Αριθμ. 33093

ΦΕΚ B’ 6789/17.12.2025

Σχέδιο δράσης για την προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων στην Ελλάδα 2026-2030.

Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ

ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Την περ. α) της παρ. 1 του άρθρου 24 του ν. 5163/2024 (Α’ 199) «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2022/2041 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Οκτωβρίου 2022 για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση - Αναπροσαρμογή μισθών προσωπικού δημοσίου τομέα - Ρυθμίσεις για τον καθορισμό κατώτατου μισθού για τα έτη 2025, 2026 και 2027 και άλλες διατάξεις».

2. Την παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 5163/2024 (Α’ 199) «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2022/2041 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Οκτωβρίου 2022 για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση - Αναπροσαρμογή μισθών προσωπικού δημοσίου τομέα - Ρυθμίσεις για τον καθορισμό κατώτατου μισθού για τα έτη 2025, 2026 και 2027 και άλλες διατάξεις».

3. Tο άρθρο 90 του Κώδικα νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα κυβερνητικά όργανα (π.δ. 63/2005, Α’ 98), όπως διατηρήθηκε σε ισχύ με την περ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α’ 133).

4. Το π.δ. 134/2017 «Οργανισμός Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης» (Α’ 168).

5. Το π.δ. 77/2023 «Σύσταση Υπουργείου και μετονομασία Υπουργείων - Σύσταση, κατάργηση και μετονομασία Γενικών και Ειδικών Γραμματειών - Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων, θέσεων προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων» (Α’ 130).

6. Το π.δ. 32/2024 «Διορισμός Υπουργών και Υφυπουργών» (Α’ 91).

7. Την ανάγκη κατάρτισης Σχεδίου Δράσης για τη σταδιακή αύξηση του ποσοστού κάλυψης από συλλογικές διαπραγματεύσεις, με πλήρη σεβασμό της αυτονομίας των κοινωνικών εταίρων.

8. Τις διαβουλεύσεις που έλαβαν χώρα με τους κοινωνικούς εταίρους.

9. Την Κοινωνική συμφωνία για την Ενίσχυση των Συλλογικών Συμβάσεων εργασίας, μεταξύ του Υπουργείου εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και των Εθνικών Κοινωνικών Εταίρων.

10. Το γεγονός ότι οι διατάξεις της παρούσας δεν αφορούν σε νέα διοικητική διαδικασία για την οποία υπάρχει υποχρέωση καταχώρισης στο ΕΜΔΔ «Μίτος».

11. Την υπ’ αρ. 33068/16-12-2025 εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης σύμφωνα με την οποία, από το Σχέδιο Δράσης, δεν προκαλείται δαπάνη στον κρατικό προϋπολογισμό και τον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Προοίμιο

1. Η Οδηγία (ΕΕ) 2022/2041 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, σχετικά με επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αναγνωρίζει τον καθοριστικό ρόλο των συλλογικών διαπραγματεύσεων στη διασφάλιση δίκαιων αμοιβών, αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας και κοινωνικής συνοχής. Στην ελληνική έννομη τάξη, η Οδηγία ενσωματώθηκε με τον ν. 5163/2024, «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2022/2041 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 19ης Οκτωβρίου 2022 για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση - Αναπροσαρμογή μισθών προσωπικού δημοσίου τομέα - Ρυθμίσεις για τον καθορισμό κατώτατου μισθού για τα έτη 2025, 2026 και 2027 και άλλες διατάξεις» (Α’ 199), ο οποίος εισάγει ένα συνεκτικό πλαίσιο για την αναβάθμιση του μηχανισμού καθορισμού του εθνικού νομοθετημένου κατώτατου μισθού και όρων αμοιβής και εργασίας που καθορίζονται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, ο ν. 5163/2024 προβλέπει, μεταξύ άλλων, την κατάρτιση Σχεδίου Δράσης για την προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

2. Το παρόν Σχέδιο Δράσης εντάσσεται σε μια ευρύτερη προσπάθεια ενίσχυσης των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, οι οποίες αποτελούν κεντρικό μηχανισμό ρύθμισης των όρων απασχόλησης. Σκοπός του είναι να αυξήσει την κάλυψη των εργαζομένων από συλλογικές ρυθμίσεις, ενισχύοντας ταυτόχρονα τη διαφάνεια και την προβλεψιμότητα των όρων εργασίας σε ολόκληρη την οικονομία. Η λειτουργία ενός αποτελεσματικού συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων υψηλής ποιότητας συμβάλλει στην προστασία συμφερόντων εργαζομένων και εργοδοτών και στη σταθερότητα των εργασιακών σχέσεων.

Παράλληλα, το παρόν Σχέδιο Δράσης προβλέπει παρεμβάσεις που αποσκοπούν στην ενδυνάμωση των Εθνικών Κοινωνικών Εταίρων, ως βασικών συντελεστών του κοινωνικού διαλόγου και της αγοράς εργασίας. Με την ενίσχυση των οργανωτικών και διαπραγματευτικών τους ικανοτήτων, επιδιώκεται η καλλιέργεια ενός πλαισίου συνεργασίας που προάγει την υψηλή και ποιοτική απασχόληση και αντιμετωπίζει συστημικές προκλήσεις της αγοράς εργασίας. Έτσι, το παρόν Σχέδιο Δράσης λειτουργεί ως εργαλείο θεσμικής θωράκισης με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των συλλογικών διαπραγματεύσεων στο εθνικό επίπεδο σε σχέση με τους παραπάνω στόχους.

Άρθρο 2

Μέτρα Σχεδίου

Για την προώθηση της κάλυψης από συλλογικές διαπραγματεύσεις θεσπίζεται ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που συνδυάζει συγκεκριμένα μέτρα, σαφές χρονοδιάγραμμα και πλήρη σεβασμό της αυτονομίας των κοινωνικών εταίρων, το οποίο κινείται στους εξής βασικούς άξονες (βλ. και Παράρτημα της παρούσας Υπουργικής Απόφασης):

α) Εντός του πρώτου τριμήνου του 2026: Ενίσχυση του ρυθμιστικού πλαισίου για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις - Νομοθέτηση της Κοινωνικής Συμφωνίας.

β) Από το δεύτερο τρίμηνο του 2026 έως το δεύτερο τρίμηνο του 2027:

βα) Συγκρότηση αρμόδιας Ομάδας Εργασίας στο

Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.

ββ) Ψηφιοποίηση, συλλογή και διαθεσιμότητα δεδομένων.

γ) Από το τρίτο τρίμηνο του 2026 έως το τέταρτο τρίμηνο του 2030: Πραγματοποίηση μελετών, ερευνών, ενημερωτικών και εκπαιδευτικών δράσεων για θέματα συλλογικών διαπραγματεύσεων.

δ) Από το 2028 έως το 2030:

δα) Παρακολούθηση εφαρμογής του Σχεδίου Δράσης για την Προώθηση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων

δβ) Στοχευμένοι έλεγχοι εφαρμογής όρων συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Οι ανωτέρω βασικοί άξονες του Σχεδίου Δράσης αναλύονται στα άρθρα που ακολουθούν.

Άρθρο 3

Ενίσχυση του ρυθμιστικού πλαισίου για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις - Νομοθέτηση της Κοινωνικής Συμφωνίας για την Ενίσχυση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας

Η προώθηση ουσιαστικών και αποτελεσματικών συλλογικών διαπραγματεύσεων προϋποθέτει τη συστηματική ενίσχυση του νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου που διέπει τη λειτουργία τους. Στο πλαίσιο αυτό, υπεγράφη η «Κοινωνική Συμφωνία» για την Ενίσχυση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, μεταξύ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και των Εθνικών Κοινωνικών Εταίρων, με ρυθμίσεις που διαμορφώνουν ένα συνεκτικό πλαίσιο ενίσχυσης των συλλογικών διαπραγματεύσεων, με τελικό στόχο την υψηλή και ποιοτική απασχόληση.

Ειδικότερα, η Κοινωνική Συμφωνία αποσκοπεί:

α) Στη διευκόλυνση επέκτασης των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας ώστε περισσότεροι εργαζόμενοι να προστατεύονται από Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας. Στην κατεύθυνση αυτή προβλέπεται:

αα) η μείωση του απαιτούμενου ποσοστού κάλυψης από 50% σε 40%,

αβ) η εισαγωγή νέας δυνατότητας για την επέκταση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας, καθώς το ποσοτικό κριτήριο του 40% δεν θα εξετάζεται όταν τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας συνυπογράφουν Εθνικοί Κοινωνικοί Εταίροι και

αγ) η δυνατότητα τριτοβάθμιας οργάνωσης των εργαζομένων (ΓΣΕΕ) να μπορεί να συνάπτει ή να συνυπογράφει κλαδικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας επικουρικά εφόσον προσκληθεί από μέλος της να το κάνει, ώστε να εφαρμόζεται η νέα δυνατότητα της επέκτασης.

Επίσης, προβλέπεται απλοποίηση των διαδικασιών για εγγραφή στα μητρώα οργανώσεων (ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε. και ΓΕ.ΜΗ.Ο.Ε) ώστε να ενισχυθεί η εγγραφή σε αυτά και κατά συνέπεια η δυνατότητα επέκτασης συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

β) στην πλήρη προστασία των εργαζομένων μετά τη λήξη των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας. Στην κατεύθυνση αυτή προβλέπεται ότι όλοι οι όροι μιας Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την παρέλευση της τρίμηνης παράτασής της, μέχρι τη σύναψη νέας συλλογικής ή ατομικής σύμβασης εργασίας. Έτσι επαναφέρεται το καθεστώς της πλήρους μετενέργειας. Επίσης, προβλέπεται ρητώς η κάλυψη από τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας και όσων εργαζομένων προσλαμβάνονται κατά την τρίμηνη παράτασή της.

γ) στην επιτάχυνση των διαδικασιών σε περίπτωση διαφωνίας εργαζομένων και εργοδοτών, με καλύτερες και ταχύτερες διαδικασίες για την επίλυση διαφορών μέσω του Ο.ΜΕ.Δ. Συγκεκριμένα, η «Κοινωνική Συμφωνία» προβλέπει μηχανισμό προελέγχου των προϋποθέσεων για μονομερή προσφυγή στη Μεσολάβηση και στη Διαιτησία από τριμελή επιτροπή που θα συσταθεί στον Ο.ΜΕ.Δ. Επίσης, προβλέπει κατάργηση του δευτέρου βαθμού διαιτησίας του Ο.ΜΕ.Δ για τη γρηγορότερη επίλυση διαφορών, ενώ διατηρείται η δυνατότητα δικαστικής προσβολής της διαιτητικής απόφασης.

Το ακριβές κείμενο της Κοινωνικής Συμφωνίας έχει ως εξής:

«ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ - ΕΘΝΙΚΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΕΤΑΙΡΟΙ

1. Σύναψη κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας

1.1. Με σκοπό τη διασφάλιση κοινωνικού συνομιλητή ευρείας εκπροσώπησης, αναγνώριση επικουρικής αρμοδιότητας στην τριτοβάθμια οργάνωση των εργαζομένων (ΓΣΕΕ) για σύναψη ή συνυπογραφή κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας, κατόπιν σχετικής πρόσκλησης από τα διαπραγματευόμενα μέλη των εργαζομένων.

1.2. Προκειμένου να διευκολυνθεί ο προσδιορισμός του πεδίου εφαρμογής μιας κλαδικής συλλογικής σύμβασης εργασίας, η δυνατότητα επέκτασης, αλλά και η διακρίβωση της κάλυψης ή μη του ποσοστού του συνόλου των εργαζομένων του κλάδου, στις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας, εντός του κειμένου, θα ορίζονται, κατ’ ελάχιστον, οι Κωδικοί Αριθμού Δραστηριότητας (Κ.Α.Δ.), καθώς και θα γίνεται παραπομπή σε τυχόν άλλα στοιχεία που προσδιορίζουν τον εκάστοτε κλάδο.

2. Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων (ΓΕ. ΜΗ.Σ.Ο.Ε.) και Γενικό Μητρώο Οργανώσεων Εργοδοτών (ΓΕ.ΜΗ.Ο.Ε.).

2.1 Τα στοιχεία που απαιτούνται για την εγγραφή στο ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε. και ΓΕ.ΜΗ.Ο.Ε. θα πρέπει να περιοριστούν στα απολύτως απαραίτητα. Ειδικότερα, τα στοιχεία που θα αναρτώνται στο Μητρώο εργοδοτών να είναι τα εξής: - Το καταστατικό της οργάνωσης εργοδοτών, οι τυχόν τροποποιήσεις αυτού καθώς και η τυχόν πράξη διάλυσής της, - ο συνολικός αριθμός των μελών της οργάνωσης εργοδοτών (όχι ξεχωριστά ΑΦΜ). Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει, ανάλογα με τη δομή της οργάνωσης, το σύνολο των επιχειρήσεων ή των φυσικών προσώπων ή των ενώσεων/ομοσπονδιών που είναι μέλη της, - η σύνθεση των οργάνων διοίκησης της εργοδοτικής οργάνωσης, - η έδρα της οργάνωσης εργοδοτών και στοιχεία επικοινωνίας, - ο συνολικός αριθμός εργαζομένων των επιχειρήσεων μελών της οργάνωσης (εφόσον η οργάνωση έχει ως άμεσα μέλη επιχειρήσεις). Η συγκεκριμένη υποχρέωση δεν θα αφορά τις οργανώσεις του ν. 1712/1987.

Αντίστοιχη προσαρμογή θα γίνει και στα στοιχεία που θα αναρτώνται στο Μητρώο συνδικαλιστικών οργανώσεων εργαζομένων.

2.2 Μετριασμός των κυρώσεων τις οποίες συνεπάγεται η μη εγγραφή στα Μητρώα. Ειδικότερα, η εγγραφή συνιστά προϋπόθεση μόνο για την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας που υπογράφει η οργάνωση και τη δυνατότητα προσφυγής στον Ο.ΜΕ.Δ., δεδομένου ότι για αυτά απαιτείται ο έλεγχος αντιπροσωπευτικότητας των οργανώσεων και της βαρύτητας της συλλογικής διαφοράς, και να μην οδηγεί στην αναστολή των δικαιωμάτων που απορρέουν από τη συνδικαλιστική δράση.

2.3 Τα πρακτικά διαλογής των ψηφοδελτίων και καταμέτρησης των ηλεκτρονικών ψήφων, αντί να εισάγονται στο ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε., θα παραδίδονται από τον δικαστικό αντιπρόσωπο στο αρμόδιο Πρωτοδικείο και θα φυλάσσονται στον φάκελο της οικείας συνδικαλιστικής οργάνωσης.

3. Χρόνος ισχύος της συλλογικής σύμβασης εργασίας

3.1. Πλήρης μετενέργεια όλων των κανονιστικών όρων της συλλογικής σύμβασης εργασίας μετά τη λήξη της τρίμηνης παράτασης.

3.2. Ρητή θέσπιση δέσμευσης των νεοπροσλαμβανόμενων κατά την τρίμηνη παράταση από τους όρους των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

4. Επέκταση συλλογικής σύμβασης εργασίας

4.1. Μείωση του ποσοτικού κριτηρίου του 50% σε 40%, προκειμένου να μπορεί να επεκταθεί μία συλλογική σύμβαση εργασίας.

4.2. Αναγνώριση της κατά πλάσμα δικαίου συνδρομής της προϋπόθεσης του 40%, υπό την προϋπόθεση ότι συνάπτεται ή συνυπογράφεται από την τριτοβάθμια οργάνωση των εργαζομένων (ΓΣΕΕ) και μία (1) εκ των εθνικών εργοδοτικών οργανώσεων -στο πεδίο της αρμοδιότητάς της, και αυτή είναι η πιο αντιπροσωπευτική στον συγκεκριμένο κλάδο.

5. Οργανισμός Μεσολάβησης και Διαιτησίας (Ο.ΜΕ.Δ.)

5.1. Πρόβλεψη ενός ταχύ μηχανισμού ελέγχου του παραδεκτού των μονομερών αιτήσεων προσφυγής στη Μεσολάβηση και στη Διαιτησία, με τη σύσταση και λειτουργία επιτροπής στον Ο.ΜΕ.Δ., η οποία θα προβαίνει σε «προέλεγχο» συνδρομής των νομίμων προϋποθέσεων. Η Επιτροπή απαρτίζεται από έναν (1) Καθηγητή Νομικής Σχολής Εργατικού Δικαίου, έναν (1) Καθηγητή Οικονομικών και έναν (1) δικαστή ανώτατου δικαστηρίου, οι οποίοι θα επιλέγονται επί θητεία από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ο.ΜΕ.Δ.

5.2. Κατάργηση του δεύτερου βαθμού διαιτησίας του Ο.ΜΕ.Δ. (άρθρ. 412 Κώδικα Εργατικού Δικαίου), προς γρηγορότερη επίλυση των συλλογικών διαφορών.».

Στη βάση των ανωτέρω αναφερόμενων πεδίων, θα προωθηθεί νομοσχέδιο στο Ελληνικό Κοινοβούλιο για την νομοθέτηση της «Κοινωνικής Συμφωνίας» για την Ενίσχυση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας εντός του πρώτου τριμήνου του 2026.

Άρθρο 4

Συγκρότηση Ομάδας Εργασίας στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης

Η αποτελεσματική προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων προϋποθέτει την ύπαρξη ισχυρών και λειτουργικών διαύλων κοινωνικού διαλόγου. Μέσω της συμμετοχής των κοινωνικών εταίρων σε διαδικασίες διαβούλευσης ενισχύεται η κοινωνική συνοχή, η εμπιστοσύνη και η αποτελεσματικότητα των πολιτικών και των συλλογικών συμβάσεων για την ποσότητα και την ποιότητα της εργασίας, καθώς και η λογοδοσία έναντι του κοινωνικού συνόλου. Η συγκρότηση μίας αρμόδιας, εξειδικευμένης και αντιπροσωπευτικής ομάδας για την παρακολούθηση και υποστήριξη των πολιτικών ενίσχυσης των συλλογικών διαπραγματεύσεων διασφαλίζει την αποτελεσματικότητα, τη συνέπεια, τη διαφάνεια και τη συνέχεια του κοινωνικού διαλόγου.

4.1. Συγκρότηση Ομάδας Εργασίας για την Ενίσχυση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.

Θα συγκροτηθεί εξειδικευμένη Ομάδα Εργασίας στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, με αντικείμενο την παρακολούθηση, αξιολόγηση και υποστήριξη της πολιτικής ενίσχυσης των συλλογικών διαπραγματεύσεων του παρόντος Σχεδίου Δράσης. Η σύσταση της ειδικής αυτής Ομάδας αποσκοπεί στην ενίσχυση του ρόλου των Εθνικών Κοινωνικών Εταίρων, στην επιστημονική αξιολόγηση των πολιτικών και στη συστηματική παρακολούθηση των εξελίξεων στον τομέα των συλλογικών διαπραγματεύσεων και συλλογικών συμβάσεων εργασίας του Σχεδίου Δράσης.

Η Ομάδα Εργασίας συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης για πέντε (5) έτη με τριμερή σύνθεση, αποτελούμενη από εκπροσώπους του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και των Εθνικών Κοινωνικών Εταίρων. Τα μέλη της Ομάδας θα έχουν τη δυνατότητα να προσκαλούν στις συνεδριάσεις και λοιπές οργανώσεις ώστε να εξασφαλίζεται η ισόρροπη εκπροσώπηση όλων των πλευρών και η πολυφωνία στη διαμόρφωση θέσεων και προτάσεων αναφορικά με τη λειτουργία των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Επιπλέον, θα προβλέπεται η δυνατότητα συμμετοχής εμπειρογνωμόνων, πανεπιστημιακών και εκπροσώπων άλλων θεσμικών φορέων, εντός και εκτός Ελλάδος, στις συνεδριάσεις της Ομάδας, κατόπιν σχετικής πρόσκλησης και αναλόγως με τη θεματική τους, προκειμένου να ενισχύεται η ενημέρωση, η τεκμηρίωση και η ποιότητα του διαλόγου.

4.2. Καθιέρωση τακτικών συνεδριάσεων της Ομάδας Εργασίας για την Ενίσχυση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων.

Με σκοπό τη διασφάλιση της συνεχούς παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποστήριξης των δράσεων για την ενίσχυση των συλλογικών διαπραγματεύσεων του παρόντος Σχεδίου Δράσης, θα καθιερωθεί η τακτική συνεδρίαση της Ομάδας Εργασίας. Συγκεκριμένα, καθίσταται υποχρεωτική η διενέργεια τουλάχιστον μίας (1) συνεδρίασης ανά τρείς (3) μήνες, με δυνατότητα επιπλέον συνεδριάσεων ανάλογα με τις ανάγκες της παρακολούθησης και της διαβούλευσης.

Κάθε συνεδρίαση διεξάγεται με πλήρη διαφάνεια και τεκμηρίωση, καθώς τηρούνται πρακτικά, στα οποία καταγράφονται οι συζητήσεις, οι εισηγήσεις, οι παρατηρήσεις των κοινωνικών εταίρων και οι τυχόν αποφάσεις ή προτάσεις της Ομάδας. Η τακτική αυτή διαδικασία εξασφαλίζει τη συνεχή και συστηματική παρακολούθηση των εξελίξεων στον τομέα των συλλογικών διαπραγματεύσεων, τη συνεχή αξιολόγηση των πολιτικών του παρόντος Σχεδίου Δράσης που αφορούν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και τη δυνατότητα άμεσων προτάσεων για αντίδραση σε προκλήσεις ή ανάγκες προσαρμογής.

Παράλληλα, οι συνεδριάσεις λειτουργούν ως πλατφόρμα διαλόγου και συνεργασίας, ενισχύοντας την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων, την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και την τεκμηρίωση πολιτικών, συμβάλλοντας έτσι στην αποτελεσματική εφαρμογή και αξιολόγηση των στρατηγικών στόχων του Σχεδίου Δράσης.

Άρθρο 5

Ψηφιοποίηση, συλλογή και διαθεσιμότητα δεδομένων

Η συστηματική παρακολούθηση και η ψηφιακή πρόσβαση στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας και σε όλα τα δεδομένα που είναι σχετικά με αυτές, αποτελούν κρίσιμα εργαλεία για τη διαφάνεια, την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα των συλλογικών διαπραγματεύσεων. Η ύπαρξη ενός ολοκληρωμένου ψηφιακού μητρώου επιτρέπει την έγκαιρη, αξιόπιστη και συγκριτική ανάλυση της κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις και συμφωνίες, ενισχύοντας τη δυνατότητα σχεδιασμού πολιτικών βασισμένων σε τεκμηριωμένα στοιχεία. Παράλληλα, η ψηφιοποίηση και η διαλειτουργικότητα των δεδομένων συμβάλλει στην ευκολότερη πρόσβαση των κοινωνικών εταίρων, στην υποστήριξη της διαβούλευσης και στην ενίσχυση του κοινωνικού διαλόγου, προάγοντας την πλήρη αξιοποίηση των συλλογικών ρυθμίσεων προς όφελος των εργαζομένων, των επιχειρήσεων, της απασχόλησης στην αγορά εργασίας, και ευρύτερα της εθνικής οικονομίας σε βάθος χρόνου.

Κατόπιν της ψηφιοποίησης θα καταστεί δυνατή η συστηματική συλλογή, επεξεργασία και ανάλυση δεδομένων σχετικά με την κάλυψη των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Η δυνατότητα αυτή επιτρέπει τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου και διαφανούς μηχανισμού παρακολούθησης, μέσω του οποίου οι αρμόδιες αρχές και οι κοινωνικοί εταίροι θα μπορούν να αξιολογούν σε πραγματικό χρόνο την εξέλιξη του ποσοστού κάλυψης από συλλογικές συμβάσεις αλλά και τα πραγματικά οικονομικά δεδομένα των κλάδων της οικονομίας.

Συγκεκριμένα, προωθούνται οι εξής αναβαθμίσεις:

5.1. Ηλεκτρονική κατάθεση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.

Η ηλεκτρονική κατάθεση Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας αποτελεί σύγχρονη και λειτουργική επιλογή, καθώς η απαίτηση για έγχαρτη υποβολή συνιστά παρωχημένο διοικητικό μοντέλο. Η ψηφιακή διαδικασία εξασφαλίζει ταχύτητα, ακρίβεια και άμεση πρόσβαση στα αρμόδια όργανα, ενώ μειώνει τα διοικητικά βάρη για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τον διοικητικό μηχανισμό, ιδίως για τις τοπικές συνδικαλιστικές οργανώσεις της Περιφέρειας. Παράλληλα, περιορίζει τον κίνδυνο λαθών, απώλειας εγγράφων και καθυστερήσεων, συμβάλλοντας σε ένα περισσότερο διαφανές και ασφαλές σύστημα καταχώρισης των συλλογικών ρυθμίσεων. Συνεπώς, η μετάβαση από τη χρονοβόρα έγχαρτη διαδικασία με φυσική παρουσία σε ένα πλήρως ηλεκτρονικό περιβάλλον, δεν αποτελεί απλώς τεχνική βελτίωση, αλλά αναγκαία προσαρμογή στις σύγχρονες απαιτήσεις της εργασιακής πρακτικής και της δημόσιας διοίκησης. Για τον λόγο αυτό το Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης θα αναβαθμιστεί ώστε οι συνδικαλιστικές και οι εργοδοτικές οργανώσεις να καταθέτουν ηλεκτρονικά συλλογικές συμβάσεις εργασίας και τους όρους τους, λαμβάνοντας αυτόματα αριθμό κατάθεσης.

5.2. Δημιουργία Ψηφιακού Μητρώου Συλλογικών Ρυθμίσεων Εργασίας (ΣΣΕ/ΔΑ) και Συλλογικών Συμφωνιών.

Επιπλέον, προωθείται η δημιουργία Ψηφιακού Μητρώου Συλλογικών Ρυθμίσεων Εργασίας (ΣΣΕ/ΔΑ) και Συλλογικών Συμφωνιών εντός του Πληροφοριακού Συστήματος ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, υπό την εποπτεία της αρμόδιας Διεύθυνσης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Η ενέργεια αυτή στοχεύει στη δημιουργία μιας ολοκληρωμένης, ψηφιακής και συστηματικής πλατφόρμας που θα συγκεντρώνει, θα οργανώνει και θα καθιστά προσβάσιμες όλες τις συλλογικές συμβάσεις και συμφωνίες, διασφαλίζοντας παράλληλα τη δυνατότητα αξιοποίησης των δεδομένων για τεκμηριωμένες πολιτικές και αποφάσεις. Το Μητρώο θα επιτρέπει την ταξινόμηση, την αποδελτίωση και την παραγωγική επεξεργασία του περιεχομένου των συλλογικών ρυθμίσεων, διευκολύνοντας την παρακολούθηση της κάλυψης των εργαζομένων, των θεσμοθετημένων ορίων αμοιβών των εργαζομένων και την ανάλυση των τάσεων σε εθνικό και κλαδικό επίπεδο. Η λειτουργία του Μητρώου αναδεικνύει τη σημασία της ψηφιοποίησης και της συστηματικής καταγραφής των συλλογικών ρυθμίσεων, ως εργαλείο στρατηγικού σχεδιασμού, παρακολούθησης και βελτίωσης των πολιτικών ενίσχυσης των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

5.3. Συλλογή δεδομένων εξέλιξης του ποσοστού κάλυψης από συλλογικές συμβάσεις.

Με βάση τα στοιχεία που θα αντλούνται από το Ψηφιακό Μητρώο Συλλογικών Ρυθμίσεων Εργασίας, από το αναβαθμισμένο Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε.) από το Γενικό Μητρώο Οργανώσεων Εργοδοτών (ΓΕ.ΜΗ.Ο.Ε.), καθώς και από το Πληροφοριακό Σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, θα είναι δυνατή η συγκέντρωση ολοκληρωμένων και αξιόπιστων δεδομένων σχετικά με το ποσοστό κάλυψης των εργαζομένων και τα θεσμοθετημένα όρια αμοιβών από τις συλλογικές συμβάσεις. Παράλληλα, ο Ψηφιακός Μηχανισμός συγκέντρωσης και ανάλυσης στοιχείων για τον υπολογισμό του κατώτατου νομοθετημένου μισθού της παρ. 1 του άρθρου 141 του Κώδικα Εργατικού Δικαίου (π.δ. 62/2025, Α’ 121) που λειτουργεί στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης συλλέγει στατιστικά στοιχεία και σχετικά πορίσματα και εκθέσεις που κατατίθενται αναφορικά με το ύψος του νομοθετημένου μισθού και περιέχουν στοιχεία που αφορούν συνολικά την οικονομία. Όλα τα ανωτέρω στοιχεία θα είναι διαθέσιμα στους κοινωνικούς εταίρους κατόπιν αιτήματός τους για κάθε νόμιμη χρήση.

Η συστηματική αυτή παρακολούθηση θα επιτρέψει την αποτύπωση της εξέλιξης των ποσοστών κάλυψης και των θεσμοθετημένων ορίων αμοιβών, συνολικά και ανά Κ.Α.Δ., και ειδικότερα της μεταβολής τους, ως αποτέλεσμα των πρώτων μέτρων του Σχεδίου Δράσης. Με τον τρόπο αυτό, θα καταστεί ακόμη δυνατή η αξιολόγηση της πορείας υλοποίησης του Σχεδίου Δράσης, αλλά και η υποβολή των εκθέσεων προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν. 5163/2024 (Α’ 199).

