ΘΕΜΑ: Απαλλαγή από ασφαλιστικές εισφορές των ποσών που προκύπτουν από των πασης φυσεως προσαυξήσεων των επιδομάτων νυχτερινής εργασίας, αμοιβής υπερεργασίας, υπερωρίας και προσαυξησης αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (Π.Δ 62/2025) εργαζομένων με καθεστώς πλήρους απασχόλησης. Τροποποίηση του άρθρου 41 του ν.5184/2025.

Σχετ.: Η με αρ.8/2025 Εγκύκλιος του e - ΕΦΚΑ.

Σε συνέχεια της υπ.’ αριθμ. 8/25 εγκ. e-ΕΦΚΑ και του αρ.41 του Ν.5184/25, σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 73 του Ν.5239/2025 (ΦΕΚ 178/Α717-10-25) με τις οποίες και τροποποιήθηκε η αρχική διάταξη περί του υπολογισμού εισφορών μισθωτών πλήρους απασχόλησης και εργοδοτών στις περιπτώσεις των προσαυξήσεων νυχτερινής εργασίας, αμοιβής υπερεργασίας, υπερωρίας και εργασίας κατά τις Κυριακές και αργίες του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (Π.Δ. 62/25) και παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την ενιαία εφαρμογή τους.

1. ΠΡΟΪΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

Σύμφωνα με τις αρχικές διατάξεις του άρθρου 41 του ν.5184/2025 (ΦΕΚ 34/Α76-3-25) περί του υπολογισμού εισφορών μισθωτών πλήρους απασχόλησης και εργοδοτών στις περιπτώσεις των επιδομάτων νυχτερινής εργασίας, αμοιβής υπερεργασίας, υπερωρίας και προσαύξησης αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου (π. Π.Δ. 80/22), τα ποσά που αντιστοιχούσαν στις προσαυξήσεις, όπως προβλεπόταν από τα άρθρα 143, 184 και 209 του π. Π.Δ. 80/22, των ανωτέρω επιδομάτων, απαλλάσσονταν των ασφαλιστικών εισφορών (εγκ.β-ΕΦΚΑ 8/2025).

2. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Σύμφωνα με τις νέες κοινοποιούμενες διατάξεις του άρθρου 73 του Ν.5239/2025 από 1.11.2025 (ημερομηνία έναρξης ισχύος/μισθολογική περίοδος Νοεμβρίου 2025) τα ποσά, που αντιστοιχούν σε οποιοδήποτε ποσοστό προσαυξήσεων που αφορούν στα επιδόματα νυχτερινής εργασίας, αμοιβής υπερεργασίας, υπερωρίας και προσαύξησης αμοιβής για εργασία κατά τις Κυριακές και αργίες εργαζομένων με καθεστώς πλήρους απασχόλησης, στο σύνολο των κλάδων της οικονομίας, δεν υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές (εργατικές και εργοδοτικές).

Επισημαίνουμε ότι το πρώην ΠΔ. 80/22 περί κωδικοποίησης Εργατικού Δικαίου, αντικαταστάθηκε από το Π.Δ. 62/25 και επομένως τα πρώην άρθρα 143,184 και 209 αντιστοιχούν πλέον με το Π.Δ. 62/25 στα άρθρα 150, 194 και 219.

Κατά συνέπεια, η αρχική διάταξη (άρθρο 41 του ν.5184/2025) επεκτείνεται, από 01/11/2025 ως προς το πεδίο εφαρμογής της, από την αρχική απαλλαγή ασφαλιστικών εισφορών επί των ποσοστών προσαυξήσεων που ρητά οριζόταν στα πρώην αρ.143, 184 και 209 του π.Π.Δ. 80/22 και στις περιπτώσεις χορήγησης επιπλέον των προβλεπόμενων προσαυξήσεων, στα νέα αντίστοιχα αρ.150, 194 και 219 του Π.Δ. 62/25 από Σ.Σ.Ε. ή οικειοθελώς από τον εργοδότη.

3. ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

α) Όπως ορίστηκε και από την αρχική διάταξη, η απαλλαγή των ασφαλιστικών εισφορών συνεχίζει να υπολογίζεται επί των ωρομισθίων που ορίζει πλέον το Π.Δ. 62/25. Δηλαδή επί του νόμιμου ωρομισθίου για τις προσαυξήσεις που υπολογίζονται λόγω νυχτερινής εργασίας και απασχόλησης τις Κυριακές και αργίες και επί του συμφωνηθέντος ωρομισθίου για τις ώρες υπερεργασίας - υπερωρίας.

