εξαιρούνταν του τέλους χαρτοσήμου λόγω εδαφικότητας, εφόσον πραγματοποιηθεί εγγραφή υποθήκης τον Δεκέμβριο 2024, για την πράξη της εγγραφής υποθήκης οφείλεται Τέλος.
10. Περαιτέρω διευκρινίζεται ότι, για τις πράξεις της παρ. 1 του άρθρου 28 (έκδοση απογράφου και αποδεικτικά έγγραφα ενώπιον δικαστηρίου), οι οποίες υπάγονταν σε τέλος χαρτοσήμου και για τις οποίες εκδίδεται απόγραφο μετά την 1/12/2024, οφείλεται Τέλος, εφόσον προηγουμένως δεν είχε υπαχθεί η πράξη αυτή σε τέλος χαρτοσήμου. Συνεπώς, οι πράξεις της παρ. 1 του άρθρου 28 για τις οποίες είχε καταβληθεί τέλος χαρτοσήμου ή είχαν υπαχθεί σε ΦΠΑ ή ήταν απαλλασσόμενες και εκδίδεται απόγραφο, από 1/12/2024 το απόγραφο δεν επιβαρύνεται με Τέλος. Αν όμως έχουν προκύψει τόκοι υπερημερίας ή νόμιμοι τόκοι, για το απόγραφο που εκδίδεται, υφίσταται υποχρέωση απόδοσης Τέλους επί του ποσού αυτού. Συνεπώς, σε περίπτωση καταβολής Τέλους επί του απογράφου για την είσπραξη των τόκων αυτών, εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση για την απόδοση του Τέλους.
11. Τέλος, συμβάσεις/συναλλαγές σύμφωνα με την περ. ε’ της παρ. 4 του άρθρου 31 που συνάπτονται στην αλλοδαπή από 17 Σεπτεμβρίου 2024 και μετά και τουλάχιστον ένα από τα συναλλασσόμενα μέρη:
α) έχει φορολογική κατοικία στην Ελλάδα ή
β) έχει μόνιμη εγκατάσταση, κατά την έννοια του άρθρου 6 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος στην Ελλάδα, με την επιφύλαξη των οριζομένων στις ΣΑΔΦ, και οι συναλλαγές αυτές συνδέονται με τη δραστηριότητα της μόνιμης εγκατάστασης στην Ελλάδα, υπάγονται σε Τέλος εφόσον οι συμβάσεις ή συναλλαγές αποτελούν αντικείμενο του ν.5177/2025 και εκτελούνται υλικά μετά την 1η Δεκεμβρίου 2024. Ωστόσο, εάν έχουν εκτελεστεί υλικά πριν την 1/12/2024, εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 8 ΚΝΤΧ. Υλική εκτέλεση νοείται η πληρωμή ή καταβολή ή εξόφληση, μέρους ή συνόλου της οικονομικής αξίας της σύμβασης ή τυχόν ποσού δόσης κλπ.
Παραδείγματα:
Α) Επί δανείου που συνήφθη την 20/9/2024 στην αλλοδαπή με έναν εκ των συναλλασσομένων να είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας και η καταβολή (μέρους ή όλου) του δανείου ή η εξόφληση αυτού διενεργείται μετά την 1/12/2024, η σύμβαση στο σύνολό της υπάγεται σε Τέλος, το οποίο αποδίδεται στη Φορολογική Διοίκηση μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την εκτέλεσή της (καταβολή ή εξόφληση μέρους ή όλου).
Β) Επί σύμβασης πώλησης ενός πίνακα ζωγραφικής στην αλλοδαπή από ιδιώτη φορολογικό κάτοικο Ελλάδας στις 30/9/2024 όπου η πληρωμή, μέρους ή όλου, του ποσού διενεργείται μετά την 1/12/2024, η σύμβαση πώλησης υπάγεται στο σύνολό της σε Τέλος, το οποίο αποδίδεται στη Φορολογική Διοίκηση μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την εκτέλεση (πληρωμή μέρους ή όλου).
12. Επισημαίνεται ότι, η τυχόν υποβολή του εντύπου Α200 προς απόδοση τέλους χαρτοσήμου αντί της δήλωσης Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής για πράξεις που καταρτίζονται από την 1/12/2024 και εφεξής, δεν παράγει έννομα αποτελέσματα και δεν θα εκδίδεται Ταυτότητα Οφειλής.
Γ. ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ
I. Υποκείμενος και υπόχρεος δήλωσης και απόδοσης του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής - Άρθρο 3.
13. Προκειμένου να προσδιοριστεί κάθε φορά το υπόχρεο προς απόδοση πρόσωπο, εξετάζεται κατά προτεραιότητα:
- Αν ένας από τους συναλλασσόμενους είναι φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής, φυσικό πρόσωπο, νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, τότε υπόχρεος για την απόδοση του Τέλους είναι ο έτερος συναλλασσόμενος, φορολογικός κάτοικος Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένων και των προσώπων που δεν επιβαρύνονται ή δεν είναι υποκείμενα του Τέλους.
- Αν ένας από τους συναλλασσόμενους είναι νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα και ο έτερος είναι φυσικό πρόσωπο, υπόχρεος για την απόδοση είναι το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα, εφόσον είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας ή έχει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα.
- Αν ένας από τους συναλλασσόμενους είναι φυσικό πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα (ατομική επιχείρηση) και ο έτερος είναι ιδιώτης, η περίπτωση αυτή εντάσσεται στην περ. γ) της παρ. 4 του άρθρου 3 και υπόχρεος για την απόδοση είναι το φυσικό πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα.
- Σε κάθε άλλη περίπτωση υπόχρεος για την απόδοση είναι ο λήπτης της χρηματικής παροχής ή ο ωφελούμενος από τη συναλλαγή. Σε περίπτωση που συμβαλλόμενος είναι το Δημόσιο ή φορέας της Γενικής Κυβέρνησης, υπόχρεος σε απόδοση είναι ο αντισυμβαλλόμενος, με εξαίρεση τις περιπτώσεις που σε επί μέρους διατάξεις υπόχρεο ορίζεται το Δημόσιο ή ο φορέας της Γενικής Κυβέρνησης (άρθρα 22, 23, 25).
14. Επισημαίνεται ότι το βάρος της δαπάνης καθορίζεται με συμφωνία των συναλλασσόμενων μερών, ανεξάρτητα από τον υποκείμενο στο Τέλος ή τον υπόχρεο για τη δήλωση και απόδοσή του. Σε κάθε περίπτωση, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 3 δεν επιτρέπεται βάσει συμφωνίας να επιβαρύνεται με τη δαπάνη το Δημόσιο, οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, οι Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης, οι Ιερές Μονές του Αγίου Όρους και το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
II. Επιστροφή του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής - Άρθρο 4.
15. Ως προς τις προϋποθέσεις επιστροφής, διευκρινίζονται τα εξής:
Το Τέλος επιστρέφεται:
Α. Όταν υφίσταται εξαρχής, αχρεώστητη καταβολή ήτοι:
- Εφαρμογή μεγαλύτερου συντελεστή από τον προβλεπόμενο π.χ. 3,60% αντί 2,40%.
- Διπλή ή πολλαπλή καταβολή για την ίδια πράξη ή συναλλαγή.
- Καταβολή για πράξη ή συναλλαγή που δεν υπάγεται πλέον σε Τέλος ή δεν οφειλόταν από την αρχή.
- Καταβολή για άλλη φορολογική περίοδο από αυτή που αφορούσε.
- Καταβολή από μη υπόχρεο πρόσωπο.
- Μη έκδοση της διοικητικής πράξης (π.χ. πληρωμή παραβόλου για έκδοση άδειας θήρας χωρίς να ακολουθήσει η έκδοση της σχετικής άδειας ή προπληρωμή του Τέλους για σύμβαση που εν τέλει δεν καταρτίστηκε).
Β. Εφόσον η συναλλαγή δεν πραγματοποιήθηκε για λόγους απρόβλεπτης μεταβολής των συνθηκών. Τέτοιοι λόγοι συνιστούν περιστατικά απρόβλεπτα τα οποία δικαιολογούν την απόλυτη αδυναμία πραγματοποίησης της συναλλαγής, διότι παρεμποδίζουν τους συναλλασσομένους από οποιαδήποτε ενέργεια, έστω και μέσω πληρεξουσίου. Περιστατικό, το οποίο αποτελεί απρόβλεπτη μεταβολή των συνθηκών, θεωρείται συνήθως η βαριά ασθένεια, ή ο θάνατος, η οποία κατά τις ειδικές συνθήκες κάθε φορά προκαλεί τέτοια αδυναμία για πραγματοποίηση της συναλλαγής. Δεν θεωρείται ότι συνιστά λόγο απρόβλεπτης μεταβολής των συνθηκών η απλή ασθένεια, η φυλάκιση, η αποχή των δικηγόρων κλπ.
16. Η διαδικασία και ο τρόπος επιστροφής του Τέλους έχουν οριστεί στο άρθρο 2 της υπ’ αριθμ. Α.1149/2024 Απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων.
17. Εξαιρετικά για την περίπτωση που δεν έγινε η από τον νόμο προβλεπόμενη χρήση παραβόλου, που αφορά σε Τέλος και το οποίο εκδίδεται μέσω της εφαρμογής e-Παράβολο, αυτό επιστρέφεται σύμφωνα με την Κοινή Απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Επικρατείας Α.1047/2020 (Β'979) από την υπηρεσία/λήπτη στην οποία κατατίθεται το ηλεκτρονικό παράβολο. Διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που η υπηρεσία/λήπτης όπου κατατίθεται το ηλεκτρονικό παράβολο δεν διαθέτει πρόσβαση στην εφαρμογή του e-Παράβολο, η επιστροφή δύναται να διενεργηθεί από τον εποπτεύοντα την υπηρεσία φορέα/Υπουργείο.
III. Γενικές αρχές - Άρθρο 5.
18. Το Τέλος επιβάλλεται σε πράξεις και συναλλαγές που κατονομάζονται περιοριστικά στον νόμο.
19. Όταν συντάσσεται παρεπόμενο σύμφωνο προς διασφάλιση της κύριας σύμβασης, καθώς και στην περίπτωση ποινικής ρήτρας, επιβάλλεται Τέλος μόνο στην περίπτωση που δεν καταβλήθηκε για την κύρια σύμβαση, ενώ κατ’ αρχήν οφειλόταν, εφαρμόζοντας τον συντελεστή της κύριας σύμβασης. Σε περίπτωση που η κύρια σύμβαση δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Τέλους ή απαλλάσσεται, δεν οφείλεται Τέλος για το παρεπόμενο.
Για παράδειγμα, σε περίπτωση σύμβασης δανείου αλλοδαπών νομικών προσώπων, η οποία δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Τέλους και για τη διασφάλιση της οποίας παρέχεται εγγύηση από τρίτο πρόσωπο με εγγραφή υποθήκης σε ακίνητο στην Ελλάδα, για την εγγραφή της υποθήκης δεν επιβάλλεται Τέλος, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 5.
20. Διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση που με το παρεπόμενο ασφαλίζεται ποσό μεγαλύτερο από το ποσό της κύριας σύμβασης (η οποία εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Τέλους) πληρώνεται Τέλος για τη διαφορά.
