ΥΠΟΙΚ 1060572/6513/Α0010/ΠΟΛ.1179/27.6.2001

Λήψη μέτρων προστασίας δημοσίων (και ανταλλαξίμων) κτημάτων και κοινοχρήστων χώρων αιγιαλού - παραλίας

Αρθρο Μόνο

Οπως έχει κατ` επανάληψη τονιστεί, η υπηρεσία μας δίνει ιδιαίτερη σημασία στη λήψη μέτρων προστασίας (κατασταλτικών) σε βάρος των αυθαιρέτων κατόχων δημοσίων (και ανταλλαξίμων) κτημάτων και κοινοχρήστων χώρων αιγιαλού και παραλίας.

Με σχετικές διαταγές μας (Δ. 2983/960/ΠΟΛ. 13/10-7-1984, 1035146/2445 /Β0010/ΠΟΛ. 1084/10-4-1992, 1040621/2630/0010Γ/8-4-1997, 1097665/ 6670/Α0010/ΠΟΛ. 1266/23-9-1997) σας έχουν δοθεί οδηγίες για την προστασία των δημοσίων (και ανταλλαξίμων) κτημάτων και των κοινοχρήστων χώρων αιγιαλού - παραλίας και την λήψη των πιο πάνω μέτρων προστασίας (κατασταλτικών) για αυθαίρετες πράξεις στα εν λόγω ακίνητα του Δημοσίου.

Επανερχόμενοι σας γνωρίζουμε και πάλι ότι τα κατασταλτικά μέτρα που λαμβάνονται για αυθαίρετες πράξεις σε δημόσια (και ανταλλάξιμα) κτήματα και σε κοινόχρηστους χώρους αιγιαλού - παραλίας είναι:

α) Πρωτόκολλο καθορισμού αποζημίωσης αυθαίρετης χρήσης,

β) Πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής,

γ) Πρωτόκολλο κατεδάφισης αυθαιρέτων κτισμάτων (μόνο για αιγιαλό - παραλία),

δ) άσκηση ποινικής δίωξης από τον αρμόδιο εισαγγελέα και

ε) έγγραφη ενημέρωση του αρμόδιου εισαγγελέα για την προσωρινή ρύθμιση στην περίπτωση αμφισβήτησης διακατοχής ορισμένου κτήματος.

1. Πρωτόκολλο καθορισμού αποζημίωσης αυθαίρετης χρήσης δημοσίου (και ανταλλαξίμου) κτήματος

Οπως είναι γνωστό, με τις διατάξεις του άρθρου 115 του από 11/12 Νοεμβρίου 1929 Διατάγματος Περί διοικήσεως δημοσίων κτημάτων ορίζεται ότι, εις βάρος εκείνων, που οπωσδήποτε χωρίς συμβατική σχέση καρπούνται ή κάνουν χρήση δημοσίων κτημάτων βεβαιώνεται αποζημίωση για όσο χρονικό διάστημα έκαναν χρήση, η οποία δεν μπορεί να περιλαμβάνει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της πενταετίας από τότε που για πρώτη φορά λαμβάνει χώρα.

Το εν λόγω πρωτόκολλο εκδίδεται και σε βάρος των αυθαιρέτων κατόχων των κοινοχρήστων χώρων αιγιαλού και παραλίας κ.λπ.

Σε περίπτωση που το πρωτόκολλο αποζημίωσης αυθαίρετης χρήσης δεν εκδίδεται για πρώτη φορά, μπορεί να περιλαμβάνει χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από μία πενταετία, μέχρι όμως την εικοσαετία όπου και παραγράφεται.

Η αποζημίωση αυθαίρετης χρήσης καθορίζεται από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του Β.Δ. 619/27-7-1965 (ΦΕΚ 141 Α) και του άρθρου 9 του Π.Δ. 551/1988 (ΦΕΚ 259/1988 τ.Α), κατά την κρίση αγαθού ανδρός και σύμφωνα με τις επικρατούσες μισθωτικές συνθήκες της περιοχής και σε καμία περίπτωση η αποζημίωση αυθαίρετης χρήσης δεν είναι συμβολίκη.

Κατά την ανανέωση του Πρωτοκόλλου πρέπει να προσαρμόζεται η αποζημίωση αυθαίρετης χρήσης, έτσι ώστε αυτή να ανταποκρίνεται στη μισθωτική αξία του ακινήτου, του οποίου κάνει χρήση ο αυθαίρετος κάτοχος.

Με τις διατάξεις του άρθρου 115α του προαναφερομένου διατάγματος, που έχει προστεθεί με το άρθρο 7 του Ν. 719/1977 ορίζεται ότι, αν εκείνος κατά του οποίου εκδόθηκε το πρωτόκολλο αποζημίωσης αυθαίρετης χρήσης αμφισβητεί την ορθότητά του, μπορεί να προτείνει την εξώδικη λύση της διαφοράς, επίσης δε μπορεί να ασκήσει ανακοπή μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών, ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου. Κατά της απόφασης του πιο πάνω δικαστηρίου δεν επιτρέπεται κανένα ένδικο μέσο.

Μετά την οριστικοποίηση του πρωτοκόλλου, η αποζημίωση αυθαίρετης χρήσης μετά τέλους χαρτοσήμου, βεβαιώνεται από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας στην αρμόδια ΔΟΥ και εισπράττεται ως δημόσιο έσοδο.

Για την καλή παρακολούθηση όλων των σταδίων της διαδικασίας της επιβολής αποζημίωσης αυθαίρετης χρήσης σε βάρος αυθαιρέτων κατόχων δημοσίων κτημάτων μέχρι και της βεβαίωσης των ποσών και προκειμένου να είσθε σε θέση να παρέχετε άμεσα τα στοιχεία, που θα σας ζητηθούν, πρέπει τα πρωτόκολλα καθορισμού αποζημίωσης αυθαίρετης χρήσης να καταχωρούνται σε ειδικό βιβλίο με εξειδικευμένες στήλες, όπως το υπόδειγμα που είχε επισυναφθεί στις Δ 2140/689/ΠΟΛ. 92/15-5-1984 και 1097665/6670/ΠΟΛ. 1266/23-9-1997 διαταγές μας.

2. Πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής

Το Πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής θεσπίσθηκε με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Α.Ν. 263/1968 Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως των διατάξεων περί δημοσίων κτημάτων, όπως έχει συμπληρωθεί με το άρθρο 15 του Ν. 719/1977 και συντάσσεται από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας. Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 2 του Α.Ν. 263/1968 πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής συντάσσεται και για τα κτήματα που ανήκουν στη δημόσια περιουσία του Κράτους (κοινόχρηστων χώρων αιγιαλού - παραλίας, οδών κ.λπ.).

Το εν λόγω πρωτόκολλο κοινοποιείται στον αυθαίρετο κάτοχο με δημόσιο όργανο. Κατά του προαναφερομένου πρωτοκόλλου επιτρέπεται άσκηση ανακοπής ενώπιον του αρμόδιου Ειρηνοδίκη, μέσα σε ανατρεπτική προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την ημέρα της κοινοποίησης.

Η άσκηση της ανακοπής δεν αναστέλλει την εκτέλεση του πρωτοκόλλου, με αίτηση όμως του ανακόπτοντος ο Πρόεδρος Πρωτοδικών μπορεί με πράξη του να διατάξει την αναστολή εκτέλεσης μέχρι να εκδοθεί η απόφαση επί της ανακοπής.

