Στην περίπτωση που φορολογικός κάτοικος Ελλάδας (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) αποκτά εισόδημα στην αλλοδαπή, ενδέχεται επί του εισοδήματος αυτού να επιβάλλεται φόρος τόσο από το ελληνικό κράτος όσο και από το κράτος της αλλοδαπής.

Με τις διατάξεις του άρθρου 9 του ΚΦΕ καθορίζεται ο τρόπος αποφυγής της διπλής αυτής φορολογίας, μέσω της διαδικασίας της πίστωσης του φόρου αλλοδαπής.

Ειδικότερα ορίζεται ότι ο καταβλητέος φόρος εισοδήματος του φορολογούμενου, όσον αφορά στο εν λόγω εισόδημα, μειώνεται κατά το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή γι' αυτό το εισόδημα.

Περαιτέρω, προβλέπεται ο περιορισμός της πίστωσης του φόρου αλλοδαπής έως το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα.

Στην περίπτωση που ο φόρος αλλοδαπής έχει καταβληθεί σε άλλο νόμισμα πέραν του ευρώ (π.χ. σε δολάρια Η.Π.Α.), για τις ανάγκες της πίστωσης του φόρου αλλοδαπής λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία ευρώ και ξένου νομίσματος, όπως αυτή προκύπτει κατά την ημερομηνία καταβολής του φόρου στην αλλοδαπή (η ισοτιμία αναγράφεται στη σχετική βεβαίωση της αρμόδιας φορολογικής αρχής ή Ορκωτού Ελεγκτή, βλ. τα δικαιολογητικά στοιχεία στο θέμα 119 του βιβλίου).

Σε περίπτωση όμως, πληρωμών που καταβάλλονται περιοδικά, η μετατροπή θα πρέπει να γίνει με βάση τη μέση ετήσια ισοτιμία, όπως αυτή καθορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Επισημαίνεται ότι δεν πραγματοποιείται πίστωση φόρου όταν υφίσταται Σύμβαση Αποφυγής της Διπλής Φορολογίας του Εισοδήματος (ΣΑΔΦΕ), εφόσον από τις διατάξεις της οικείας ΣΑΔΦΕ προβλέπεται ότι το συγκεκριμένο εισόδημα απαλλάσσεται από το φόρο στην αλλοδαπή και φορολογείται μόνο στην Ελλάδα.

Επίσης, στην περίπτωση που στην αλλοδαπή επιβλήθηκε υψηλότερος φορολογικός συντελεστής από αυτόν που ορίζεται από τις διατάξεις της οικείας ΣΑΔΦΕ, θα πιστώνεται μόνο ο φόρος που προκύπτει βάσει του συντελεστή που ορίζεται στη διμερή ΣΑΔΦΕ. Σχετ. εγκ. ΠΟΛ. 1067/2015 και ΠΟΛ. 1060/2015.

Περιορισμός της πίστωσης του φόρου αλλοδαπής έως το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα

Η μείωση του φόρου εισοδήματος, κατά το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα.

Επομένως, εάν ο φόρος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή είναι υψηλότερος από το φόρο που αναλογεί για το εν λόγω εισόδημα στην Ελλάδα, δεν διενεργείται επιστροφή του επιπλέον φόρου αλλοδαπής στο φορολογούμενο. Σε αντίθετη περίπτωση (εάν, δηλαδή, πραγματοποιούνταν αυτή η επιστροφή) δεν θα επρόκειτο για επιστροφή φόρου, αφού ο φόρος αυτός δεν θα είχε αποδοθεί προηγουμένως στο Ελληνικό Δημόσιο (όπως συμβαίνει με τους παρακρατούμενους ή την προκαταβολή), αλλά μία καταβολή ποσού από το Δημόσιο προς το φορολογούμενο, πράξη μη προβλεπόμενη από το νόμο. Βλέπε αναλυτικά τα παραδείγματα στο θέμα 120 του βιβλίου. Σχετ. εγκ. ΠΟΛ. 1067/2015 και ΠΟΛ. 1060/2015.

Παράδειγμα: Πίστωση φόρου αλλοδαπής. Εισόδημα από συντάξεις αλλοδαπής.

Έστω φορολογούμενος, χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, ο οποίος, κατά το φορολογικό έτος 2024, απέκτησε εισόδημα από συντάξεις αλλοδαπής προέλευσης ποσού 20.000 ευρώ. Για το εισόδημα αυτό του παρακρατήθηκε στην αλλοδαπή φόρος ποσού 6.000 ευρώ.

Με τη χώρα από την οποία αποκτάται η σύνταξη αλλοδαπής, η Ελλάδα έχει συνάψει Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας, βάσει της οποίας προβλέπεται ότι: α) η Ελλάδα έχει δικαίωμα φορολόγησης του εισοδήματος από τις συντάξεις αλλοδαπής και β) εφαρμόζεται η μέθοδος της πίστωσης του φόρου αλλοδαπής.

Ο φόρος που αναλογεί για το εισόδημα της αλλοδαπής ποσού 20.000 ευρώ, με βάση την κλίμακα φορολογίας εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις της παρ. 1 του άρθρου 15 του ΚΦΕ, ανέρχεται στο ποσό των 3.100 ευρώ (10.000 x 9% + 10.000 x 22%).

Το ως άνω ποσό αποτελεί, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 9 του ΚΦΕ, τη βάση για την πίστωση φόρου αλλοδαπής και όχι το ποσό που παρακρατήθηκε συνολικά στην αλλοδαπή.

Στη συνέχεια, στο ποσό αυτό υπολογίζεται η μείωση φόρου βάσει του άρθρου 16 του ΚΦΕ, η οποία ανέρχεται στο ποσό των 617 ευρώ (η αρχική μείωση των 777 ευρώ - δεδομένου ότι ο φορολογούμενος δεν έχει εξαρτώμενα τέκνα - μειώνεται κατά το ποσό των 160 καθώς το εισόδημα του φορολογούμενου υπερβαίνει το ποσό των 12.000 ευρώ). Για τον τρόπο υπολογισμού της μείωσης φόρου του άρθρου 16, ανατρέξτε σχετικώς στο θέμα 397 του βιβλίου.

Συνεπώς, ο φόρος που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα ανέρχεται στο ποσό των 2.483€ (3.100 - 617) ευρώ. Στη βάση αυτή, το ποσό της έκπτωσης του φόρου αλλοδαπής θα περιοριστεί στο ποσό των 2.483 ευρώ εκ του ποσού των 6.000 ευρώ (σύνολο φόρου αλλοδαπής) και βεβαίως η διαφορά δεν επιστρέφεται αφού ο φόρος αυτός δεν καταβλήθηκε στην Ελλάδα (άρθρο 9 παρ. 2 ΚΦΕ).

Επισημαίνουμε ότι στο νέο βιβλίο "Φορολογία Εισοδήματος. Ερμηνεία & Εφαρμογή" παρατίθεται ακόμη ένα αναλυτικό παράδειγμα στο θέμα 120 με τίτλο "Παράδειγμα 2: Πίστωση φόρου αλλοδαπής. Εισόδημα από συντάξεις αλλοδαπής το οποίο προστίθεται σε εισόδημα από συντάξεις ημεδαπής. "