21. Στην περίπτωση εγγραφής υποθήκης ή τροπής προσημείωσης σε υποθήκη ακινήτου βάσει νόμου ή δικαστικής απόφασης, ο συντελεστής που εφαρμόζεται είναι 3,60% και οφείλεται Τέλος σε κάθε περίπτωση, ανεξαρτήτως αν η αρχική σχέση ήταν υπαγόμενη σε Τέλος και απαλλασσόταν αυτού ή υπαγόταν σε άλλο φόρο (παρ.3 αρθ.5).
22. Επίσης, στις διατάξεις καθορίζεται η αυτοτέλεια των συμβάσεων για τις περιπτώσεις που με το ίδιο έγγραφο καταρτίζονται περισσότερες από μια συμβάσεις, οπότε οφείλεται Τέλος για κάθε μία από αυτές (παρ.2 αρθ.5).
23. Σε σύμβαση που τροποποιεί προγενέστερη σύμβαση πριν την λήξη της, επιβάλλεται Τέλος μόνο επί του ποσού κατά το οποίο αυξάνεται η οικονομική αξία της αρχικής. Στη περίπτωση τροποποίησης σύμβασης μετά την λήξης της, η τροποποίηση αυτή αποτελεί νέα σύμβαση. Κατά τον ίδιο τρόπο αντιμετωπίζονται και οι τροποποιήσεις αρχικών συμβάσεων που ήταν υπαγόμενες σε τέλος χαρτοσήμου ή απαλλασσόμενες ή εκτός πεδίου αυτού και κατά τον χρόνο της τροποποίησης υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του Τέλους.
IV. Μίσθωση ακινήτων – Άρθρα 6 και 21.
24. Σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 6, επιβάλλεται Τέλος με συντελεστή 3,60% στις επαγγελματικές μισθώσεις ακινήτων, επί του συμφωνηθέντος μισθώματος, για άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας, εφόσον δεν έχει επιλεγεί η υπαγωγή της μίσθωσης σε καθεστώς Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.), σύμφωνα με τον Κώδικα Φ.Π.Α. κι εφόσον τα ακίνητα βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια. Ομοίως, επιβάλλεται Τέλος στις επαγγελματικές μισθώσεις ακινήτων του άρθρου 21, όπου ένας εκ των συμβαλλομένων είναι Δημόσιο ή φορέας Γενικής Κυβέρνησης. Για τις περιπτώσεις όπου υπόχρεος σε απόδοση του Τέλους είναι ο εκμισθωτής, τα ανείσπρακτα μισθώματα, θα υπαχθούν σε Τέλος κατά το φορολογικό έτος που θα εισπραχθούν.
25. Το Τέλος αποδίδεται μέσω της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων ή νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, κατά περίπτωση, σε συνδυασμό με τη συμπλήρωση της αναλυτικής κατάστασης μισθωμάτων ακίνητης περιουσίας του αντίστοιχου φορολογικού έτους. Ειδικά για το φορολογικό έτος 2024 μόνο το συμφωνηθέν μίσθωμα του Δεκεμβρίου υπάγεται σε Τέλος.
26. Ο υπόχρεος κατά περίπτωση για την απόδοση του Τέλους επί μισθωμάτων, καθώς και ο τρόπος απόδοσης του εμφανίζεται στον κάτωθι πίνακα:
| Α/Α | ΕΚΜΙΣΘΩΤΗΣ | ΜΙΣΘΩΤΗΣ | ΥΠΟΧΡΕΟΣ ΔΗΛΩΣΗΣ | ΤΡΟΠΟΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ |
| 1 | Φυσικό/νομικό πρόσωπο | Φυσικό/νομικό πρόσωπο | Εκμισθωτής | Δήλωση φορολογίας εισοδήματος |
| 2 | Φυσικό/νομικό πρόσωπο | Δημόσιο/Φορείς γενικής κυβέρνησης | Εκμισθωτής | Δήλωση φορολογίας εισοδήματος |
| 3 | Φυσικό/νομικό πρόσωπο | Δημόσιο/Φορείς γενικής κυβέρνησης | Εκμισθωτής | Εφάπαξ με δήλωση απόδοσης Τέλους για το σύνολο των συμφωνηθέντων μισθωμάτων και για το σύνολο των ετών μίσθωσης (Α.1149/2024) (όταν ο εκμισθωτής απαλλάσσεται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος) |
| 4 | Δημόσιο/Φορείς γενικής κυβέρνησης | Φυσικό/νομικό πρόσωπο | Μισθωτής | Δήλωση απόδοσης Τέλους ανά μήνα (Α.1149/2024) |
| 5 | Δημόσιο/Φορείς γενικής κυβέρνησης | Δημόσιο/Φορείς γενικής κυβέρνησης | Μη υποκείμενοι | Δεν υπάρχει υποχρέωση απόδοσης Τέλους |
| 6 | Ιερές μονές Αγίου Ορούς | Φυσικό/νομικό πρόσωπο | Μισθωτής | Δήλωση φορολογίας εισοδήματος |
27. Συνεπώς, σύμφωνα με τα ανωτέρω, για μισθωτικές συμβάσεις που είναι σε ισχύ κατά το χρόνο έναρξης του Τέλους και εκμισθωτής είναι το Δημόσιο ή φορέας Γενικής Κυβέρνησης, το Τέλος αποδίδεται από τον μισθωτή σύμφωνα με τη δήλωση που ορίζεται στην Α.1149/2024 Απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από αυτόν εντός του οποίου καθίσταται απαιτητό το εκάστοτε μίσθωμα βάσει της μισθωτικής σύμβασης, ανεξάρτητα αν τα μισθώματα έχουν καταβληθεί στον χρόνο που αυτά καθίστανται απαιτητά.
28. Περαιτέρω, διευκρινίζονται τα εξής: σε Τέλος υπάγονται οι μισθώσεις ακινήτων εφόσον αυτά προορίζονται για άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας και εφόσον δεν έχει επιλεγεί η υπαγωγή της μίσθωσης σε ΦΠΑ, συμπεριλαμβανόμενης της μεμονωμένης μίσθωσης της αποθήκης ή θέσης στάθμευσης για επαγγελματικούς σκοπούς. Επίσης, σε περίπτωση όπου ένα μέρος της κατοικίας καλύπτει επαγγελματικές στεγαστικές ανάγκες του μισθωτή, επιβάλλεται Τέλος στην αναλογία του μισθώματος που αυτό αφορά στην κάλυψη των επαγγελματικών αναγκών. Στην περίπτωση υπεκμίσθωσης κατοικίας, η πρώτη μίσθωση εξετάζεται αυτοτελώς για την υπαγωγή της ή μη σε Τέλος σύμφωνα με τα ανωτέρω.
29. Δεν επιβάλλεται Τέλος στις μισθώσεις κατοικίας, καθώς και στην μίσθωση αποθήκης ή θέσης στάθμευσης εφόσον αποτελούν ενιαία μίσθωση με την κατοικία. Η απαλλαγή των μισθώσεων κατοικίας καταλαμβάνει και την περίπτωση κατά την οποία επιχείρηση μισθώνει κατοικία και την παραχωρεί σε υπαλλήλους της για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών των υπαλλήλων της. Η μεμονωμένη μίσθωση αποθήκης ή θέσης στάθμευσης από ιδιώτη δεν υπάγεται σε Τέλος.
30. Περαιτέρω, σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 4 ο υπόχρεος του Τέλους θα υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος προκειμένου να δηλώσει το μίσθωμα, ανεξαρτήτως αν αυτό απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος, προκειμένου να βεβαιωθεί και να καταβληθεί το Τέλος. Σε περίπτωση που κατά την εκκαθάριση της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος προκύπτει πιστωτικό ποσό φόρου εισοδήματος, το Τέλος συμψηφίζεται μειώνοντας το σχετικό πιστωτικό υπόλοιπο.
V. Δάνεια - Άρθρο 7.
31. Σύμφωνα με το άρθρο 7 επιβάλλεται Τέλος:
α) σε δάνεια, έντοκα και άτοκα,
β) σε πιστώσεις κάθε είδους, εξομοιούμενες με δάνεια και πιστωτικές κάρτες και
γ) σε πράξεις μετατροπής του συνόλου ανεξόφλητης οφειλής που απορρέει από δανειακή σύμβαση (κεφάλαιο και τόκοι) σε νέο δάνειο, εφόσον το αρχικό δάνειο δεν είχε υπαχθεί σε Τέλος ή είχε νόμιμα απαλλαγεί από αυτό και υπολογίζεται σε ολόκληρο το ποσό των ληξιπρόθεσμων οφειλών δηλαδή κεφαλαίου, τόκων και τυχόν εξόδων που κεφαλαιοποιούνται.
Σε περίπτωση κεφαλαιοποίησης συμβατικών τόκων, αυτοί υπάγονται σε Τέλος αφού συνιστούν πλέον μέρος ενός νέου κεφαλαίου.
Διευκρινίζεται ότι το Τέλος επιβάλλεται μόνο σε πιστώσεις που εξομοιώνονται με δάνεια και πιστωτικές κάρτες, και όχι γενικώς σε κάθε μορφής πίστωση, όπως λ.χ. στις συμβάσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης, πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων, παραγώγων, repos, δανεισμού τίτλων, πωλήσεις επί πιστώσει κλπ., που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΦΠΑ ή του ΦΜΑ, δεδομένου ότι οι ως άνω συναλλαγές/συμβάσεις εξαιρούνται από το Τέλος, καθώς εμπίπτουν στις περιπτώσεις που προβλέπονται στις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 2 του ν.5177/2025.
32. Απαλλάσσονται τα δάνεια, έντοκα και άτοκα, οι πιστώσεις κάθε είδους εξομοιούμενες με δάνεια και πιστωτικές κάρτες, καθώς και οι πράξεις μετατροπής ανεξόφλητης οφειλής στις ακόλουθες περιπτώσεις:
α) Όταν δανειστής ή οφειλέτης είναι χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ή ίδρυμα πληρωμών του ν.4537/2018 (Α'84) ή ίδρυμα ηλεκτρονικού χρήματος του ν.4021/2011 (Α'218) ή διαχειριστής πιστώσεων του ν.5072/2023 (Α'198) που αδειοδοτείται ή εποπτεύεται από την Τράπεζα της Ελλάδος. Διευκρινίζεται ότι η απαλλαγή καταλαμβάνει και τις ενέγγυες πιστώσεις.
β) Όταν πρόκειται για ομολογιακό δάνειο του ν.4548/2018 (Α'104). Επισημαίνεται, σύμφωνα και με την Έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής επί της διάταξης αυτής, ότι τα ομολογιακά δάνεια που εκδίδονται από εταιρία που εδρεύει σε χώρα εντός ή εκτός ΕΕ/ΕΟΧ/ΕΖΕΣ απαλλάσσονται από το Τέλος με βάση τη γενική αρχή του ευρωπαϊκού δικαίου περί ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων μεταξύ κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών (αρθ. 63 ΣυνθΛΕΕ). Συνεπώς, υπό́ το φως της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων (άρθρο 63 ΣυνθΛΕΕ), το Τέλος δεν εφαρμόζεται ανεξαρτήτως της έδρας της εταιρείας που εκδίδει το ομολογιακό δάνειο ή του δίκαιου που το διέπει, όπως επίσης και της έδρας του πιστωτικού ή χρηματοδοτικού́ ιδρύματος που χορηγεί́ το δάνειο.
