YΠOIK 1079269/4352/1133 T.& E.Φ./ΠOΛ.1253/10.9.1996 κοινοποίηση της γνωμοδότησης 439/27-6-1996 του N.Σ.K. σχετικά με την παραγραφή του δικαιώματος Επιστροφής Τελών Χαρτοσήμου, λόγω μη χρήσης του εκδοθέντος αποδεικτικού πληρωμής

κοινοποιούμε κατωτέρω, για ενημέρωση και εφαρμογή, την 439/27-6-1996 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του κράτους, που έγινε δεκτή από τον Υφυπουργό Oικονομικών.

Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση αυτή, η προβλεπόμενη από τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 7 του N.Δ. 1722/1942 τρίμηνη ανατρεπτική προθεσμία υποβολής της αίτησης επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντων τελών, χαρτοσήμου, λόγω μη χρήσης του εκδοθέντος αποδεικτικού πληρωμής, εξακολουθεί να ισχύει και μετά την ισχύ των διατάξεων των άρθρων 90 παρ. 2 και 91 του ν. 2362/1995 _Περί Δημοσίου Λογιστικού Ελέγχου των δαπανών του κράτους και άλλες διατάξεις_ (ΦEK A 247/27-11-1995).

TO NOMIKO ΣYMBOYΛIO TOY KPATOYΣ -------------------------------

Αριθμός Γνωμοδότησης 439/1996 -----------------------------

Συνεδρίαση 27.6.1996

Περίληψη ερωτήματος: Εάν, μετά την έναρξη ισχύος του άρθρου 90 παρ. 2 του N. 2362/95, εξακολουθεί να ισχύει η παρ. 1 του άρθρου 7 του N.Δ. 1722/42, που προβλέπει τρίμηνη ανατρεπτική προθεσμία υποβολής της αίτησης επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντος υπερβάλλοντος τέλους χαρτοσήμου για τον λόγο ότι δεν έγινε παντελώς χρήση του εκδοθέντος αποδεικτικού πληρωμής. ------------------------------------------------------------------------

Επί του τεθέντος ερωτήματος το Νομικό Συμβούλιο του κράτους γνωμοδότησε ως ακολούθως:

Ια. Στο N.Δ. 1722/1942 "Περί ερμηνείας, τροποποιήσεως και συμπληρώσεως φορολογικών τινών νόμων" ορίσθηκε στο άρθρο 7 παρ. 1 ότι: "το κατά το εδ. β` της παρ. 4 του άρθρ. 9 του κώδικος των νόμων περί τελών χαρτοσήμου δικαίωμα περί επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθέντος υπερβάλλοντος τέλους χαρτοσήμου επί τω λόγω ότι δεν εγένετο παντελώς χρήσις του εκδοθέντος αποδεικτικού πληρωμής, παραγράφεται, εφ` όσον η περί επιστροφής αίτησις δεν ήθελεν υποβληθή εντός τριμήνου ανατρεπτικής προθεσμίας από της εκδόσεως του αποδεικτικού πληρωμής".

β. Στο Π.Δ. της 28 Ιουλίου 1931 "Περί κώδικος των νόμων περί τελών χαρτοσήμου" ορίσθηκε στο άρθρο 9 παρ. 4 εδ. α`, β` ότι:

"α. Τέλος χαρτοσήμου οπωσδήποτε καταβληθέν δεν επιστρέφεται.

β. Εξαιρετικώς, επιφυλασσομένων των διατάξεων περί παραγραφής, επιστρέφονται τα τέλη χαρτοσήμου τα καταβληθέντα δι` αποδεικτικού πληρωμής του Δημοσίου Ταμείου, εφ` όσον δεν εγένετο η υπό του νόμου προβλεπομένη χρήσις του εκδοθέντος αποδεικτικού πληρωμής ή εφ` όσον αποδεδειγμένως το ποσόν του τέλους κατεβλήθη εν όλω ή εν μέρει αχρεωστήτως..."

γ. Στον N.Δ. 321/69 "Περί κώδικος Δημοσίου Λογιστικού" ορίσθηκε στο άρθρο 91 παρ. 2 ότι: "O χρόνος παραγραφής των χρηματικών αξιώσεων κατά του Δημοσίου δι` αχρεωστήτως ή παρανόμως καταβληθέντα ποσά είναι τριών ετών και δια τα τελωνειακά έσοδα εν γένει ενός έτους, εφ` όσον υπό ετέρας διατάξεως δεν ορίζεται βραχύτερος χρόνος παραγραφής" και στο άρθρο 107 εδ. α ότι: "Πάσα προγενεστέρα διάταξις αφορώσα εις τα υπό του παρόντος N. Δ/τος ρυθμιζόμενα θέματα καταργείται".

