Η Ισπανία, η τέταρτη οικονομία της Ευρωζώνης, ζήτησε  στήριξη των εταίρων, προκειμένου να διασώσει το χρηματοπιστωτικό της σύστημα. Το ύψος της στήριξης από τα δύο ταμεία διάσωσης της Ευρωζώνης θα φθάσει και ίσως ξεπεράσει τα 100 δισ. ευρώ.

Η  Μαδρίτη εισήλθε σε «ένα χαλαρό μνημόνιο» (σύμφωνα με κοινοτικούς αξιωματούχους στις Βρυξέλλες)  ενώ σύντομα   θα διαφανεί εάν πρόκειται για ευνοϊκή μεταχείριση ή σηματοδοτεί αλλαγή πλεύσης και για τις άλλες μνημονιακές χώρες.

Καθοριστικό ρόλο για την επιβολή του «χαλαρού μνημονίου»  διαδραμάτισε η  στάση του Γάλλου υπουργού Οικονομικών, Πιερ Μοσκοβισί, ο οποίος επέμεινε να μην επιβληθεί κανένα πρόσθετο μέτρο που θα οδηγούσε σε περισσότερο λιτότητα την Ισπανία.

Η δήλωση των υπουργών της Ευρωζώνης   ικανοποιεί τη Μαδρίτη σχετικά με τους όρους χορήγησης της στήριξης των 100 δισ. ευρώ, η οποία θα δοθεί από το προσωρινό Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής (ΕΤΧΣ) Σταθερότητας και το μόνιμο Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ΕΜΣ), που θα συσταθεί την 1η Ιουλίου. Επιβεβαιώνει ότι όλες οι συζητήσεις, που γίνονταν τις τελευταίες μέρες, δεν αφορούσαν το αν θα υποβάλει η ισπανική κυβέρνηση αίτημα, αλλά τους όρους της στήριξης.

Η Μαδρίτη φαίνεται ότι απέκρουσε τις πιέσεις για ενεργό εμπλοκή του ΔΝΤ που σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει τρόικα. Η Κομισιόν θα αναλάβει την αξιολόγηση της ισπανικής οικονομίας, ενώ το ΔΝΤ θα συμμετέχει ως σύμβουλος, λόγω τεχνογνωσίας, αλλά ούτε θα πληρώσει ούτε θα έχει λόγο.

Επιπλέον, η Μαδρίτη δεν υποχρεούται, με βάση την απόφαση, να λάβει πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα, αφού οι όροι, που της επιβάλλονται, είναι μέτρα για την εξυγίανση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Θα υποχρεωθεί δηλαδή να καταργήσει ορισμένες ιδιαιτερότητες της ισπανικής τραπεζικής αγοράς, όπως για παράδειγμα η χορήγηση προσωπικών δανείων διάρκειας 50 ετών.

Στην ανακοίνωση γίνεται αναφορά  στη  συνέχιση  της δημοσιονομικής εξυγίανσης και των μεταρρυθμίσεων. Ωστόσο, πρόκειται για θεσμική υποχρέωση, δεδομένου ότι η Ισπανία βρίσκεται ήδη σε διαδικασία περί υπερβολικού ελλείμματος και εφαρμόζει πρόγραμμα προσαρμογής. Επιπλέον, όταν οι εταίροι δίνουν 100 δισ. ευρώ με περίπου το μισό επιτόκιο σε σχέση με αυτό που δανείζεται σήμερα η χώρα από τις αγορές, είναι λογικό να επισημαίνουν στην ανακοίνωση ότι θα παρακολουθούν στενά την εφαρμογή του προγράμματος.

Μετά την συμφωνία που επιτεύχθηκε στην τηλεδιάσκεψη του Eurogroup, το Σάββατο, οι εξελίξεις αναμένονται ραγδαίες, η Μαδρίτη θα υποβάλει επίσημο αίτημα ένταξης στο μηχανισμό διάσωσης, ενώ οι τεχνικές διαπραγματεύσεις εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν μέσα στις επόμενες μέρες και θα απομένει η επικύρωση, που μπορεί να γίνει είτε στην προσεχή συνεδρίαση του Εurogroup (21 Ιουνίου) είτε νωρίτερα με συνοπτική διαδικασία.

Ο υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας, Λουίς ντε Γκίντος, υπογράμμισε πως η συμφωνία αντανακλά τη δέσμευση όλων των μελών της Ευρωζώνης για διαφύλαξη του ενιαίου νομίσματος, επισημαίνοντας ότι αφορά «οικονομική στήριξη» και όχι «διάσωση» της χώρας και δεν συνδέεται με οικονομικές ή δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις.

Η απόφαση του Eurogroup είναι πολύ θετική και την Κύπρο, η οποία, τις τελευταίες ημέρες, βρίσκεται σε ανεπίσημες διαβουλεύσεις με τους εταίρους, για να εντάξει στο μηχανισμό στήριξης ορισμένες τράπεζές της.

Η Κύπρος, δημοσιονομικά, μπορεί να βρίσκεται σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, αλλά είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση από αυτήν της Ισπανίας.

Η Λευκωσία δίσταζε μέχρι τώρα να υποβάλει αίτημα διάσωσης του χρηματοπιστωτικού συστήματός της, προφανώς φοβούμενη την επιβολή σκληρών μέτρων από την πλευρά των εταίρων, επιπρόσθετων εκείνων που θα αφορούσαν την εξυγίανση του τραπεζικού τομέα.