γ) Όταν δανειστής είναι αλλοδαπή τράπεζα κατά την έννοια του άρθρου 36 του ν.3220/2004 (Α'15).
δ) Όταν ο λήπτης του δανείου είναι νομικό πρόσωπο και το κεφάλαιο ή οι τμηματικές απολήψεις που συνιστούν τη χρηματική παροχή του δανείου είναι καταβλητέα σε μόνιμη εγκατάστασή του στην αλλοδαπή, και η συναλλαγή συνδέεται με τη δραστηριότητα της μόνιμης αυτής εγκατάστασης.
ε) Όταν ο λήπτης του δανείου ή ο δικαιούχος της ενίσχυσης είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο, του οποίου το δάνειο ή η ενίσχυση έχει χορηγηθεί στο πλαίσιο προγραμμάτων ή δράσεων βάσει του άρθρου 4 του καταστατικού της Εταιρείας «Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Ανώνυμη Εταιρεία», το οποίο κυρώθηκε με το δεύτερο άρθρο του ν.3912/2011 (Α’17).
33. Επισημαίνεται ότι, τροποποίηση όρου της αρχικής σύμβασης δανείου δεν υπόκειται σε Τέλος, εφόσον δεν αυξάνεται το κεφάλαιο του δανείου και δεν επέρχεται μεταβολή στα πρόσωπα που είχαν συμβληθεί στην αρχική σύμβαση.
34. Ο συντελεστής του επιβαλλόμενου Τέλους, ανά είδος χρηματοδότησης, καθορίζεται σύμφωνα με τα κατωτέρω. Επί δανείου μεταξύ φυσικών προσώπων που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, με την προϋπόθεση ότι η χορήγηση αφορά αποκλειστικά σκοπούς που σχετίζονται με την επιχειρηματική τους δραστηριότητα ή όταν τουλάχιστον ένας από τους συναλλασσομένους είναι κεφαλαιουχική ή προσωπική εταιρεία που συστάθηκε στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή, ο συντελεστής ορίζεται σε 2,40%. Σε όλες τις λοιπές περιπτώσεις συμπεριλαμβανομένων των δανείων μεταξύ συναλλασσομένων που είναι φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα αλλά το δάνειο δεν χορηγείται για τους σκοπούς της δραστηριότητας αυτής, εφαρμόζεται συντελεστής 3,60%.
35. Προς διευκόλυνση παρατίθεται πίνακας των συνηθέστερων περιπτώσεων, με τον εφαρμοζόμενο κατά περίπτωση συντελεστή στα δάνεια:
| ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΣΥΝΑΛΛΑΣΣΟΜΕΝΩΝ | ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗΣ |
| Δάνειο μεταξύ φυσικών προσώπων που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, με την προϋπόθεση ότι η χορήγηση αφορά αποκλειστικά σκοπούς που σχετίζονται με την επιχειρηματική τους δραστηριότητα | 2,40% |
| Δάνειο με τουλάχιστον έναν από τους συναλλασσομένους να είναι κεφαλαιουχική ή προσωπική εταιρεία που συστάθηκε στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή | 2,40% |
| Δάνειο με το Δημόσιο ή φορέα της γενικής κυβέρνησης με κεφαλαιουχική ή προσωπική εταιρεία που συστάθηκε στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή | 2,40% |
| Δάνειο μεταξύ ιδιωτών | 3,60% |
| Δάνειο μεταξύ ΝΠΔΔ ή μεταξύ Δημοσίου και ΝΠΔΔ | 3,60% |
| Δάνειο ιδιώτη με ΝΠΔΔ | 3,60% |
| Δάνειο αστικής μη κερδοσκοπικής με ιδιώτη ή με άλλη αστική μη κερδοσκοπική | 3,60% |
| Δάνειο μεταξύ φυσικών προσώπων που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα, και η χορήγηση δεν σχετίζεται με την επιχειρηματική τους δραστηριότητα | 3,60% |
36. Σε περίπτωση σύμβασης δανείου το Τέλος υπολογίζεται επί του ποσού που αναγράφεται στη σύμβαση και αποδίδεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την κατάρτιση της σύμβασης, ανεξαρτήτως του πότε καταβάλλεται το ποσό. Διαφορετική είναι η περίπτωση ανοικτού δανεισμού, όπου η κάθε απόληψη έναντι του πιστωτικού ορίου λογίζεται ως ξεχωριστό δάνειο, οπότε η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την κάθε απόληψη.
37. Σε περίπτωση που το ποσό του κεφαλαίου που αναλαμβάνεται υπερβαίνει τη συμβατικά συμφωνηθείσα χρηματική παροχή, το Τέλος υπολογίζεται επί του ποσού του κεφαλαίου που αναλαμβάνεται. Επομένως, όταν η χρηματική παροχή υπερβαίνει την συμβατικά συμφωνηθείσα, τότε οφείλεται Τέλος και για το υπερβάλλον ποσό της χορήγησης, το οποίο αποδίδεται με δήλωση μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την χορήγηση του εν λόγω ποσού.
38. Συμβατικοί τόκοι που εξοφλούνται μέχρι 30/11/2024 υπάγονται σε τέλος χαρτοσήμου, σύμφωνα με το άρθρο 63 του ν.2859/2000 (όπως αυτό ίσχυε πριν την τροποποίησή του με το αρθ.34 του ν.5135/2024), ενώ με τις νέες διατάξεις του ν.5177/2025 οι συμβατικοί τόκοι που εξοφλούνται από 01/12/2024 και μετά υπάγονται μεν στο πεδίο εφαρμογής του ΦΠΑ, αλλά απαλλάσσονται, ενώ δεν επιβάλλεται επί αυτών Τέλος, καθώς είναι εκτός του πεδίου εφαρμογής του ν.5177/2025. Επισημαίνεται ότι η περ. ε’ της παρ. 1 του άρθρου 69 του ν.5144/2024 δεν τυγχάνει εφαρμογής.
39. Το επιβαλλόμενο Τέλος δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 150.000 ευρώ ανά δάνειο. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 5 όταν με το ίδιο έγγραφο καταρτίζονται περισσότερες της μιας συμβάσεις, οφείλεται για κάθε μια από αυτές το προβλεπόμενο από τις σχετικές διατάξεις. Συνεπώς, το παραπάνω όριο ισχύει για κάθε μια από αυτές ξεχωριστά, ενώ υποκείμενος και υπόχρεος προς απόδοση ορίζεται ο οφειλέτης του δανείου με την επιφύλαξη του άρθρου 3.
40. Ομοίως, σε συμβάσεις όπου υπάρχει συμφωνία ανοιχτού δανεισμού μέχρι ενός συγκεκριμένου πιστωτικού ορίου, κάθε απόληψη έναντι αυτού του ορίου λογίζεται ως ξεχωριστό δάνειο και συνεπώς το όριο του ποσού του Τέλους των 150.000 ευρώ ισχύει ανά καταβολή.
VI. Τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός - Άρθρο 8.
41. Για δάνειο που κινείται ως τρεχούμενος ή αλληλόχρεος δοσοληπτικός λογαριασμός, επιβάλλεται Τέλος. Ως δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός νοείται η σύμβαση μεταξύ δύο (2) συμβαλλόμενων προσώπων, εκ των οποίων το ένα τουλάχιστον ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, με την οποία προβλέπεται ότι στη μεταξύ τους σειρά συναλλαγών, οι οποίες έχουν ως αιτία δανειακή σύμβαση, οι αμοιβαίες πιστώσεις και οφειλές θα κατατίθενται σε έναν ενιαίο λογαριασμό, ο οποίος τηρείται στα βιβλία των συμβαλλόμενων μερών.
42. Επισημαίνεται ότι δεν καταλαμβάνονται οι δανειακοί δοσοληπτικοί ή αλληλόχρεοι λογαριασμοί που ένας εκ των δύο συμβαλλομένων του αλληλόχρεου είναι πιστωτικό ίδρυμα ή αλλοδαπή τράπεζα κατά την έννοια του άρθρου 36 του ν.3220/2004 (Α’15) με βάση και τη διάταξη της περ. δ) της παρ. 3 του άρθρου 2 του ν.5177/2025 (Α’21).
43. Το Τέλος υπολογίζεται για κάθε φορολογικό έτος επί του μεγαλύτερου ύψους του χρεωστικού ή πιστωτικού υπολοίπου του οικείου λογαριασμού. Για τον υπολογισμό του λαμβάνονται υπόψη οι συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν στο οικείο φορολογικό έτος χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το χρεωστικό ή πιστωτικό υπόλοιπο του προηγούμενου φορολογικού έτους που μεταφέρεται (εξ απογραφής).
44. Σε περίπτωση συναλλαγών που διενεργήθηκαν πριν την 1/12/2024 και δεν υπάγονταν σε τέλος χαρτοσήμου λόγω εδαφικότητας, ενώ πλέον εμπίπτουν στο πεδίο του Τέλους, για τον υπολογισμό του μεγαλύτερου χρεωστικού ή πιστωτικού υπολοίπου του λογαριασμού λαμβάνονται υπόψη οι συναλλαγές όλου του φορολογικού έτους.
Για τον υπολογισμό του μεγαλύτερου χρεωστικού ή πιστωτικού υπολοίπου δεν λαμβάνονται υπόψη τυχόν τόκοι που απορρέουν από τον τρεχούμενο δοσοληπτικό λογαριασμό.
Στην περίπτωση που το υπόλοιπο του τρεχούμενου δοσοληπτικού μεταφερθεί στην επόμενη χρήση και κατά τη διάρκεια αυτής δεν κινηθεί, δηλαδή μείνει ο λογαριασμός αδρανής, τότε δεν οφείλεται Τέλος για το αντίστοιχο φορολογικό έτος.
Το επιβαλλόμενο Τέλος του τρεχούμενου δοσοληπτικού λογαριασμού ανά φορολογικό έτος δεν υπερβαίνει το όριο των 150.000 ευρώ.
45. Στην έννοια της πίστωσης εμπίπτει και η τακτική κεντρική συγκέντρωση των ταμειακών διαθεσίμων όλων των εταιρειών ενός ομίλου σε ένα λογαριασμό, υπό την διαχείριση συνήθως της μητρικής εταιρείας του ομίλου επιχειρήσεων (cash pooling), η οποία αντιμετωπίζεται ως προς την επιβολή του Τέλους κατά περίπτωση ανάλογα με τα χαρακτηριστικά που διέπουν την συναλλαγή (δάνειο, ανάληψη/κατάθεση, τρεχούμενος δοσοληπτικός).
46. Ο συντελεστής του επιβαλλόμενου Τέλους επί του δανειακού τρεχούμενου δοσοληπτικού λογαριασμού ορίζεται σε 2,40%, εφόσον:
α) όλοι οι συμβαλλόμενοι είναι φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και ο δοσοληπτικός λογαριασμός λειτουργεί αποκλειστικά για σκοπούς που σχετίζονται με την δραστηριότητά τους αυτή,
β) ένας από τους συμβαλλόμενους είναι κεφαλαιουχική ή προσωπική εταιρεία που συστάθηκε στην αλλοδαπή ή ημεδαπή. Ο ίδιος συντελεστής εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις συναλλαγών σε τρεχούμενο δοσοληπτικό λογαριασμό μεταξύ κεφαλαιουχικής ή μη κεφαλαιουχικής εταιρείας και των μετόχων ή εταίρων αυτής κατά περίπτωση.
Σε κάθε άλλη περίπτωση εφαρμόζεται συντελεστής 3,60%, όπως η περίπτωση σύμβασης τρεχούμενου δοσοληπτικού ή αλληλόχρεου λογαριασμού μεταξύ αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας με φυσικό πρόσωπο ή μέλος της.
47. Το Τέλος αποδίδεται με την υποβολή δήλωσης εντός του πρώτου μήνα από την κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων του φορολογικού έτους, κατά το οποίο προέκυψε το υπόλοιπο του δανειακού τρεχούμενου δοσοληπτικού λογαριασμού και όχι αργότερα των επτά (7) μηνών από τη λήξη του φορολογικού αυτού έτους. Για παράδειγμα, για επιχειρήσεις με φορολογική περίοδο από 1/1 έως 31/12 εκάστου έτους, που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, υφίσταται υποχρέωση δήλωσης και απόδοσης του αναλογούντος Τέλους, έως την 31/7 του επόμενου έτους. Ενώ για επιχειρήσεις με φορολογική περίοδο από 01/07 έως 30/06 που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, υφίσταται υποχρέωση δήλωσης και απόδοσης του αναλογούντος Τέλους, έως την 31/1 του επόμενου έτους.
48. Υποκείμενος και υπόχρεος για τη δήλωση και την απόδοσή του Τέλους είναι ο συναλλασσόμενος, στα βιβλία του οποίου προκύπτει πιστωτικό υπόλοιπο, με την επιφύλαξη του άρθρου 3. Δεδομένου ότι το μεγαλύτερο χρεωστικό ή πιστωτικό υπόλοιπο πρέπει να προκύπτει από το τηρούμενο λογιστικό σύστημα και τα κατάλληλα λογιστικά αρχεία (βιβλία) που χρησιμοποιούνται για τη σύνταξη των χρηματοοικονομικών καταστάσεων και άλλων πληροφοριών, σύμφωνα με τα λογιστικά πρότυπα που προβλέπονται στην ελληνική νομοθεσία και για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων της φορολογικής νομοθεσίας, απαιτείται η τήρηση διπλογραφικού λογιστικού συστήματος σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του ν.4308/2014 (Α’251, Ε.Λ.Π.), για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
VII. Καταθέσεις και αναλήψεις - Άρθρο 9.
49. Σύμφωνα με το άρθρο 9, επιβάλλεται Τέλος επί των καταθέσεων και αναλήψεων, από και προς νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες (όπως αυτές ορίζονται στον ν.4172/2023 – Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, εφεξής ΚΦΕ), που διενεργούνται από εταίρους, μετόχους ή άλλα πρόσωπα, υπό την προϋπόθεση ότι δεν πρόκειται για απολήψεις έναντι κερδών κατά τη διάρκεια της διαχειριστικής περιόδου, και με βασική προϋπόθεση ότι οι καταθέσεις ή αναλήψεις δεν γίνονται στο πλαίσιο ιδιαίτερης σύμβασης. Σημειώνεται ότι για τον ορισμό των νομικών προσώπων/νομικών οντοτήτων θα εφαρμόζεται ο ορισμός του άρθρου 2 του ν.4172/2013. Στη ρύθμιση αυτή υπάγονται οι καταθέσεις ή αναλήψεις που αποδεικνύονται μόνο με εγγραφή στα λογιστικά αρχεία ή άλλο ισοδύναμο έγγραφο.
Ως ισοδύναμο έγγραφο λογίζεται για παράδειγμα το αποδεικτικό κίνησης λογαριασμού τράπεζας με σχετική αιτιολογία (Extrait).
Διευκρινίζεται ότι όταν διενεργούνται αναλήψεις χρημάτων από μετόχους ή εταίρους κατά τη διάρκεια ενός φορολογικού έτους και αυτές είναι μεγαλύτερες από τα κέρδη που τους αναλογούν, η διαφορά αυτή υπόκεινται σε Τέλος το οποίο αποδίδεται εμπρόθεσμα μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από την έγκριση της Γενικής Συνέλευσης.
50. Η κατάθεση χρημάτων από μετόχους, εταίρους ή τρίτους με σκοπό την μελλοντική αύξηση κεφαλαίου εταιρείας, δεν υπόκειται σε Τέλος υπό την προϋπόθεση ότι τα χρηματικά αυτά ποσά δεν θα διατεθούν για άλλο λόγο, πέρα από αυτόν για τον οποίο προορίζονται.
51. Για τον υπολογισμό του Τέλους επί των καταθέσεων και αναλήψεων εφαρμόζεται συντελεστής:
α) ένα κόμμα είκοσι τοις εκατό (1,20%), εφόσον πρόκειται για κεφαλαιουχικές ή προσωπικές εταιρείες που συστάθηκαν στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή, με βάση την οικεία καταχώριση στα προβλεπόμενα λογιστικά αρχεία που τηρεί το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα και
β) τρία κόμμα εξήντα τοις εκατό (3,60%) σε όλες τις άλλες περιπτώσεις (ήτοι νομικές οντότητες του άρθρου 2 του ΚΦΕ).
Με το Τέλος βαρύνεται και είναι υπόχρεο για την απόδοσή του το νομικό πρόσωπο ή η νομική οντότητα, τα χρηματικά διαθέσιμα του οποίου αποτελούν αντικείμενο καταθέσεων ή αναλήψεων. Σε περίπτωση που η κατάθεση ή η ανάληψη διενεργείται μεταξύ δύο νομικών προσώπων/νομικών οντοτήτων, τότε υπόχρεος προς απόδοση είναι ο λήπτης της χρηματικής παροχής ή ο ωφελούμενος.
Δεν επιβάλλεται Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής στις καταθέσεις χρημάτων σε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ή ίδρυμα πληρωμών του ν. 4537/2018 (Α' 84) ή ίδρυμα ηλεκτρονικού χρήματος του ν. 4021/2011 (Α' 218) που είναι αδειοδοτημένα και εποπτευόμενα από την Τράπεζα της Ελλάδος και σε αλλοδαπές τράπεζες κατά την έννοια του άρθρου 36 του ν. 3220/2004 (Α' 15), καθώς και στην ανάληψη αυτών.
VIII. Πώληση κινητού πράγματος ή άυλου αγαθού - Άρθρο 10.
52. Σύμφωνα με το άρθρο 10 υπάγονται σε Τέλος οι πωλήσεις κινητών πραγμάτων εφόσον οι συναλλαγές αυτές δεν υπάγονται σε Φ.Π.Α..
Επίσης, Τέλος επιβάλλεται στις κάτωθι περιπτώσεις:
α) στη σύμβαση σύστασης, έναντι ανταλλάγματος, επικαρπίας κινητού πράγματος, καθώς και στη σύμβαση μεταβίβασης, έναντι ανταλλάγματος, της ενάσκησης του δικαιώματος επικαρπίας κινητού πράγματος, η οποία πραγματοποιείται είτε λόγω πώλησης, είτε λόγω δόσης αντί καταβολής, σύμφωνα με το άρθρο 419 του Αστικού Κώδικα (π.δ.456/1984, Α'164),
β) εφόσον ο μεταβιβάζων ή παραχωρών δεν είναι υποκείμενος στον Φ.Π.Α. σύμφωνα με το άρθρο 3 του Κώδικα Φ.Π.Α. ή η συναλλαγή είναι εκτός πεδίου εφαρμογής του Φ.Π.Α.:
βα) στη μεταβίβαση ή παραχώρηση άδειας χρήσης δικαιώματος επί πνευματικής ιδιοκτησίας σύμφωνα με το Κεφάλαιο Τρίτο του ν.2121/1993 (Α' 25),
ββ) στη μεταβίβαση ή παραχώρηση άδειας χρήσης εμπορικού σήματος ή διακριτικού γνωρίσματος ή τεχνογνωσίας ή ευρεσιτεχνίας, σύμφωνα με το Κεφάλαιο Γ' του ν.4679/2020 (Α'71).
53. Ο εφαρμοστέος συντελεστής καθορίζεται σε 2,40% εφόσον τουλάχιστον ένας από τους συναλλασσόμενους είναι κεφαλαιουχική ή προσωπική εταιρεία που συστάθηκε στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις εφαρμόζεται συντελεστής 3,60%, όπως η πώληση κινητού πράγματος μεταξύ ιδιωτών ή με ιδιώτη και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, ή μεταξύ νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κ.α..
Υποκείμενος και υπόχρεος για τη δήλωση και την απόδοσή του Τέλους είναι ο πωλητής του κινητού πράγματος. Σε περίπτωση που ο πωλητής είναι φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, υπόχρεος για την απόδοση καθίσταται ο αγοραστής. Ομοίως, στην περίπτωση που ο πωλητής είναι ιδιώτης και συναλλάσσεται με πρόσωπο που ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα και αποτελεί οντότητα του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 (ΕΛΠ), υπόχρεος για τη δήλωση και την απόδοσή του Τέλους είναι ο αγοραστής (ΕΛΠ).
Εφόσον προκύπτει υποχρέωση παρακράτησης και απόδοσης φόρου εισοδήματος σύμφωνα με τα άρθρα 59 και 61 του Κ.Φ.Ε., το Τέλος αποδίδεται ταυτοχρόνως και με την ίδια διαδικασία με τη δήλωση και απόδοση του παρακρατούμενου φόρου (σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 4).
54. Διευκρινίζεται ότι στις περιπτώσεις πώλησης πλωτών μέσων ή πλοίων από φυσικό πρόσωπο, η οποία δεν διενεργείται στο πλαίσιο επιχειρηματικής δραστηριότητας και δεν εμπίπτει στον φόρο μεταβίβασης, ο συντελεστής ορίζεται πάντα σε 2,40%.
55. Το Τέλος δεν επιβάλλεται στις πωλήσεις:
α) των κάθε είδους μετοχών, των εταιρικών μεριδίων κάθε φύσεως εταιρειών και ενώσεων εν γένει, ιδρυτικών τίτλων, ομολογιών, τοκομεριδίων και λοιπών χρεογράφων, καθώς και τραπεζογραμματίων και κάθε άλλου είδους χρημάτων που αποτελούν νόμιμο μέσο πληρωμής στον τόπο της έκδοσής τους, καθώς και των εν γένει ονομαστικών, ανώνυμων ή σε διαταγή, αξιογράφων (παρ.3α αρθ.10),
β) των πλοίων, κατά τον ορισμό του άρθρου 1 του Κώδικα Ιδιωτικού Ναυτικού Δικαίου (ν.5020/2023, Α' 29) υπό ελληνική σημαία, εφόσον η μεταβίβαση αυτών υπόκειται σε φόρο μεταβίβασης, σύμφωνα με τον α.ν.1521/1950 (Α' 245), (παρ.3β αρθ.10),
γ) των αυτοκινήτων οχημάτων και μοτοσυκλετών, κάθε κατηγορίας και χρήσης (επιβατηγών, φορτηγών και λεωφορείων Ι.Χ.), εφόσον η πώληση υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής του Φ.Π.Α. ή του τέλους μεταβίβασης του οχήματος (παρ.3γ αρθ.10).