Άρθρο 6

Πραγματοποίηση μελετών, ερευνών, ενημερωτικών και εκπαιδευτικών δράσεων για θέματα συλλογικών διαπραγματεύσεων

Η προώθηση ενός σύγχρονου, διαφανούς και αποτελεσματικού συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων προϋποθέτει την ενίσχυση της τεκμηρίωσης, της γνώσης και των δεξιοτήτων όλων των εμπλεκομένων στον κοινωνικό διάλογο. Στο πλαίσιο αυτό, το παρόν άρθρο θεσπίζει ένα ολοκληρωμένο πλέγμα μελετητικών, ενημερωτικών και εκπαιδευτικών δράσεων, με στόχο την αναβάθμιση της ποιότητας των διαδικασιών διαβούλευσης και την ενίσχυση της ικανότητας των κοινωνικών εταίρων να συμμετέχουν με επάρκεια, επιστημονική τεκμηρίωση και καλή πίστη στην προσπάθεια επίτευξης του στόχου υψηλής και ποιοτικής απασχόλησης μέσα από συμφωνίες για συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Οι δράσεις αυτές θα προγραμματίζονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, λαμβάνοντας υπόψη προτάσεις της Ομάδας Εργασίας για την Ενίσχυση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων. Με τη συστηματική αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας και την προώθηση καλών πρακτικών, επιδιώκεται η ουσιαστική αναβάθμιση του θεσμικού πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων και η ενδυνάμωση του κοινωνικού διαλόγου ως θεμελιώδους μηχανισμού ρύθμισης των εργασιακών σχέσεων, στα πλαίσια μιας αγοράς εργασίας υψηλής και ποιοτικής απασχόλησης και μιας οικονομίας με υψηλούς και διατηρήσιμους ρυθμούς ανάπτυξης.

6.1. Κατάρτιση μελετών.

Για την ενίσχυση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας του συστήματος συλλογικών διαπραγματεύσεων, θα εκπονηθούν στοχευμένες μελέτες από τα Ινστιτούτα των Εθνικών Κοινωνικών Εταίρων. Η κατάρτιση των εν λόγω μελετών αποσκοπεί στη συστηματική διερεύνηση των παραγόντων που είτε αποθαρρύνουν είτε ενισχύουν την αποτελεσματικότητα των συλλογικών διαπραγματεύσεων προς όφελος των εργαζομένων, των επιχειρήσεων και της μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης, καθώς και στην τεκμηριωμένη διαμόρφωση μέτρων για τη βελτίωση της λειτουργίας τους. Στο πλαίσιο αυτό, οι μελέτες εστιάζουν ιδίως στην ενίσχυση της εφαρμογής διαδικασιών καλόπιστου και θεσμικά οριοθετημένου διαλόγου, μέσω της εκπόνησης κωδίκων πρακτικής συλλογικών διαπραγματεύσεων, καθώς και στην ανάδειξη και διάχυση βέλτιστων πρακτικών που αφορούν τόσο τη διεξαγωγή αποτελεσματικών συλλογικών διαπραγματεύσεων όσο και την ορθολογική επίλυση συλλογικών διαφορών.

6.2. Διοργάνωση συνεδρίων με τη συνεργασία διεθνών οργανισμών.

Για την ενίσχυση της ποιότητας του κοινωνικού διαλόγου και τη διαρκή αναβάθμιση των συλλογικών διαπραγματεύσεων, προβλέπεται η διοργάνωση συνεδρίων σε συνεργασία με αναγνωρισμένους διεθνείς οργανισμούς. Η δράση αποσκοπεί στην αξιοποίηση της διεθνούς εμπειρίας οργανισμών όπως η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινωνικών Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης, ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης και η Παγκόσμια Τράπεζα, καθώς και της τεχνογνωσίας της ευρύτερης διεθνούς επιστημονικής και ερευνητικής κοινότητας, αλλά και διεθνών και ευρωπαϊκών οργανώσεων εργαζομένων και εργοδοτών, με στόχο τη συστηματική μεταφορά γνώσης και βέλτιστων πρακτικών στο εθνικό πλαίσιο. Η θεματολογία των συνεδρίων προσδιορίζεται μέσω τριμερούς διαβούλευσης στο πλαίσιο της ειδικής Ομάδας Εργασίας, προκειμένου να εξασφαλίζεται η αντιπροσωπευτικότητα και η τεκμηριωμένη επεξεργασία των κρίσιμων θεμάτων του πεδίου. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η θεσμική τεκμηρίωση και προάγεται η σύγκλιση προς διεθνώς αναγνωρισμένα πρότυπα λειτουργίας του κοινωνικού διαλόγου.

6.3. Πραγματοποίηση ενημερωτικών και εκπαιδευτικών δράσεων.

Για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και της θεσμικής επάρκειας των συμμετεχόντων στις διαδικασίες συλλογικής διαπραγμάτευσης, απαραίτητη είναι η υλοποίηση στοχευμένων ενημερωτικών και εκπαιδευτικών δράσεων. Στο πλαίσιο αυτό, θα παρέχεται εκπαίδευση σε συνδικαλιστικά στελέχη και εκπροσώπους εργαζομένων και εργοδοτών σχετικά με τεχνικές αποτελεσματικών διαπραγματεύσεων, τις διεθνείς τάσεις στις σύγχρονες αγορές εργασίας και την λειτουργία τους, καθώς και ζητήματα που θα αφορούν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις, με έμφαση στην εξοικείωσή τους με εξειδικευμένες έννοιες, μεθοδολογίες και πρακτικές. Η δράση θα αποσκοπεί στην ουσιαστική ενίσχυση της γνώσης και των δυνατοτήτων των εκπροσώπων των συλλογικών οργανώσεων, ώστε να μπορούν να ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις σύνθετων και απαιτητικών διαδικασιών συλλογικής διαπραγμάτευσης. Με τον τρόπο αυτό θα προάγεται ο επαγγελματισμός, η τεκμηρίωση και η αποτελεσματικότητα της συμμετοχής τους στον κοινωνικό διάλογο.

Άρθρο 7

Παρακολούθηση εφαρμογής του Σχεδίου Δράσης για την Προώθηση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων

Η συνεχής παρακολούθηση και αξιολόγηση της εφαρμογής του Σχεδίου Δράσης αποτελούν ουσιώδεις προϋποθέσεις για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητάς του και την προσαρμογή του στις μεταβαλλόμενες κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες. Η συστηματική αποτίμηση της προόδου, μέσω ετήσιων εκθέσεων, επιτρέπει την έγκαιρη ανίχνευση προκλήσεων, την ενίσχυση επιτυχημένων παρεμβάσεων και τη στοχευμένη αναπροσαρμογή των δράσεων. Με αυτόν τον τρόπο, το Σχέδιο Δράσης παραμένει ένα ζωντανό και δυναμικό εργαλείο πολιτικής, που εξελίσσεται σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους και ανταποκρίνεται αποτελεσματικά στις ανάγκες του κόσμου της εργασίας και στην προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων.

Το Σχέδιο Δράσης θα παρακολουθείται ως εξής:

7.1. Σύνταξη ετήσιας έκθεσης παρακολούθησης και αξιολόγησης.

Το πρώτο τρίμηνο κάθε έτους, με αφετηρία το έτος 2028, συντάσσεται, με ευθύνη της Ομάδας Εργασίας για την Ενίσχυση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων, ετήσια έκθεση παρακολούθησης και αξιολόγησης της εφαρμογής του Σχεδίου Δράσης για την Προώθηση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων. Η έκθεση αυτή υποβάλλεται στον Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και περιλαμβάνει αναλυτικά στοιχεία σχετικά με την πρόοδο του ποσοστού κάλυψης από συλλογικές διαπραγματεύσεις, την υλοποίηση των προβλεπόμενων δράσεων, την αποδοτικότητα των παρεμβάσεων για την κάλυψη των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις και τα ευρύτερα αποτελέσματα της ελληνικής αγοράς εργασίας, καθώς και τις τυχόν δυσχέρειες που έχουν εντοπιστεί. Επιπλέον, περιλαμβάνει προτάσεις βελτίωσης, καθώς και την αποτύπωση των απόψεων των κοινωνικών εταίρων, όπως αυτές συγκεντρώνονται στο πλαίσιο του κοινωνικού διαλόγου. Η ετήσια αυτή διαδικασία αποσκοπεί στη διασφάλιση της διαφάνειας, της κοινωνικής λογοδοσίας, και της συνεχούς προσαρμογής του Σχεδίου Δράσης στις πραγματικές ανάγκες του εργασιακού περιβάλλοντος και ευρύτερα της ελληνικής οικονομίας.

7.2 Εμπέδωση εφαρμογής των όρων των συλλογικών συμβάσεων εργασίας.

Η τήρηση και η ορθή εφαρμογή των όρων που προβλέπονται στις συλλογικές συμβάσεις εργασίας αποτελούν βασική προϋπόθεση για την ουσιαστική λειτουργία της συλλογικής αυτονομίας και για την αποτελεσματικότητα των συλλογικών διαπραγματεύσεων, τόσο ως προς την προστασία των εργαζομένων και την ανάπτυξη των επιχειρήσεων, όσο και ως προς τη ρυθμιστική σταθερότητα των εργασιακών σχέσεων. Η συστηματική εφαρμογή των όρων αυτών συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός περιβάλλοντος εμπιστοσύνης, προβλεψιμότητας και ίσων κανόνων για όλους.

Προς τον σκοπό αυτό, η Ανεξάρτητη Αρχή «Επιθεώρηση Εργασίας» διενεργεί στοχευμένες παρεμβάσεις και ελέγχους, βάσει επιχειρησιακού σχεδίου που καταρτίζεται σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, λαμβάνοντας υπόψη σχετική εισήγηση της Ομάδας Εργασίας για την Ενίσχυση των Συλλογικών Διαπραγματεύσεων Οι ενέργειες αυτές αποσκοπούν όχι μόνο στη διαπίστωση της συμμόρφωσης, αλλά και στην ενίσχυση της ικανότητας των εμπλεκόμενων μερών να εφαρμόζουν αποτελεσματικά τις συλλογικές συμβάσεις, μέσω καθοδήγησης, υποστήριξης και διάχυσης καλών πρακτικών. Με τον τρόπο αυτό, η Επιθεώρηση Εργασίας και το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης αντλούν πολύτιμες πληροφορίες για την κατάσταση της αγοράς εργασίας, συμβάλλοντας στον σχεδιασμό ακόμη πιο στοχευμένων και αποτελεσματικών πολιτικών βελτίωσης της αποτελεσματικότητας, του πλαισίου συμμόρφωσης και της ενδυνάμωσης των μηχανισμών εφαρμογής.

Άρθρο 8

Ισχύς

Η απόφαση αυτή ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2026 και για πέντε (5) έτη. Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Αθήνα, 16 Δεκεμβρίου 2025

Η Υπουργός

ΝΙΚΗ ΚΕΡΑΜΕΩΣ