Έφυγε αιφνιδίως την 29-11-2013 ο ΜΑΝΟΛΗΣ ΣΑΚΕΛΛΗΣ, εξέχων καθηγητής της θεωρητικής και εφαρμοσμένης λογιστικής του Παντείου Πανεπιστημίου

Ο Μανόλης Σακέλλης γεννήθηκε στην Κάρπαθο το έτος 1935. Οι γονείς του ήταν πτωχοί αγρότες, αλλά κατόρθωσε με πολλές στερήσεις να σπουδάσει και να τελειώσει την ΑΣΟΕΕ και αργότερα και τη Νομική Σχολή καθώς και να ολοκληρώσει την εκμάθηση της Αγγλικής γλώσσας.

Μετά από αυστηρό διαγωνισμό προσλήφθηκε την 5-2-1962 στο Σώμα Ορκωτών Λογιστών (ΣΟΛ) ως Δόκιμος Ορκωτός Λογιστής (ΔΟΛ).

Το ιστορικό ΣΩΜΑ ΟΡΚΩΤΩΝ ΛΟΓΙΣΤΩΝ (ΣΟΛ), άρχισε την ουσιαστική λειτουργία του στις 14 Ιανουαρίου 1957, που ορκίστηκαν και ανέλαβαν υπηρεσία τα πρώτα μέλη του, τα οποία επελέγησαν μετά από αυστηρό διαγωνισμό και ήταν εννέα Δόκιμοι Ορκωτοί Λογιστές (ΔΟΛ), στους οποίους περιλαμβανόταν και ο υποφαινόμενος, και εννέα βοηθοί Ορκωτοί Λογιστές (ΒΟΛ). Οι πρώτοι εννέα Ορκωτοί Λογιστές (ΟΛ) είχαν επιλεγεί και ορκιστεί την 19-11-1956.

Τα πρώτα 27 μέλη του ΣΟΛ εργαστήκαμε μεθοδικά και εντατικά κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, με μοναδικά μας όπλα το ήθος και την άρτια επιστημονική μας κατάρτιση και πείρα μας στην εφαρμοσμένη λογιστική και κατορθώσαμε να εδραιώσουμε το θεσμό.

Τα μέλη του ΣΟΛ αυξάνονταν σταδιακά, παράλληλα με την αύξηση των εργασιών του. Κάθε χρόνο με αυστηρούς και απόλυτα αξιοκρατικούς διαγωνισμούς προσλαμβάνονταν ΔΟΛ, οι οποίοι εκπαιδεύονταν σε ειδικά Σεμινάρια. Ενδεικτικά αναφέρω ότι τον Ιούνιο του 1968 που προήχθηκα σε Ορκωτό Λογιστή τα μέλη του ΣΟΛ ήταν 142. Το ΣΟΛ γρήγορα εξελίχθηκε σε Πανεπιστήμιο εφαρμοσμένης λογιστικής και ελεγκτικής, από τους κόλπους του οποίου βρήκαν – κυρίως μέχρι την κατάργησή του το 1992 – υψηλού επιπέδου επιστήμονες, όπως ο Μανόλης Σακέλλης, Ορκωτοί Ελεγκτές και τεχνοκράτες.

Το 1968 που προήχθηκα σε Ορκωτό Λογιστή, επιδίωξα επίμονα και κατάφερα να τοποθετηθεί στο νεοσύστατο Γραφείο μου ο Μανόλης ως πρώτος βοηθός μου, καθόσον είχε ήδη προαχθεί σε Βοηθό Ορκωτό Λογιστή και σε παλαιότερη μηνιαία περίπου συνεργασία μας είχα διαπιστώσει την πολύ καλή μόρφωσή του και τις ιδιαίτερες ικανότητές του. Έτσι άρχισε η υπερδωδεκαετής (μέχρι 3-6-1980 που προήχθη σε Ορκωτό Λογιστή) αποδοτικότατη και εξαιρετικά δημιουργία συνεργασία μας. Ενώσαμε τις δυνάμεις μας, που βασικά αποτελούνταν από αστείρευτη θέληση, εργατικότητα και άκαμπτη επιμονή, και ξεκινήσαμε τις προσπάθειές μας.

Σε όλες σχεδόν τις οικονομικές μονάδες της εποχής εκείνης, ανεξαρτήτως μεγέθους, η λογιστική οργάνωση και το σύστημα εσωτερικού ελέγχου έπασχαν αθεράπευτα (ουσιαστικά ήταν ανύπαρκτα). Έτσι, μετά τη χορήγηση του Πιστοποιητικού Ελέγχου κα­ταρτίζαμε πολυσέλιδη Έκθεση (πολλές φορές από 200 ή 300 και πλέον σελίδες), με αναλυτικές και συγκεκριμένες υποδείξεις, για τον εκσυγχρονισμό της λογιστικής οργανώσεως με βάση τις παραδεγμένες λογιστικές αρχές και τις ανάγκες κάθε επιχειρήσεως (τηρητέοι λογαριασμοί, κανόνες λειτουργίας τους κλπ), καθώς και για την οργάνωση αξιόπιστου συστήματος εσωτερικού ελέγχου.

Κάθε μία από τις Εκθέσεις αυτές, ιδίως των τότε μεγά­λων ανώνυμων εταιρειών ή κρατικών ή ημικρατικών οργανισμών, αποτελούσε και μια σχεδόν πλήρη ειδική μελέ­τη λογιστικής οργανώσεως και συστήματος εσωτερικού ελέγχου. Επισημαίνω ότι δεν υπήρχε υποχρέωση καταρτί­σεως τέτοιου είδους μελετών, αλλά καταρτίζονταν με α­ποκλειστική δική μας πρωτοβουλία.

Ο Μανόλης είχε τη μοναδική επιμέλεια και υπομονή να μεταφράζει και να χρησιμοποιεί τα Αμερικανικά Λογιστικά Πρότυπα, συγγράφοντας με βάση αυτά και ειδικές συγκριτικές μελέτες που βοήθησαν πάρα πολύ όλα τα μέλη του ΣΟΛ. Οι μελέτες αυτές εκδόθηκαν το έτος 1986 με δαπά­νες του Σώματος Ορκωτών Λογιστών σε ιδιαίτερο τόμο, από 436 σελίδες, με τον τίτλο «Μελέτες Λογιστικών θεμά­των», ο οποίος διανεμήθηκε σε όλα τα μέλη του ΣΟΛ και σε όλες σχεδόν τις ελεγχόμενες επιχειρήσεις. Επίσης, πρέπει να επισημάνω και το ότι ο Μανόλης είχε το ζήλο να ερευνά επιστημονικά σε βάθος, από όλες τις απόψεις, τα πολυποίκιλα θέματα που καθημερινά αντιμετώπιζε στην πράξη.

Με πρωτοβουλία μου κυρίως είχαν οργανωθεί, από το έτος 1963, και λειτουργούσαν στο ΣΟΛ Σεμινάρια επι­μορφώσεως των προσλαμβανόμενων νέων μελών, διε­τούς κύκλου, στα οποία μαζί με άλλους συναδέλφους δι­δάσκαμε τα διάφορα θέματα. Ο Μανόλης συμμετείχε σ’ αυτή την προσπάθεια από το έτος 1965, δηλαδή πριν έρθει στο Γραφείο μου. Η δε προσφορά του ήταν πολύτιμη για την εκπαίδευση των νέων μελών.

Αναπτύσσαμε, με εκτεταμένα παραδείγματα παρμένα από την πράξη, την εφαρμογή των λογιστικών διατάξεων του νόμου περί ανωνύμων εταιρειών, για την αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων και την κατάρτιση του ισολο­γισμού και του λογαριασμού Αποτελέσματα Χρήσεως, κα­θώς και των διατάξεων περί του ελέγχου τους. Μάλιστα ο Μανόλης το έτος 1972 κατάρτισε και δίδαξε μια πρωτο­ποριακή τέτοια πρακτική εφαρμογή, παρμένη από τα πραγματικά δεδομένα του ελέγχου μιας μεγάλης βιομηχα­νικής ανώνυμης εταιρείας.