IX. Μεταβίβαση επιχείρησης - Άρθρο 11.
56. Σύμφωνα με το άρθρο 11 επιβάλλεται Τέλος στη μεταβίβαση επιχείρησης εφόσον αυτή γίνεται εξ επαχθούς αιτίας ως συνόλου, μέρους, κλάδου ή τμήματος κλάδου επιχείρησης ή εξ επαχθούς αιτίας, επιβατηγών, φορτηγών, λεωφορείων και μοτοσυκλετών δημόσιας χρήσης μαζί με την άδεια κυκλοφορίας τους, εφόσον χρησιμοποιούνται αυτοτελώς για την άσκηση επιχείρησης μεταφοράς προσώπων ή αγαθών.
57. Η μεταβίβαση επιχείρησης εξ επαχθούς αιτίας θεωρείται ότι εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Τέλους εφόσον η επιχείρηση μεταβιβάζεται ως σύνολο, μέρος, κλάδος ή τμήμα κλάδου και εφόσον είναι εκτός του πεδίου εφαρμογής του ΦΠΑ σύμφωνα με το πρώτο και δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 5 του Κώδικα ΦΠΑ.
58. Εφόσον η μεταβίβαση επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή μέρους αυτής, πραγματοποιείται για την κάλυψη εισφοράς σε εταιρικό κεφάλαιο νομικού προσώπου ή οντότητας, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Τέλους καθώς υπάγεται στο καθεστώς του Φόρου Συγκέντρωσης Κεφαλαίου (παρ. 3 του άρθρου 2).
59. Η μεταβίβαση οχημάτων (επιβατηγών, φορτηγών, λεωφορείων και μοτοσυκλετών) δημόσιας χρήσης μαζί με την άδεια κυκλοφορίας τους, νοείται ως μεταβίβαση επιχείρησης ως συνόλου, ενώ η μεταβίβαση μόνο της άδειας αυτών, θεωρείται μεταβίβαση μέρους επιχείρησης.
60. Ο συντελεστής του Τέλους ορίζεται σε 2,40% επί του τιμήματος της μεταβίβασης ή της καθαρής θέσης της μεταβιβαζόμενης επιχείρησης εφόσον αυτή είναι μεγαλύτερη του τιμήματος της μεταβίβασης.
61. Το Τέλος δεν επιβάλλεται στη μεταβίβαση επιχείρησης:
α) από χαριστική αιτία,
β) στο πλαίσιο μετασχηματισμού επιχειρήσεων όπως αυτές αναλυτικά ορίζονται στην παρ. 4 του άρθρου 11.
62. Με βάση τις διατάξεις της περ. α’ της παρ. 1 και της περ. α’ της παρ. 4 του άρθρου 3, ως υποκείμενος και υπόχρεος για τη δήλωση και απόδοση του Τέλους ορίζεται ο λήπτης της χρηματικής παροχής, δηλαδή ο μεταβιβάζων την επιχείρηση εν προκειμένω, ο οποίος βαρύνεται και με τη δαπάνη εφόσον δεν συμφωνείται διαφορετικά μεταξύ του μεταβιβάζοντος και του αποκτώντος την επιχείρηση.
X. Διανομή κληρονομίας, κληροδοτήματος και εν γένει κοινής περιουσίας - Άρθρο 12.
63. Σύμφωνα με το άρθρο 12, το Τέλος επιβάλλεται στη σύμβαση εκούσιας και μερικής διανομής κληρονομίας ή κληροδοτήματος ή κοινής περιουσίας που περιλαμβάνει κινητά πράγματα που βρίσκονται στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή, καθώς και ακίνητα που βρίσκονται στην αλλοδαπή, καθώς και στη διανομή με εκποίηση κοινού κινητού πράγματος διά πλειστηριασμού.
Διευκρινίζεται ότι, όταν διανέμονται χρηματικά ποσά από κληροδοτήματα ή κληρονομιές υπό μορφή υποτροφιών ή επιχορηγήσεων χωρίς τη σύνταξη συμβολαιογραφικού εγγράφου, οι παροχές αυτές δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του εν λόγω άρθρου.
64. Το Τέλος υπολογίζεται:
α) επί της συνολικής αξίας των κινητών πραγμάτων ή του ακινήτου της αλλοδαπής, χωρίς να υπολογίζεται η απομείωσή της λόγω της ύπαρξης εμπράγματου βάρους επί των πραγμάτων, και, επί μερικής διανομής, επί της αξίας των πραγμάτων που διανεμήθηκαν,
β) επί του διανεμόμενου εκπλειστηριάσματος, σε περίπτωση διανομής με εκποίηση του κοινού κινητού πράγματος διά πλειστηριασμού.
65. Η φορολογική υποχρέωση γεννάται κατά τον χρόνο κατάρτισης της σύμβασης διανομής ή της έγγραφης πιστοποίησης της πώλησης με άλλον τρόπο.
Σε περίπτωση εκποίησης των διανεμόμενων πραγμάτων διά πλειστηριασμού, η φορολογική υποχρέωση γεννάται κατά τον χρόνο έκδοσης της περίληψης της κατακυρωτικής έκθεσης.
66. Το Τέλος βαρύνει τα συναλλασσόμενα μέρη με βάση τη μεταξύ τους συμφωνία και προκαταβάλλεται από αυτά στον συμβολαιογράφο, ο οποίος καθίσταται υπόχρεος για τη δήλωση και απόδοση αυτού στη Φορολογική Διοίκηση μέχρι την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν κατά τον οποίο συντάχθηκε η σχετική πράξη.
Ειδικά στην περίπτωση διανομής με εκποίηση κοινού πράγματος διά πλειστηριασμού, το ποσό που αντιστοιχεί στο Τέλος παρακρατείται από το πλειστηρίασμα και αποδίδεται από τον συμβολαιογράφο στη Φορολογική Διοίκηση.
67. Αν η διανομή αφορά κινητά πράγματα και έγινε με εκούσια εκποίηση, υποκείμενος στον φόρο και υπόχρεος για την απόδοσή του είναι ο λήπτης του κάθε πράγματος.
68. Για τον υπολογισμό του Τέλους εφαρμόζεται συντελεστής:
α) δύο κόμμα σαράντα τοις εκατό (2,40%), εφόσον στη διανεμόμενη κοινή περιουσία περιλαμβάνονται κινητά πράγματα, είτε στην ημεδαπή είτε στην αλλοδαπή, και ακίνητα στην αλλοδαπή,
β) τρία κόμμα εξήντα τοις εκατό (3,60%), σε κάθε άλλη περίπτωση.
XI. Λοιπές συμβάσεις υπαγόμενες σε Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής - Άρθρο 13.
69. Με το άρθρο 13 επιβάλλεται, αυτοτελώς, Τέλος, στις παρακάτω συμβάσεις:
| Α/Α | ΠΡΑΞΕΙΣ ΑΡΘΡΟΥ 14 | ΣΥΝΤ/ΣΤΗΣ | ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΗ | ΥΠΟΧΡΕΟΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ |
| 1 | Αφηρημένη υπόσχεση ή αναγνώριση χρέους | 2,40% | Εφόσον α) όλα τα συναλλασσόμενα μέρη ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και η αφηρημένη υπόσχεση ή αναγνώριση χρέους γίνεται στο πλαίσιο αυτής, ή β) τουλάχιστον ένας από τους συναλλασσόμενους είναι νομικό πρόσωπο της περ. α) ή της περ. β) του άρθρου 45 του Κ.Φ.Ε.. | Ο υποσχόμενος ή ο αναγνωρίζων το χρέος, με την επιφύλαξη του άρθρου 3 |
| Αφηρημένη υπόσχεση ή αναγνώριση χρέους | 3,60% | Σε κάθε άλλη περίπτωση | Ο υποσχόμενος ή αναγνωρίζων το χρέος, με την επιφύλαξη του άρθρου 3 | |
| Αφηρημένη υπόσχεση ή αναγνώριση χρέους | 3,60% | Αν ένας εκ των συμβαλλομένων είναι το Δημόσιο | Ο αντισυμβαλλόμενος του Δημοσίου | |
| 2 | Αναδοχή χρέους | 2,40% | Εφόσον α)όλα τα συναλλασσόμενα μέρη ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και η αναδοχή γίνεται στο πλαίσιο αυτής, ή β) τουλάχιστον ένας από τους συναλλασσόμενους είναι νομικό πρόσωπο της περ. α) ή της περ. β) του άρθρου 45 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν. 4172/2013, Α΄ 167). | Ο αναδεχόμενος το χρέος, με την επιφύλαξη του άρθρου 3 |
| Αναδοχή χρέους | 3,60% | Σε κάθε άλλη περίπτωση | Ο αναδεχόμενος το χρέος, με την επιφύλαξη του άρθρου 3 | |
| 3 | Εκχώρηση απαίτησης | 2,40% | Εφόσον α)όλα τα συναλλασσόμενα μέρη ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και η εκχώρηση γίνεται στο πλαίσιο αυτής, ή β) τουλάχιστον ένας από τους συναλλασσόμενους είναι νομικό πρόσωπο της περ. α) ή της περ. β) του άρθρου 45 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν. 4172/2013, Α΄ 167). | Ο εκχωρών την απαίτηση, με την επιφύλαξη του άρθρου 3 |
| Εκχώρηση απαίτησης | 3,60% | Σε κάθε άλλη περίπτωση | Ο εκχωρών την απαίτηση, με την επιφύλαξη του άρθρου 3 | |
| Εκχώρηση απαίτησης | 3,60% | Αν ένας εκ των συμβαλλομένων είναι το Δημόσιο | Ο αντισυμβαλλόμενος του Δημοσίου | |
| 4 | Άφεση χρέους | 2,40% | Εφόσον α)όλα τα συναλλασσόμενα μέρη ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και η άφεση χρέους γίνεται στο πλαίσιο αυτής, ή β) τουλάχιστον ένας από τους συναλλασσόμενους είναι νομικό πρόσωπο της περ. α) ή της περ. β) του άρθρου 45 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν. 4172/2013, Α΄ 167). | Ο ωφελούμενος από την άφεση χρέους, με την επιφύλαξη του άρθρου 3 |
| Άφεση χρέους | 3,60% | Σε κάθε άλλη περίπτωση | Ο ωφελούμενος από την άφεση χρέους, με την επιφύλαξη του άρθρου 3 | |
| Άφεση χρέους | 3,60% | Αν ένας εκ των συμβαλλομένων είναι το Δημόσιο | Ο αντισυμβαλλόμενος του Δημοσίου | |
| 5 | Ισόβια χρηματικά αποτιμητή πρόσοδος | 3,60% | Ισχύει ανεξάρτητα της ιδιότητας των συμβαλλομένων | Ο συστήσας την πρόσοδο με την επιφύλαξη του άρθρου 3 |
| 6 | Παρακαταθήκη | 2,40% | Εφόσον α) τα συναλλασσόμενα μέρη ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και η παρακαταθήκη γίνεται στο πλαίσιο αυτής, ή β) τουλάχιστον ένας από τους συναλλασσόμενους είναι νομικό πρόσωπο της περ. α) ή της περ. β) του άρθρου 45 του Κ.Φ.Ε.. | Ο θεματοφύλακας, με την επιφύλαξη του άρθρου 3 |
| Παρακαταθήκη | 3,60% | Σε κάθε άλλη περίπτωση | Ο θεματοφύλακας, με την επιφύλαξη του άρθρου 3 |
Διευκρινίζεται ότι:
- Όλες οι ανωτέρω συμβάσεις είναι αυτοτελείς και υπάγονται σε Τέλος, ανεξάρτητα από την προηγούμενη υπαγωγή ή μη ή την απαλλαγή του οικονομικού αντικειμένου των συμβάσεων αυτών σε Τέλος ή ΦΠΑ ή άλλο φόρο.