Κατά της απόφασης του Ειρηνοδίκη επιτρέπεται άσκηση έφεσης εντός τριάντα (30) ημερών, ενώπιον του Προέδρου Πρωτοδικών. Κατά της εφετειακής απόφασης δεν επιτρέπεται κανένα ένδικο μέσο. Η εκτέλεση του Πρωτοκόλλου διοικητικής αποβολής διενεργείται από τον Προϊστάμενο της Κτηματικής Υπηρεσίας που το εκδίδει με τη συνδρομή της Αστυνομικής Αρχής (Κοινή Απόφαση Υπουργών Οικονομικών και Δημόσιας Τάξης αρ. 1132603/1222/24-11-1994, ΦΕΚ 883/28-11-1994 τ.Β). Για τον τρόπο απομάκρυνσης και φύλαξης των τυχόν υπαρχόντων κινητών πραγμάτων σε περίπτωση άρνησης του δικαιούχου να παραλάβει τα απομακρυνόμενα πράγματα, εφαρμόζεται η 101/1990 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.) (σύμφωνα με την προαναφερόμενη Κ.Υ.Α. η Αστυνομική Αρχή δεν υποχρεούται για την φύλαξη των κινητών πραγμάτων). Για τους κοινοχρήστους χώρους ισχύουν τα διαλαμβανόμενα στο άρθρο 4 του Ν. 2386/1996 (ΦΕΚ 43 τ.Α).

Σε περίπτωση που έχουν υποβληθεί εμπρόθεσμα αιτήσεις εξαγοράς από τους αυθαιρέτους κατόχους, σύμφωνα με τις διατάξεις των Ν. 719/1977, 1473/1984 κ.λπ., τότε τα Πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής δεν εκτελούνται μέχρι την εξέταση των αιτήσεων εξαγοράς από την αρμόδια Επιτροπή Ν. 2166/1993 (άρθρο 25).

3. Πρωτόκολλο κατεδάφισης

Στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται ότι μέσα στους κοινόχρηστους χώρους του αιγιαλού και της υλοποιημένης παραλίας υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές εκδίδονται πρωτόκολλα κατεδάφισης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου μόνον του Ν.Δ. 393/1974, τα οποία κοινοποιούνται στους αυθιρέτως ανεγείραντες, έτσι ώστε αυτοί μέσα σε προθεσμία δέκα πέντε (15) ημερών να προβούν στην κατεδάφιση των κτισμάτων και άρση των πάσης φύσεως κατασκευασμάτων, που υπάρχουν στους πιο πάνω κοινόχρηστους χώρους.

Εάν παρέλθει άπρακτη η προαναφερόμενη προθεσμία κοινοποιούνται άμεσα τα πρωτόκολλα κατεδάφισης στην αρμόδια Πολεοδομική Υπηρεσία για τις δικές της περαιτέρω ενέργειες.

Yστερα από τα παραπάνω και προκειμένου να διασφαλίσουμε τα συμφέροντα του Δημοσίου, παρακαλούμε να ενεργήσετε χωρίς καθυστέρηση για τη λήψη των πιο πάνω μέτρων προστασίας σε βάρος εκείνων που έχουν καταλάβει αυθαίρετα ακίνητα του Δημοσίου (δημόσια και ανταλλάξιμα κτήματα) και κοινόχρηστους χώρους αιγιαλού και παραλίας.

Επισημαίνουμε ότι οποιαδήποτε τυχόν αμέλεια ή καθυστέρηση λήψεως των πιο πάνω μέτρων, για τα οποία είστε αποκλειστικά αρμόδιοι, σύμφωνα με τις διατάξεις του Β.Δ. 619/1965 (ΦΕΚ 141 τ.Α) και τις διατάξεις του άρθρου 9 του Π.Δ/τος 551/1998, θα επιφέρει πειθαρχικές ή και άλλου είδους κυρώσεις.

Επίσης παρακαλούμε να μας γνωρίσετε το συντομότερο δυνατό τον αριθμό των περιπτώσεων πρωτοκόλλων κατεδάφισης, που εκκρεμούν.

Η Γενική Δ/νση Οικονομικής Επιθεώρησης, στην οποία κοινοποιείται η παρούσα, παρακαλείται να δώσει εντολή στους Οικονομικούς Επιθεωρητές, που έχουν την εποπτεία των Κτηματικών Υπηρεσιών, σύμφωνα με την 1013012/410/ ΔΠΕ/4-2-1999 απόφαση του Υφυπουργού Οικονομικών, για την πιστή τήρηση των προαναφερομένων.