δ. Στον N. 2362/1995 "Περί Δημοσίου Λογιστικού, ελέγχου των δαπανών του κράτους και άλλες διατάξεις", ο οποίος βάσει του άρθρου 119 αυτού άρχισε να ισχύει από την 1-1-1996, εκτός αν διαφορετικά ορίζεται στις επί μέρους διατάξεις του, ορίσθηκε στο άρθρο 90 παρ. 2 αυτού ότι: "H κατά του Δημοσίου απαίτηση προς επιστροφή αχρεωστήτως ή παρά τον νόμο καταβληθέντος σ` αυτό χρηματικού ποσού παραγράφεται μετά 3 έτη από της καταβολής ...", στο άρθρο 91 ότι "επιφυλλασσομένης κάθε άλλης ειδικής διατάξεως του παρόντος η παραγραφή οποιασδήποτε απαιτήσεως κατά του Δημοσίου αρχίζει από το τέλος του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκε και ήταν δυνατή η δικαστική επιδίωξη της" και στο άρθρο 113 εδ. α ότι: "Από της ισχύος του παρόντος νόμου καταργείται το N.Δ. 321/69, όπως έχει τροποποιηθή ή συμπληρωθεί καθώς και κάθε άλλη διάταξη που αντιτίθεται στον παρόντα νόμο ή αναφέρεται σε θέματα, που ρυθμίζονται απ` αυτόν".

II. Από την ερμηνεία των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι η διάταξη του άρθρου 7 παρ. 1 του NΔ 1722/42, ερμηνευομένη ως εκ του είδους της στενά, καθορίζει σαφώς αλλά και ειδικά σε σχέση με τις διατάξεις των άρθρων 90 παρ. 2 και 91 του N. 2362/95 την παραγραφή (τρίμηνος) και τον χρόνο έναρξης της επί ειδικού ζητήματος, δηλ. της αξίωσης επιστροφής τέλους χαρτοσήμου, που καταβλήθηκε με αποδεικτικό πληρωμής. Γι` αυτό, η διάταξη αυτή του άρθρου 7 παρ. 1 του NΔ 1722/42 ως ειδική (βλ. Δ.Εφ.Θεσ. 58/1983 ΔΦN 85.553, B. Παπαχρήστου, παραγραφές υπέρ και κατά του Δημοσίου σελ. 139) κατισχύει του άρθρου 90 παρ. 2 N 2362/95. Σημειωτέον ότι στο προϊσχύσαν άρθρο 91 παρ. 2 του NΔ 321/69 υπήρχε επιφύλαξη ότι στο προϊσχύσαν άρθρο 91 παρ. 2 του NΔ 321/69 υπήρχε επιφύλαξη "εφ` όσον υπό ετέρας διατάξεως δεν ορίζεται βραχύτερος χρόνος παραγραφής", η οποία δεν υπάρχει πλέον στο αντίστοιχο σχεδόν κατά περιεχόμενο άρθρο 90 παρ. 2 του N 2362/95. Τούτο όμως δεν αναιρεί την ειδικότητα της διατάξεως του άρθρου 7 παρ. 1 του NΔ 1722/1942 έναντι του άρθρου 90 παρ. 2, αφού η ως άνω επιφύλαξη λειτουργεί υπομνηστικά ότι δεν αποκλείεται η ισχύς ειδικών διατάξεων. Την τοιαύτη ισχύ ειδικών διατάξεων δεν αποκλείει το άρθρο 113 του N 2362/95 με το οποίο καταργήθηκε γενικώς κάθε διάταξη, που αντιτίθεται στο νόμο αυτό ή αναφέρεται σε θέματα που ρυθμίζονται απ` αυτόν. Περαιτέρω το άρθρο 90 παρ. 2 του N 2362/95 ρυθμίζει μόνο την παραγραφή και όχι τον χρόνο έναρξης της, όπως το άρθρο 7 παρ. 1 του NΔ 1722/1942, το οποίο θέτει επί πλέον ως προϋπόθεση άσκησης της ως άνω αξίωσης την υποβολή αίτησης εντός τρίμηνης ανατρεπτικής προθεσμίας από την έκδοση του αποδεικτικού πληρωμής, ενώ το άρθρο 91 του N. 2362/95 καθορίζει τον χρόνο έναρξης της παραγραφής και ρητώς επιφυλλάσσει την εφαρμογή, ως προς τον χρόνο έναρξης κάθε άλλης ειδικής διάταξης, όπως εν προκειμένω του άρθρου 7 παρ. 1 του ν. 1722/42.

III. Επομένως στο τεθέν ερώτημα προσήκει η απάντηση ότι η διάταξη του άρθρου 7 παρ. 1 του NΔ 1722/42 ως ειδική εξακολουθεί να ισχύει και μετά την ισχύ των άρθρων 90 παρ. 2 και 91 του N 2362/95.