Ωστόσο, επισημαίνεται ότι η αναφορά σε αυτοτελή επιβολή του Τέλους δεν θίγει την ισχύ της διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 5 του νόμου, όταν οι συμβάσεις του άρθρου 13 συνιστούν παρεπόμενα σύμφωνα που διασφαλίζουν άλλες κύριες συμβάσεις, γεγονός που προκρίνεται και με βάση την σχετική Έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής. Για παράδειγμα, σε περίπτωση σύμβασης εκχώρησης απαίτησης ή αναδοχής χρέους, που γίνεται προς εξασφάλιση άλλης πράξης ή συναλλαγής η οποία απαλλάσσεται από το Τέλος, η σύμβαση εκχώρησης ή αναδοχής, κατά περίπτωση, αποτελεί παρεπόμενο σύμφωνο και συνεπώς απαλλάσσεται του Τέλους, δηλαδή ισχύουν τα ειδικότερα προβλεπόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 5 (βλ. Γενικές αρχές – παρ. 3 του άρθρου 5).
- Ως προς την άφεση και την αναγνώριση χρέους εξακολουθεί και ισχύει η απαλλαγή της παρ. 9 του αρ. 19 του ν.1882/1990, καθώς και οι σχετικές οδηγίες που είχαν δοθεί με την υπ’αριθμ. ΠΟΛ.1063/1990 εγκύκλιο.
- Οι συμβάσεις της εκχώρησης απαίτησης και της αναδοχής χρέους υπάγονται σε Τέλος, εφόσον οι συμβάσεις αυτές δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΦΠΑ (δηλαδή εφόσον δεν γίνονται με αντάλλαγμα ή ο εκχωρών δεν είναι υποκείμενος σε ΦΠΑ ή είναι υποκείμενος και δεν υπάρχει αντάλλαγμα) και του Κώδικα Φορολογίας Περιουσίας (ν. 5219/2025, Α’130). Παράδειγμα εκχώρησης χωρίς αντάλλαγμα που εμπίπτει σε Τέλος: εκχώρηση απαίτησης από υποκείμενο σε Φ.Π.Α. σε υποκείμενο για εξόφληση χρέους.
- Σε περίπτωση σύμβασης αναδοχής χρέους, στο Τέλος εμπίπτει η στερητική αναδοχή χρέους ενώ δεν εμπίπτει στο Τέλος η σωρευτική αναδοχή χρέους του άρθρου 477 του Αστικού Κώδικα.
- Όσον αφορά την παρακαταθήκη, οι διατάξεις του Τέλους καταλαμβάνουν μόνο την περίπτωση της ομαλής παρακαταθήκης. Το Τέλος επιβάλλεται στην αμοιβή που καταβάλλεται στον θεματοφύλακα εφόσον αυτός δεν είναι πρόσωπο υποκείμενο σε Φ.Π.Α.. Επισημαίνεται αν δεν συμφωνείται αμοιβή δεν οφείλεται Τέλος.
XII. Συμβιβασμός - Άρθρο 14.
70. Σύμφωνα με το άρθρο 14 επιβάλλεται Τέλος στη σύμβαση συμβιβασμού, όταν με τη σύμβαση συμφωνείται χρηματικό ποσό που ο ένας συναλλασσόμενος οφείλει στον έτερο, στο πλαίσιο συμβιβαστικής επίλυσης της διαφοράς.
Υπολογίζεται επί του συμφωνούμενου ως οφειλόμενου ποσού και όχι επί του αρχικώς αξιούμενου ποσού της απαίτησης.
Υπόκειται στο Τέλος και η περίπτωση που οι προς συμβιβασμό προτεινόμενες απαιτήσεις προέρχονται από πράξεις, οι οποίες υπόκεινται στο καθεστώς του ΦΠΑ ή άλλου φόρου.
Σε περίπτωση σύμβασης συμβιβασμού αμοιβαίων ανταπαιτήσεων, η κάθε πράξη συμβιβασμού για κάθε απαίτηση εξετάζεται αυτοτελώς.
Ο συντελεστής που εφαρμόζεται είναι 2,40% εφόσον:
α) τα συναλλασσόμενα μέρη ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και ο συμβιβασμός γίνεται στο πλαίσιο αυτής όπως π.χ. οι πράξεις συμβιβασμού μεταξύ ατομικών επιχειρήσεων, ή
β) τουλάχιστον ένας από τους συναλλασσόμενους είναι κεφαλαιουχική (ΑΕ, ΕΠΕ, ΙΚΕ) ή προσωπική εταιρεία (ΟΕ, ΕΕ) που συστάθηκε στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή,
ενώ σε διαφορετική περίπτωση, εφαρμόζεται συντελεστής 3,60%, όπως π.χ. μεταξύ ιδιωτών ή ιδιώτη και ατομικής επιχείρησης.
71. Υποκείμενος και υπόχρεος για την απόδοσή του Τέλους είναι ο οφειλέτης της συμβιβαζόμενης απαίτησης.
XIII. Αποζημιώσεις - Άρθρα 15 και 22.
72. Σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρα 15 και 22 επιβάλλεται Τέλος στις κάθε είδους και για οποιοδήποτε λόγο καταβαλλόμενες αποζημιώσεις, περιλαμβανομένων αυτών που επιδικάζονται από δικαστική απόφαση.
73. Το Τέλος επιβάλλεται στις αποζημιώσεις που καταβάλλονται σε ή από:
α) φυσικό πρόσωπο, φορολογικό κάτοικο Ελλάδας, ή
β) νομικό πρόσωπο, φορολογικό κάτοικο Ελλάδας, εκτός εάν η εν λόγω χρηματική παροχή καταβάλλεται σε μόνιμη εγκατάσταση του νομικού αυτού προσώπου στην αλλοδαπή και συνδέεται με τη δραστηριότητα της μόνιμης αυτής εγκατάστασης, ή
γ) μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπού νομικού προσώπου στην Ελλάδα.
74. Επισημαίνεται ότι δεν επιβάλλεται Τέλος:
α) Στις ασφαλιστικές αποζημιώσεις και στην κάθε συναφή καταβολή από ασφαλιστική επιχείρηση για ασφαλίσεις πάσης φύσεως, στους τόκους που απορρέουν από αυτές (συμβατικούς), καθώς και στους συμβιβασμούς που αφορούν στις αποζημιώσεις αυτές.
Επιπλέον, επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του ν. 5135/2024, το τέλος χαρτοσήμου καταργείται, μεταξύ άλλων, και στις ασφαλιστικές συναλλαγές. Κατόπιν τούτου, προκύπτει ότι το Τέλος δεν επιβάλλεται και στα δάνεια που χορηγούν οι ασφαλιστικές εταιρείες επί ασφαλιστηρίων ζωής.
β) Στις αποζημιώσεις που καταβάλλει το Επικουρικό Κεφάλαιο σε δικαιούχους ασφαλίσματος αστικής ευθύνης από την κυκλοφορία αυτοκινήτων με βάση τα άρθρα 19, 19α και 19β του π.δ.237/1986 (Α' 110),
γ) στις εξοφλήσεις αποζημιώσεων από εργατικό ατύχημα ή λόγω λύσης της σχέσης εργασίας, καθώς και
δ) στις αποζημιώσεις που καταβάλλει το δημόσιο ή φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, στους ιδιοκτήτες για απαλλοτρίωση της ακίνητης ιδιοκτησίας τους (βλ. σχετ. παρ. 1 του άρθρου 22).
75. Το Τέλος δεν επιβάλλεται στις αποζημιώσεις που εισπράττονται για απαλλοτριούμενα ή ρυμοτομούμενα ακίνητα από κληρονόμους ή δωρεοδόχους καθώς και για την αποζημίωση ή το βοήθημα που καταβάλλεται εφάπαξ ή περιοδικά από ασφαλιστικό ταμείο ή οργανισμό λόγω θανάτου του ασφαλισμένου, καθώς εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Φορολογίας Περιουσίας (ν.5219/2025, Α’130) για τη φορολογία κληρονομιών ή δωρεών αντίστοιχα.
76. Το Τέλος υπολογίζεται επί του ποσού της καταβαλλόμενης αποζημίωσης, με συντελεστή 3,60% που εφαρμόζεται σε κάθε περίπτωση, ανεξαρτήτως αν για την είσπραξη των αποζημιώσεων του παρόντος απαιτείται η έκδοση τιμολογίου ή άλλου στοιχείου αξίας που προβλέπεται στον ν.4308/2014 (Α’251).
77. Υπόχρεος υποβολής της δήλωσης είναι ο λήπτης της αποζημίωσης με την επιφύλαξη των περ. β) και γ) της παρ. 4 του άρθρου 3. Σε αποζημιώσεις που καταβάλλονται από ή προς το Δημόσιο ή φορέα Γενικής Κυβέρνησης, υπόχρεος σε απόδοση του Τέλους είναι ο καταβάλλων την αποζημίωση ενώ βαρύνεται ο αντισυμβαλλόμενος του Δημοσίου ή του φορέα Γενικής Κυβέρνησης (αρθ. 22 και παρ. 5 του άρθ. 3).
78. Τα ανωτέρω ισχύουν για αποζημιώσεις που καταβάλλονται από την 1η Δεκεμβρίου 2024, ανεξαρτήτως αν προκύπτουν από συμβάσεις που συνήφθησαν πριν από την ημερομηνία αυτή.
XIV. Αμοιβές - Άρθρα 16 και 25.
79. Σύμφωνα με το άρθρο 16 επιβάλλεται Τέλος σε αμοιβές που αντιστοιχούν στη χρηματική παροχή που καταβάλλεται ως αντάλλαγμα για παρασχεθείσες εργασίες που δεν παρέχονται στο πλαίσιο εξαρτημένης εργασίας και δεν υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του κώδικα ΦΠΑ.
Ειδικότερα αφορά αμοιβές που καταβάλλονται από:
α) φυσικό πρόσωπο, φορολογικό κάτοικο Ελλάδας, ή
β) νομικό πρόσωπο, φορολογικό κάτοικο Ελλάδας, εκτός αν η εν λόγω χρηματική παροχή αποδίδεται σε μόνιμη εγκατάσταση του νομικού αυτού προσώπου στην αλλοδαπή και συνδέεται με τη δραστηριότητα της μόνιμης αυτής εγκατάστασης, ή
γ) μόνιμη εγκατάσταση αλλοδαπού νομικού προσώπου στην Ελλάδα.
Ορίζεται ρητά ότι στις αμοιβές αυτές περιλαμβάνονται και οι αμοιβές των μελών διοικητικών συμβουλίων ανωνύμων εταιρειών, των διαχειριστών εταιρειών περιορισμένης ευθύνης (Ε.Π.Ε.) και ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών (Ι.Κ.Ε.), συνεταιρισμών, σωματείων, συλλόγων, ακόμη και αν παρέχονται υπό μορφή ποσοστών ή εξόδων κίνησης. Επισημαίνεται ότι η επιχειρηματική αμοιβή των ομορρύθμων εταίρων και κοινωνών που προβλεπόταν στο άρθρο 10 του ν.2238/1994 καταργήθηκε με το άρθρο 3 του ν.4110/2013.
Οι αμοιβές που καταβάλλονται με την μορφή διανομής κερδών δεν επιβαρύνονται με Τέλος.
80. Στην έννοια των αμοιβών που παρέχονται στο πλαίσιο εξαρτημένης εργασίας και για τις οποίες δεν επιβάλλεται Τέλος, περιλαμβάνονται οι αμοιβές για απασχόληση με οποιαδήποτε νομική σχέση που δημιουργεί δεσμούς εξάρτησης, ως προς τους όρους απασχόλησης ή την αμοιβή και συνεπάγεται την ευθύνη του εργοδότη, περιλαμβανομένων και των εκτός έδρας αποζημιώσεων ή εξόδων κίνησης. Σε αυτές περιλαμβάνονται αμοιβές, όπως ο μισθός, η υπερωριακή αμοιβή, τα διάφορα επιδόματα που αποτελούν μισθό ή προσαύξηση μισθού, η εκτός έδρας αποζημίωση, τα έξοδα κίνησης, οι αποζημιώσεις εξόδων.
Οι ανωτέρω προϋποθέσεις συντρέχουν και στην περίπτωση που υπάρχουν δεσμευτικοί για τον εργαζόμενο όροι ως προς τον τόπο, τον χρόνο και τον τρόπο εργασίας, για την τήρηση των οποίων ο εργαζόμενος υπόκειται σε έλεγχο.
81. Το Τέλος υπολογίζεται επί του ποσού της οφειλόμενης αμοιβής χωρίς να αφαιρείται από αυτήν ο παρακρατούμενος φόρος εισοδήματος, ενώ ο συντελεστής που εφαρμόζεται είναι:
- 1,20% για αμοιβές μελών διοικητικών συμβουλίων ανωνύμων εταιρειών, των διαχειριστών εταιρειών περιορισμένης ευθύνης (Ε.Π.Ε.) και ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών (Ι.Κ.Ε.), συνεταιρισμών, σωματείων, συλλόγων, ακόμη και αν παρέχονται υπό μορφή ποσοστών ή εξόδων κίνησης, καθώς και η επιχειρηματική αμοιβή των ομόρρυθμων εταίρων και των κοινωνών και
- 3,60% για κάθε άλλη καταβολή αμοιβής.
Υπόχρεος προς απόδοση Τέλους ορίζεται το πρόσωπο που καταβάλλει την αμοιβή, το οποίο έχει την υποχρέωση να παρακρατεί και να αποδίδει το Τέλος κατά τον ίδιο τρόπο και στον ίδιο χρόνο με τον παρακρατούμενο φόρο εισοδήματος. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η δήλωση απόδοσης παρακρατούμενου Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών βάσει της οποίας βεβαιώνεται και αποδίδεται το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής για τις αμοιβές μελών Διοικητικών Συμβουλίων. Επισημαίνεται, ότι η ίδια διαδικασία τηρείται και στην περίπτωση που δεν προκύπτει φόρος εισοδήματος προς παρακράτηση, εφόσον η πράξη ή συναλλαγή είναι στο πεδίο εφαρμογής του παρακρατούμενου φόρου εισοδήματος. Περαιτέρω, αν δεν υπάρχει υποχρέωση παρακράτησης φόρου εισοδήματος, η παρακράτηση και απόδοση γίνονται με ανάλογη εφαρμογή του άρθρου 64 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος.
82. Ομοίως υπάγονται σε Τέλος με συντελεστή 1,20% οι αμοιβές που καταβάλλονται από το Δημόσιο και φορείς γενικής κυβέρνησης για τη συμμετοχή σε συμβούλια και επιτροπές (άρθρο 25).
Το Τέλος οφείλεται κατά την καταβολή των αμοιβών και υπολογίζεται επί του μικτού ποσού της οφειλόμενης αμοιβής, παρακρατείται και αποδίδεται κατά τον ίδιο τρόπο και στον ίδιο χρόνο με τον παρακρατούμενο φόρο εισοδήματος από τον υπόχρεο σε παρακράτηση φόρου εισοδήματος. Αν δεν υπάρχει υποχρέωση παρακράτησης φόρου εισοδήματος, τότε το Τέλος αποδίδεται κατά τον ίδιο τρόπο και στον ίδιο χρόνο που θα αποδιδόταν ο παρακρατούμενος φόρος εισοδήματος.
83. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του ν.5135/2024, ο οποίος κωδικοποιήθηκε με τον ν.5177/2025, οι αμοιβές που αναφέρονται στα άρθρα 17 και 26 αυτού του νόμου (πλέον αρ. 16 και 25 του ν.5177/2025) εντοπίζονται στις διατάξεις των παρ. 6 και 7 του άρθρου 15ε του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου.
Κατόπιν των ανωτέρω διευκρινίζεται ότι η αντιμισθία που λαμβάνουν οι δήμαρχοι, οι αντιδήμαρχοι και οι πρόεδροι των δημοτικών συμβουλίων, η οποία καταβάλλεται από τον δήμο σύμφωνα με την διάταξη του άρθρου 92 του ν.3852/2010, υπάγεται σε Τέλος με συντελεστή 1,20% σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 25.
Επισημαίνεται ότι οι αποδείξεις οδικής βοήθειας έναντι συνδρομής από ασφαλιστικές επιχειρήσεις, καθώς και από φυσικά ή νομικά πρόσωπα για παροχή οδικής βοήθειας, δεν εμπίπτουν στις διατάξεις περί αμοιβών των άρθρων 16 και 25 και συνεπώς δεν επιβαρύνονται με Τέλος.
XV. Τόκοι υπερημερίας και νόμιμοι τόκοι - Άρθρο 17.
84. Σύμφωνα με το άρθρο 17, επιβάλλεται Τέλος επί των τόκων υπερημερίας και των τόκων που επιδικάζονται από δικαστικές αποφάσεις ή προκύπτουν από απόγραφα.
Οι τόκοι του εν λόγω άρθρου επιβαρύνονται με Τέλος, ανεξάρτητα εάν η πράξη ή η συναλλαγή, από την οποία απορρέει η κύρια απαίτηση, είναι στο πεδίο εφαρμογής του Τέλους ή άλλου φόρου.
85. Ο συντελεστής των τόκων υπερημερίας ορίζεται σε 3,60% ανεξάρτητα από την ιδιότητα των συμβαλλομένων και ανεξάρτητα εάν για την είσπραξη των τόκων του παρόντος άρθρου εκδίδεται τιμολόγιο ή άλλο στοιχείο αξίας που προβλέπεται στον ν.4308/2014 (Α’251).
Υποκείμενος του Τέλους και κατ’ επέκταση υπόχρεος υποβολής δήλωσης και απόδοσης είναι ο λήπτης των τόκων. Αν λήπτης είναι το Δημόσιο ή φορέας της Γενικής Κυβέρνησης, τότε υπόχρεος απόδοσης και επιβάρυνσης του Τέλους είναι ο αντισυμβαλλόμενος. Το Τέλος παρακρατείται και αποδίδεται κατά τον ίδιο τρόπο και στον ίδιο χρόνο με τον παρακρατούμενο φόρο εισοδήματος από τον υπόχρεο σε παρακράτηση φόρου (βλ. παρ. 3 του αρθ. 4). Αν δεν υπάρχει υποχρέωση παρακράτησης φόρου εισοδήματος, τότε το Τέλος αποδίδεται κατά τον ίδιο τρόπο και στον ίδιο χρόνο που θα αποδιδόταν ο παρακρατούμενος φόρος εισοδήματος.
Η υποχρέωση για τη δήλωση και απόδοση του Τέλους γεννάται κατά την ημερομηνία καταβολής των τόκων.
86. Επισημαίνεται ότι δεν επιβάλλεται Τέλος στους τόκους υπερημερίας οι οποίοι ενέπιπταν στο φόρο τραπεζικών εργασιών (ν.1676/1986, Α’204), ο οποίος καταργήθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν.2873/2000 και σύμφωνα με τις ίδιες διατάξεις δεν επανήλθε το τέλος χαρτοσήμου.
XVI. Τραπεζικές επιταγές - Άρθρο 18.
87. Σύμφωνα με το άρθρο 18 επιβάλλεται Τέλος στα πινάκια στα οποία υποχρεωτικά καταγράφονται οι επιταγές, που προσκομίζονται σε εγκατεστημένα στην Ελλάδα πιστωτικά ιδρύματα για είσπραξη, ενεχυρίαση ή φύλαξη, με συντελεστή τρία τοις χιλίοις (3‰) και υπολογίζεται επί της συνολικής αξίας των καταρτιζόμενων στο οικείο πινάκιο επιταγών.
Διευκρινίζεται, ότι οι ανωτέρω διατάξεις δεν αφορούν επιταγές, που προσκομίζονται στις τράπεζες, για άμεση εμφάνιση προς πληρωμή.
88. Στα πινάκια αυτά θα πρέπει να αναγράφονται, υποχρεωτικά, τόσο ο αριθμός όσο και η ημερομηνία που εκδόθηκε η επιταγή.
89. Υποκείμενος στο Τέλος είναι ο κομιστής της επιταγής, ενώ υπόχρεος υποβολής της δήλωσης και απόδοσης του Τέλους είναι το πιστωτικό ίδρυμα.
Η υποχρέωση για τη δήλωση και απόδοση του Τέλους γεννάται κατά την ημερομηνία καταχώρισης της επιταγής στο πινάκιο.
XVII. Συνδρομές καταβαλλόμενες σε επιμελητήρια, ενώσεις, συλλόγους και σωματεία - Άρθρο 19.
90. Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 213 του ν.5193/2025 (Α'56) τροποποιήθηκε το άρθρο 19 του ν.5177/2025 και δεν επιβάλλεται Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής σε χρηματικά ποσά ή συνδρομές που καταβάλλονται σε επιμελητήρια, ενώσεις, συλλόγους και σωματεία από τα μέλη αυτών για τη συμμετοχή τους. Η μη επιβολή του Τέλους ισχύει από 1/12/2024 σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 245 του ν.5193/2025.
XVIII. Έπαθλα και βραβεία - Άρθρο 20.
91. Σύμφωνα με το άρθρο 20 επιβάλλεται Τέλος στα έπαθλα και τα βραβεία.
Ως τέτοια νοούνται ενδεικτικά, τα χρηματικά έπαθλα ή βραβεία, που καταβάλλονται ή τα κινητά και ακίνητα πράγματα που μεταβιβάζονται κατά κυριότητα στους δικαιούχους νικητές διαγωνισμών. Επισημαίνεται ότι εφόσον πρόκειται για χρηματικά έπαθλα ή βραβεία τα οποία εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα Φορολογίας Περιουσίας (ν.5219/2025, Α’130) δεν επιβάλλεται Τέλος.
92. Το Τέλος υπολογίζεται επί του ποσού του επάθλου ή του βραβείου με συντελεστή 3,60%.
93. Υποκείμενος του Τέλους είναι ο δικαιούχος του επάθλου ή βραβείου, ο οποίος επιβαρύνεται και με τη δαπάνη του Τέλους, ενώ υπόχρεος παρακράτησης του Τέλους, υποβολής της δήλωσης και απόδοσης του είναι ο απονέμων το έπαθλο ή το βραβείο ή ο καταβάλλων τα αντίστοιχα ποσά.
XIX. Επιδοτήσεις, οικονομικές ενισχύσεις, επιχορηγήσεις από το Δημόσιο ή φορείς Γενικής Κυβέρνησης - Άρθρο 23.
94. Σύμφωνα με το άρθρο 23 επιβάλλεται Τέλος με συντελεστή 3,60%, στις πάσης φύσεως μονομερείς μεταβιβάσεις πόρων από το Δημόσιο ή φορέα Γενικής Κυβέρνησης, που γίνονται με σκοπό την οικονομική ενίσχυση του λήπτη αυτών με την επιφύλαξη της παρ. 2 του άρθρου 23.
Υπολογίζεται επί του εκάστοτε πραγματικά καταβαλλόμενου ποσού αυτών, παρακρατείται κατά την καταβολή της επιδότησης ή της ενίσχυσης ή της επιχορήγησης στον δικαιούχο από το Δημόσιο ή τον φορέα Γενικής Κυβέρνησης που διενεργεί την πληρωμή και αποδίδεται στη Φορολογική Διοίκηση από τον φορέα που διενεργεί την πληρωμή.
Το Τέλος επιβάλλεται σε επιδότηση, οικονομική ενίσχυση ή επιχορήγηση που χορηγείται από το Δημόσιο ή φορέα Γενικής Κυβέρνησης και καταβάλλεται μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου (1/12/2024).
XX. Είσπραξη προστίμων και παρεμφερών εσόδων του Δημοσίου και των φορέων Γενικής Κυβέρνησης - Άρθρο 26.
95. Σύμφωνα με το άρθρο 26 επιβάλλεται Τέλος με συντελεστή 2,40%, στα πρόστιμα πάσης φύσεως που επιβάλλονται με απόφαση αρμόδιας αρχής. Ειδικά, όσον αφορά τη φορολογική και τελωνειακή αρχή, το Τέλος επιβάλλεται στα αυτοτελή πρόστιμα της φορολογικής και τελωνειακής νομοθεσίας, όπως ιδίως τα πρόστιμα του άρθρου 53 παρ. 1 - 5, 9, 11, του άρθρου 54 παρ. 3 και 4, των άρθρων 55 και 56, του άρθρου 57 παρ. 1, 2, 5, 6, 9, 10, 11 και 13, του άρθρου 58 παρ. 1, 2, 3, 5 και 7 και των άρθρων 59, 60, 63 και 64 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ, ν.5104/2024, Α’58), τα οποία επιβάλλονται αυτοτελώς και δεν είναι παρεπόμενα κύριας φορολογικής οφειλής.
Επιπλέον, Τέλος με συντελεστή 2,40% επιβάλλεται και στην Ειδική χρηματική κύρωση και το Ειδικό πρόστιμο του άρθρου 13A’ του ν.2523/1997 (A'179), καθώς και στα πρόστιμα των άρθρων 13 παρ. 5 του α.ν.1521/1950 (Α'245) και 112 παρ. 4 του ν.2961/2001 (Α'266), τα οποία επιβάλλονται αυτοτελώς και δεν είναι παρεπόμενα κύριας φορολογικής οφειλής.
Ως προς τον τρόπο είσπραξης του Τέλους, εφόσον αυτό συνεισπράττεται, αποδίδεται με την κύρια οφειλή.
Ως κύρια οφειλή νοούνται τα χρηματικά ποσά που αναφέρονται στις περιπτώσεις α, β, γ, δ της παρ. 1 του άρθρου 26.
Σε περίπτωση που το Τέλος δεν είναι συνεισπραττόμενο με την κύρια οφειλή, τότε αποδίδεται με παράβολο μέσω της εφαρμογής e-Παράβολο όπως το Παράρτημα της παρούσας.
XXI. Συναλλαγές που διενεργούνται σε κτηματολογικά γραφεία - Άρθρο 27.
96. Σύμφωνα με το άρθρο 27 επιβάλλεται Τέλος:
α) με συντελεστή 1,20% κατά τη μεταγραφή της σύμβασης μίσθωσης ακινήτου διάρκειας άνω των εννέα (9) ετών στο βιβλίο μεταγραφών του αρμόδιου υποθηκοφυλακείου ή κτηματολογικού γραφείου της περιφέρειας όπου βρίσκεται το ακίνητο και υπολογίζεται στο σύνολο των μισθωμάτων της σύμβασης και αποδίδεται εφάπαξ με τη δήλωση από τον συμβολαιογράφο σύμφωνα με την υπ’ αριθ. Α.1149/2024 Απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ.
β) με συντελεστή 3,60% στην πράξη εγγραφής υποθήκης ή τροπής προσημείωσης σε υποθήκη ακινήτου βάσει νόμου ή δικαστικής απόφασης ανεξάρτητα από την προέλευση της οφειλής την οποία εξασφαλίζει η εγγραφή υποθήκης, με την επιφύλαξη των απαλλαγών της παρ. 3 του άρθρου 27. Στην περίπτωση αυτή το Τέλος αποδίδεται από τον αιτούντα την πράξη με παράβολο μέσω της εφαρμογής e-Παράβολο όπως το Παράρτημα.
Ειδικά στην πράξη εγγραφής υποθήκης ή τροπής προσημείωσης σε υποθήκη ακινήτου βάσει νόμου ή δικαστικής απόφασης, το Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής οφείλεται σε κάθε περίπτωση (σχετ. παρ. 3 του άρθρου 5).
Δεν επιβάλλεται Ψηφιακό Τέλος Συναλλαγής (παρ.3 αρθ.27):
α) στην πράξη εγγραφής υποθήκης ή τροπής προσημείωσης σε υποθήκη ακινήτου για εξασφάλιση οφειλών βεβαιωμένων στη Φορολογική Διοίκηση ή οφειλών προς φορείς κοινωνικής ασφάλισης,
β) στην εγγραφή υποθήκης επί ακινήτων των πρακτόρων του Εθνικού Λαχείου ή τρίτων προς εξασφάλιση πληρωμής αντιτίμου των γραμματίων κρατικών λαχείων που τους παραδίδονται από το Δημόσιο,
γ) στην εγγραφή υποθήκης ή τροπή προσημείωσης σε υποθήκη που γίνεται σε εξασφάλιση δανείου από χρηματοπιστωτικό ίδρυμα ή ομολογιακού δανείου του ν. 4548/2018 (Α'104).
XXII. Έκδοση απογράφου και αποδεικτικά έγγραφα ενώπιον δικαστηρίων - Άρθρο 28.
97. Σύμφωνα με το άρθρο 28, για τις περιπτώσεις που ρητά κατονομάζονται, επιβάλλεται Τέλος κατά την έκδοση απογράφου για τους εκτελεστούς τίτλους που αναφέρονται στο άρθρο 918 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας (π.δ. 503/1985, Α’ 182).
98. Επισημαίνεται ότι η υπαγωγή του απογράφου ή η εξαίρεση αυτού από το Τέλος εξαρτάται από το εάν η κύρια σύμβαση συνεπεία της οποίας εκδίδεται το απόγραφο είχε υπαχθεί στο Τέλος ή σε τέλος χαρτοσήμου ή είχε νόμιμα απαλλαγεί ή είναι εκτός πεδίου του Τέλους ή υπάγεται στο πεδίο εφαρμογής άλλου φόρου ή τέλους κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 2.
Απαλλακτικές διατάξεις τέλους χαρτοσήμου που καταλαμβάνουν απαλλαγές τέλους χαρτοσήμου επί απογράφων εξακολουθούν και ισχύουν σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 31, όπως είναι οι απαλλαγές της παρ. 3 του αρ. 52 του ν.5045/2023 και οι απαλλαγές του αρ. 14 του ν.3156/2003.
Το Τέλος αποδίδεται με παράβολο μέσω της εφαρμογής e-Παράβολο όπως το Παράρτημα στην παρούσα.
XXIII. Περιπτώσεις επιβολής πάγιου Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής - Άρθρο 29.
99. Στο άρθρο 29 κατονομάζονται οι άδειες και τα έγγραφα, για την έκδοση των οποίων απαιτείται η προηγούμενη καταβολή πάγιου Τέλους και ορίζεται το ποσό αυτών κατά περίπτωση.
Για τις περιπτώσεις όπου το Τέλος εισπράττεται μέσω της εφαρμογής e-Παράβολο με οριζόντιο παράβολο, στο πεδίο πρόσθετα στοιχεία καταχωρούνται πληροφορίες αναφορικά με την ταυτοποίηση της συγκεκριμένης συναλλαγής, π.χ. Ημερομηνία και αριθμός πράξης ή απόφασης, είδος πράξης και υποχρεωτικά συγκεκριμένη υπηρεσία στην οποία υποβάλλεται.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
Γ. ΠΙΤΣΙΛΗΣ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
| Κατηγορία | Κωδικός τύπου | Τύπος |
| Ψηφιακό τέλος συναλλαγής | 5000 | Ψηφιακό τέλος συναλλαγής 2,40% επί προστίμου |
| 5001 | Ψηφιακό τέλος συναλλαγής 2,40% επί του αντιτίμου εξαγοράς πειθαρχικών ποινών | |
| 5002 | Ψηφιακό τέλος συναλλαγής 2,40% επί προστίμων σε εκτέλεση πειθαρχικών αποφάσεων | |
| 5003 | Ψηφιακό τέλος συναλλαγής 2,40% επί εξόδων ποινικής διαδικασίας | |
| 5004 | Ψηφιακό τέλος συναλλαγής 2,40% επί χρηματικών ποινών πάσης φύσης | |
| 5005 | Εγγραφή υποθήκης ή τροπής προσημείωσης σε υποθήκη ακινήτου βάσει νόμου ή δικαστικής απόφασης 3,60% | |
| 5008 | Ψηφιακό τέλος συναλλαγής 1,20% - 3,60% | |
| Τέλος απογράφου | 5006 | Aπόγραφο 2,40% (κεφαλαίου/τόκων) |
| 5007 | Aπόγραφο 3,60% (κεφαλαίου/τόκων) |
Δεν υπάρχουν σχόλια! Πρόσθεσε το σχόλιο σου τώρα!