Τι λέει το Eurogroup

H ανακοίνωση του Eurogroup επισημαίνει ότι οι χώρες της Ευρωζώνης υποστηρίζουν τις αποφασιστικές προσπάθειες των ισπανικών αρχών για την αντιμετώπιση της αναδιάρθρωσης του χρηματοπιστωτικού τομέα και χαιρετίζουν την πρόθεση της Μαδρίτης να ζητήσει οικονομική βοήθεια από κράτη-μέλη της Ευρωζώνης για το σκοπό αυτό.

Η Ευρωζώνη έχει ενημερωθεί ότι οι ισπανικές αρχές θα παρουσιάσουν επίσημο αίτημα σύντομα και είναι πρόθυμη να ανταποκριθεί θετικά, αναφέρει η δήλωση, προσθέτοντας ότι η χρηματοδοτική συνδρομή για την ανακεφαλαιοποίηση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων θα παρέχεται από το ΕΤΧΣ και τον ΕΜΣ. Το ποσό του δανείου υπολογίζεται έως 100 δισεκατομμύρια ευρώ συνολικά.

Μετά την επίσημη αίτηση, η αξιολόγηση θα γίνει από την Επιτροπή, σε συνεργασία με την ΕΚΤ, την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή και το ΔΝΤ, καθώς και η πρόταση για τους όρους που θα συνοδεύουν τη συνδρομή.

Η Ευρωζώνη θεωρεί ότι το ισπανικό ταμείο για την ομαλή αναδιάρθρωση των τραπεζών (FROB), που ενεργεί ως αντιπρόσωπος της ισπανικής κυβέρνησης, θα μπορούσε να λάβει τα κεφάλαια και να τα κατευθύνει προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η ισπανική κυβέρνηση θα διατηρήσει την πλήρη ευθύνη της οικονομικής βοήθειας και θα υπογράψει το μνημόνιο συμφωνίας.

Η Ευρωζώνη σημειώνει ότι η Ισπανία έχει ήδη εφαρμόσει σημαντικές δημοσιονομικές και μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και έχει λάβει μέτρα για την ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης των οι ισπανικών τραπεζών.

Η Ευρωζώνη είναι πεπεισμένη ότι η Ισπανία θα τηρήσει τις δεσμεύσεις, στο πλαίσιο της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος και σε σχέση με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, με στόχο τη διόρθωση των μακροοικονομικών ανισορροπιών, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου. Η πρόοδος στους τομείς αυτούς θα είναι υπό στενή παρακολούθηση και θα επανεξετάζεται τακτικά και παράλληλα με την οικονομική βοήθεια.

Πέρα από την αποφασιστική εφαρμογή των δεσμεύσεων αυτών, το Eurogroup θεωρεί ότι οι όροι της χρηματοδοτικής συνδρομής πρέπει να επικεντρωθούν σε συγκεκριμένες μεταρρυθμίσεις, που στοχεύουν στην χρηματοπιστωτικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων των σχεδίων αναδιάρθρωσης, σύμφωνα με τους κανόνες της Ε.Ε. για τις κρατικές ενισχύσεις.

Οι «17» καλούν το ΔΝΤ να στηρίξει την εφαρμογή και την παρακολούθηση της οικονομικής βοήθειας με την τακτική υποβολή εκθέσεων.

Η απόφαση για τη στήριξη της Ισπανίας θα βοηθήσει τη χώρα να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των αγορών, αναφέρουν σε κοινή γραπτή δήλωσή τους ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, και ο αντιπρόεδρος, Ολι Ρεν.

Οι δύο κοινοτικοί αξιωματούχοι καλωσορίζουν την απόφαση της Μαδρίτης να ζητήσει οικονομική βοήθεια για τράπεζες, τονίζοντας πως είναι έτοιμοι να προχωρήσουν ομαλά με τις απαραίτητες εκτιμήσεις και να προτείνουν τις προϋποθέσεις που θα τεθούν. «Με αυτή την εκτενή αναδιάρθρωση του τραπεζικού κλάδου, είμαστε βέβαιοι πως η Ισπανία θα ανακτήσει σταδιακά την εμπιστοσύνη των επενδυτών και όσων συμμετέχουν στις αγορές», καταλήγει η ανακοίνωση.

Ο Γάλλος υπουργός Οικονομικών, Πιερ Μοσκοβισί, που μετείχε της τηλεδιάσκεψης, χαιρέτισε την απόφαση, επισημαίνοντας ότι πρόκειται για μια πολύ καλή συμφωνία και ένα πολύ ισχυρό μήνυμα αλληλεγγύης.

Στη συνέχεια, αποκάλυψε ότι, κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο ίδιος επέμεινε οι όροι που θα επιβληθούν στην Ισπανία να περιοριστούν αυστηρά στο χρηματοπιστωτικό τομέα και να μην περιλαμβάνουν πρόσθετα μέτρα λιτότητας.

Ο κ. Μοσκοβισί χαιρέτισε το γεγονός ότι η συζήτηση έγινε σε ένα πολύ εποικοδομητικό κλίμα, ενώ εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η δημοσιονομική πολιτική και οι μεταρρυθμίσεις, που εφαρμόζονται στην Ισπανία, θα αποδώσουν καρπούς.

Ο Γερμανός ομόλογός του, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, εξέφρασε την εκτίμηση ότι η παρούσα στήριξη θα σταθεί αρκετή για την επίλυση του ισπανικού προβλήματος, προσθέτοντας ότι η Ισπανία βρίσκεται στο σωστό δρόμο, διότι έχει προωθήσει σημαντικές μεταρρυθμίσεις.

Αναφερόμενος στο ποσό που εγκρίθηκε, επισήμανε ότι σε κάθε περίπτωση είναι μεγαλύτερο από αυτό που ζήτησε η Μαδρίτη, αλλά και τις εκτιμήσεις του ΔΝΤ για τις ανάγκες της Ισπανίας.

Πηγή: Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας – Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης