Γνωρίζετε ότι...

Επιτρεπτή κρίθηκε η απαλλαγή από τον Ειδικό Φόρο Ακινήτων εφόσον τα πλήρη στοιχεία του μετόχου είναι γνωστά πριν την υποβολή της σχετικής δήλωσης.

Το Διοικητικό Εφετείο Θεσσαλονίκης εξέτασε την έφεση της ΑΑΔΕ κατά πρωτοβάθμιας απόφασης που είχε ακυρώσει πράξη διορθωτικού προσδιορισμού ειδικού φόρου ακινήτων (ΕΦΑ) για το 2013 σε κυπριακή εταιρία. Η φορολογική αρχή είχε επιβάλει φόρο και πρόστιμο, επειδή ο μοναδικός μέτοχος της εταιρίας, αν και γνωστό φυσικό πρόσωπο, δεν διέθετε ελληνικό ΑΦΜ την 1.1.2013, που συνιστούσε βασική προϋπόθεση για την απαλλαγή από τον ΕΦΑ. Το Δικαστήριο έκρινε ότι η ουσιαστική προϋπόθεση της αποκάλυψης του πραγματικού μετόχου είχε πληρωθεί, καθώς ο ΑΦΜ αποκτήθηκε πριν τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης και η ταυτότητά του ήταν ήδη γνωστή. Το Δικαστήριο βάσει τελολογικής ερμηνείας, έκρινε ότι ο σκοπός του νόμου για διαφάνεια και πάταξη της φοροαποφυγής, ικανοποιούνταν. Έτσι, απέρριψε την έφεση της φορολογικής αρχής, επικυρώνοντας την απαλλαγή της εταιρίας από τον εν λόγω φόρο, χωρίς επιβολή δικαστικών εξόδων (ΔΕφΘεσ 111/2025).

Είναι αντισυνταγματική η διάταξη επιβολής προστίμου για ανακριβείς τελωνειακές δηλώσεις χωρίς την πρόβλεψη ανώτατου ορίου.

Με πρόσφατη απόφασή του το ΣτΕ κλήθηκε να κρίνει την συνταγματικότητα της ρύθμισης που προβλέπει πρόστιμο 100 ευρώ για κάθε ανακριβές τελωνειακό παραστατικό, χωρίς να προβλέπεται ανώτατο όριο στο συνολικό ποσό. Η υπόθεση αφορούσε εταιρία στην οποία είχε επιβληθεί πρόστιμο συνολικού ύψους περίπου 150.000 ευρώ για ανακρίβειες στις δηλώσεις εισαγωγής υποδημάτων, ενώ η πραγματική απώλεια δασμών ανερχόταν περίπου σε 9.000 ευρώ. Το Δικαστήριο τόνισε ότι, αν και η κύρωση των 100 ευρώ ανά παραστατικό δεν είναι υπερβολική από μόνη της, η ανεξέλεγκτη σώρευση μπορεί να οδηγήσει σε δυσανάλογες ποινές, παραβιάζοντας την αρχή της αναλογικότητας. Επισήμανε επίσης ότι η συμμόρφωση μπορεί να εξασφαλιστεί με άλλα, ηπιότερα μέσα, όπως ο καθορισμός ανώτατου ορίου. Το Δικαστήριο απέρριψε σε τελικό βαθμό την αίτηση της φορολογικής διοίκησης, κατά συνέπεια, η διάταξη κρίθηκε αντισυνταγματική και ακολούθως, κατέστη ανίσχυρη και μη εφαρμόσιμη, ενώ η ποινή υπολογίζεται πλέον με βάση τη διαφορά των δασμών (ΣτΕ 668/2025).

Το τίμημα από τη σύσταση ή μεταβίβαση επικαρπίας δεν αποτελεί φορολογητέο εισόδημα.

Οι διατάξεις περί φορολόγησης υπεραξίας δεν εφαρμόζονται στην μεταβίβαση επικαρπίας μετοχών, καθώς δεν συντελείται μεταβίβαση κυριότητας, αλλά παραχώρηση εμπράγματου δικαιώματος χρήσης και καρπώσεως προς τον επικαρπωτή. Εξαίρεση υφίσταται όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις για χαρακτηρισμό της συναλλαγής ως επιχειρηματική συναλλαγή. Επιχειρηματική συναλλαγή θεωρείται κάθε μεμονωμένη πράξη με την οποία πραγματοποιείται συναλλαγή ή και η συστηματική διενέργεια πράξεων με σκοπό την επίτευξη κέρδους. Το καταβαλλόμενο ποσό, μπορεί να αναγράφεται για κάλυψη τεκμηρίων. Για τον προσδιορισμό της αξίας κτήσης της μετοχής που αναλογεί στην αξία της συνιστώμενης επικαρπίας λαμβάνεται υπόψη η ηλικία του επικαρπωτή καθώς και η διάρκεια της επικαρπίας (Ε.2028/2019).

Είναι δυνατή η μεταβολή φορολογικής κατοικίας συζύγου παρά την απουσία επαγγελματικής δραστηριότητας στο εξωτερικό.

Η αιτούσα ζήτησε τη μεταβολή της φορολογικής της κατοικίας, προκειμένου από το έτος 2013 να θεωρείται φορολογικός κάτοικος Κατάρ. Η αίτησή της απορρίφθηκε λόγω έλλειψης επαρκών αποδεικτικών στοιχείων, παρά την προσκόμιση πιστοποιητικού φορολογικής κατοικίας, αδείας παραμονής, βεβαιώσεων εργασίας του συζύγου, τραπεζικών βεβαιώσεων και άλλων εγγράφων. Το δικαστήριο θεώρησε νόμιμη την απόρριψη του αιτήματος για αναδρομική μεταβολή φορολογικής κατοικίας για τα έτη 2013-2015, καθώς δεν επιτρέπεται η αναδρομική αλλαγή φορολογικής κατοικίας για παλαιότερα έτη από το προηγούμενο της υποβολής. Ωστόσο, το αίτημα για το έτος 2017 απορρίφθηκε αδικαιολόγητα, αφού τα προσκομισθέντα στοιχεία αποδεικνύουν τον μακροπρόθεσμο χαρακτήρα της διαμονής της στο εξωτερικό, παρά το γεγονός ότι δεν ανέπτυξε επαγγελματική δραστηριότητα εκεί και υποστηρίζεται οικονομικά από τον σύζυγό της, ο οποίος είναι φορολογικός κάτοικος Κατάρ. Συνεπώς, έγινε εν μέρει δεκτό το αίτημα μεταβολής φορολογικής κατοικίας για το 2016 και έπειτα και η υπόθεση παραπέμφθηκε στη φορολογική διοίκηση (ΣτΕ 2355/2022).