Επίσης, πολύτιμη ήταν η προσφορά του και στην οικοδόμηση του θεσμού της λογιστικής τυποποίησης, ως μέλους του Εθνικού Συμβουλίου Λογιστικής επί 26 χρόνια.

Την 28-5-1986 ο Μανόλης Σακέλλης εξελέγη παμψηφεί Αναπληρωτής Καθηγητής Λογιστικής και Ελεγκτικής του Παντείου Πανεπιστημίου και τον Οκτώβριο του 1986 αποχώρησε, μετά από 25 χρόνια, από το ΣΟΛ για να αναλάβει τα καθήκοντα του Πανεπιστημιακού δασκάλου.

Μέχρι τον Ιούνιο του 2003 που αποχώρησε από το Πανεπιστήμιο λόγω ορίου ηλικίας, κατά τα 17 χρόνια αυτά άσκησε τα καθήκοντα του Πανεπιστημιακού δασκάλου κατά τρόπο πρωτοφανή σε σχέση με τα συνηθιζόμενα. Δεν περιορίστηκε στην από καθέδρας θεωρητική διδασκαλία της Λογιστικής με συνοπτικές ασκησούλες, αλλά κατάφερε να συμπεριλάβει στη διδασκαλία της λογιστικής και όλους τους λογιστικούς χειρισμούς που προκύπτουν από τις απαιτήσεις της φορολογικής νομοθεσίας (ΚΦΕ του Ν. 2238/1994, ΚΒΣ του Π.Δ. 186/1992, ΦΠΑ), η ανάπτυξη της οποίας είχε προηγηθεί από στελέχη του Υπουρ. Οικονομικών (τα οποία προς τιμήν τους προσέφεραν δωρεάν τις υπηρεσίες τους). Η συνδυαστική αυτή διδασκαλία ολοκληρωνόταν με πολλές (μικρές και μεγάλες) ασκήσεις πρακτικής εφαρμογής, τα δεδομένα των οποίων ήταν παρμένα από την πράξη. Και όλα αυτά μετά από πάρα πολύ μεγάλη προσπάθεια και επιμονή, όπως πολύ συνοπτικά αναφέρω στη συνέχεια.

Όταν ο νεοεκλεγείς Καθηγητής Μανόλης Σακέλλης ανέλαβε τα καθήκοντά του τον Οκτώβριο του 1986 βρήκε το μάθημα της Λογιστικής διδασκόμενο μόνο σε δύο εξάμηνα, υποχρεωτικά στο πρώτο και προαιρετικά στο τρίτο. Με παρά πολύ μεγάλη προσπάθεια κατόρθωσε να θεσμοθετηθεί «Τομέας Φορολογίας και Ελεγκτικής» και να αναμορφωθεί το πρόγραμμα σπουδών και να προστεθούν, εκτός (της ολοκληρωμένης ύλης) της Λογιστικής, τα Λογιστικά Σχέδια (Γενικό και Κλαδικά), η Φορολογία (ΚΦΕ, ΚΒΣ, ΦΠΑ) ακόμη και Εργατικό Δίκαιο.

Μετά την αποχώρησή του από το Πανεπιστήμιο οργάνωσε Σεμινάρια για επαγγελματίες Λογιστές στα οποία δίδασκε Εφαρμοσμένη Λογιστική.

Και το συγγραφικό έργο του Μανόλη Σακέλλη είναι πρωτοφανές, καλύπτουν με εμβρίθεια όλα τα λογιστικοφορολογικά θέματα, με επιστέγασμα το μνημειώδες πεντάτομο έργο του «ο Πανδέκτης του Λογιστή».

ΘΕΟΔΩΡΟΣ Γ. ΓΡΗΓΟΡΑΚΟΣ

επ. Πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου

Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών

Τεχνικός Σύμβουλος ΣΟΛ α.ε.

τ. Ορκωτός Λογιστής & Αντιπρόεδρος ΕΣΥΛ