β) Από την έναρξη εφαρμογής της αρχικής διάταξης (06/03/25) οι αναλογίες των προσαυξήσεων νυχτερινής απασχόλησης, Κυριακής και αργιών που τυχόν θα συνυπολογιστούν στα ημερομίσθια δώρων (Δώρο Χριστουγέννων, Δώρο Πάσχα), ΔΕΝ θα υπόκεινται σε ασφαλιστικές εισφορές κατά τα ποσά που έχουν απαλλαγεί κατά τις μηνιαίες μισθοδοσίες. Επομένως, στην ΑΠΔ θα πρέπει να δηλωθούν τα ποσά των δώρων τα οποία έχουν υπολογισθεί βάσει των αποδοχών, οι οποίες είχαν παρακράτηση ασφαλιστικών εισφορών.

4. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Α) Υπάλληλος γραφείου σε επιχ/ση, με ατομική σύμβαση εξαρτημένης εργασίας 40 ωρών την εβδομάδα (πλήρης απασχόληση) και μηνιαίες αποδοχές 1.000,00 €. Εκτάκτως, απασχολήθηκε τρεις (3) ώρες επιπλέον τη μία εβδομάδα (μία ώρα/μέρα). Η επιχείρηση έχει συμφωνήσει με την ατομική σύμβαση εργασίας ότι η προσαύξηση που θα χορηγείται για την υπερεργασία θα είναι 30%, αντί του νόμιμου 20% όπως προβλέπεται στο άρθρο 194 του Π.Δ. 62/25.

Αρχικά πρέπει να υπολογίσουμε το ωρομίσθιο ως εξής:

Ημερομίσθιο: 1.000,00€:25 Η.Α.=40,00€/μέρα.

Ωρομίσθιο: 40€*(6/40ώρες)=6,00€/ώρα.

Για τις τρεις (3) ώρες υπερεργασίας, οι επιπλέον αποδοχές θα είναι: 6,00€*3=18,00€. Η προσαύξηση είναι 18,00€*30%=5,40€. Οι συνολικές εισφορές υπολογίζονται μόνο στο ποσό του μισθού και των επιπλέον αποδοχών υπερεργασίας, δηλαδή 1.000,00€+18,00€=1.018,00€ και όχι και της προσαύξησης επί της αμοιβής της υπερεργασίας ποσού 5,40€, δηλαδή επί των 1.023,40 (1.018,00 + 5,40)€.

Επομένως, στην Α.Π.Δ. θα δηλωθεί το ποσό των αποδοχών που υπόκειται σε ασφαλιστικές εισφορές, δηλαδή το ποσό των 1.018,00€.

Β) Ανειδίκευτος εργάτης άγαμος χωρίς προϋπηρεσία, απασχολείται καθημερινά σε βιομηχανία παραγωγής άρτου, η οποία διαθέτει Επιχειρησιακή Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (Ε.Σ.Σ.Ε.), με πρωινό ωράριο 9:00π.μ. έως 5μ.μ., αλλά, εκτάκτως, απασχολήθηκε τρεις (3) φορές μέσα στο μήνα αντί για 9π.μ-5μ.μ., κατά τις νυχτερινές ώρες από της 22:00μ.μ μέχρι της 6:00π.μ.. Ο μηνιαίος μισθός είναι 1.000,00€. Επομένως, για τις τρεις ημέρες της νυχτερινής εργασίας πρέπει να υπολογιστεί με προσαύξηση, η οποία βάση της συγκεκριμένης Επιχειρησιακής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, με 50%, αντί του νόμιμου 25% βάσει του άρθρου 150 του Π.Δ. 62/25.

Επειδή η προσαύξηση για τη νυχτερινή εργασία υπολογίζεται επί των νόμιμων αποδοχών, υπολογίζουμε το ημερομίσθιο ως εξής:

Ημερομίσθιο: (νόμιμος μισθός) 880,00€:25 Η.Α.= 35,20€/μέρα.

Για τις τρεις (3) ημέρες νυχτερινής εργασίας, η προσαύξηση που αντιστοιχεί είναι: 35,20€*50%=17,60€/μέρα.

Συνολικές αποδοχές προσαύξησης είναι 17,60€*3 Η.Α. = 52,80€, οι οποίες απαλλάσσονται των ασφαλιστικών εισφορών.

Οι συνολικές εισφορές θα υπολογιστούν μόνο για τον μηνιαίο μισθό των συμφωνημένων αποδοχών των 1.000,00€ και όχι και των επιπλέον αποδοχών της προσαύξησης ποσού 52,80€.

Επομένως, στην ΑΠΔ θα δηλωθεί μόνο ο μηνιαίος μισθός, δηλ. 1.000,00€.

Γ) Πωλήτρια σε εμπορικό κατάστημα απασχολήθηκε δύο (2) Κυριακές τον μήνα Δεκέμβριο. Η ατομική σύμβαση εργασίας ορίζει μηνιαίες αποδοχές 900,00€ και προσαύξηση 100% των αποδοχών (επί των νόμιμων αποδοχών) όταν απασχολούνται τις Κυριακές και στις εορτές, αντί του νόμιμου 75% που προβλέπεται στο άρθρο 219 του Π.Δ. 62/2025.

Υποπεριπτώσεις:

ΐ) Επειδή η προσαύξηση για την εργασία κατά τις Κυριακές και τις αργίες υπολογίζεται επί των νόμιμων αποδοχών, υπολογίζουμε το ημερομίσθιο ως εξής:

Ημερομίσθιο: (νόμιμος μισθός) 880,00€:25 Η.Α.= 35,20€/μέρα.

Η προσαύξηση για την απασχόληση τις δύο (2) Κυριακές θα είναι επί των νόμιμων ημερήσιων αποδοχών: 35,20€*100%=35,20*2=70,40€.

Σημειωτέων, λόγω της απασχόλησης της εργαζόμενης τις δύο (2) Κυριακές, δόθηκαν δύο ημέρες ανάπαυσης εντός των επόμενων εβδομάδων που απασχολήθηκε τις Κυριακές.

Επομένως, το ποσό στο οποίο θα υπολογισθούν οι ασφαλιστικές εισφορές και θα δηλωθεί στην ΑΠΔ θα είναι μόνο ο μηνιαίος μισθός 900,00€, καθώς το ποσό της προσαύξησης 70,40€ απαλλάσσεται της καταβολής των εισφορών.

ii) Αν ωστόσο, ο εργοδότης εξ ελευθεριότητας, αποφασίσει να χορηγήσει την προσαύξηση (100% στο ημερομίσθιο της Κυριακής) στον καταβαλλόμενο μισθό, τότε το ποσό που απαλλάσσεται των ασφαλιστικών εισφορών θα είναι το ανωτέρω (70,40 €), ενώ για το υπόλοιπο/τη διαφορά θα υπολογιστούν κανονικά οι ασφαλιστικές εισφορές, δηλαδή:

Ημερομίσθιο: 900,00€:25 Η.Α.=36,00€

Προσαύξηση: 36,00*100%=36,00€*2 (Κυριακές) = 72,00€

Η διαφορά προσαύξησης επί του καταβαλλόμενου και του νόμιμου: 72,00€-70,40€=1,60€ υπόκειται σε παρακράτηση ασφαλιστικών εισφορών.

Επομένως, στην ΑΠΔ θα δηλωθεί ο μηνιαίος μισθός 900,00€ συν τη διαφορά της προσαύξησης επί του καταβαλλόμενου ωρομισθίου από το νόμιμο, ήτοι 1,60€ δηλ. 900,00€+1,60€=901,60€.

------------

Επιπρόσθετα, επισημαίνουμε ότι οι προσαυξήσεις που απαλλάσσονται των ασφαλιστικών εισφορών υπολογίζονται στο νόμιμο μισθό για την νυχτερινή απασχόληση και την απασχόληση κατά τις Κυριακές και αργίες, όπως προβλέπεται στα άρθρα 150 και 219 του Π.Δ. 62/2025, ενώ οι προσαυξήσεις που δίνονται στις υπερωρίες και την υπερεργασία είναι στον καταβαλλόμενο μισθό βάσει του αρ.194 του Π.Δ. 62/2025.

Επομένως, αν οι εργοδότες αποφασίσουν να υπολογίζουν τις προσαυξήσεις για τις περιπτώσεις της νυχτερινής απασχόλησης και των Κυριακών και αργιών στον καταβαλλόμενο και όχι στο νόμιμο μισθό, τότε για τη διαφορά της προσαύξησης που υπολογίστηκε στον καταβαλλόμενο από το νόμιμο μισθό, θα υπόκειται σε παρακράτηση ασφαλιστικών εισφορών.

Τα ανωτέρω παραδείγματα είναι ενδεικτικά και δεν συμπεριλαμβάνουν λοιπές περιπτώσεις θεσμοθετημένων προσαυξήσεων ή σώρευσης προσαυξήσεων στις αποδοχές των ασφαλισμένων πλήρους απασχόλησης, π.χ παράνομη υπερωρία 120% ή απασχόλησης νύχτας σε αργία.

Ζητήματα υπολογισμών ημερομισθίων, ωρομισθίων, ποσοστού προσαυξήσεων και σώρευσης αυτών ανά κατηγορία και λοιπά θέματα εργατικής νομοθεσίας, άπτονται του ελέγχου και της πληροφόρησης από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας.

5. ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ

Η έναρξη ισχύος του αρ. 73 του Ν. 5239/2025 σύμφωνα με την παρ.4 αρ.103 του ίδιου νόμου, αρχίζει από την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα της δημοσίευσής του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από την 01/11/2025.

Του παρόντος να λάβει γνώση, με ευθύνη των Προϊσταμένων Διευθύνσεων και Τμημάτων το προσωπικό αρμοδιότητάς τους.

Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ

ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΔΗ ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