Γνωρίζετε ότι...

Η ετήσια παρέκταση της παραγραφής σε περίπτωση ακύρωσης καταλογιστικής πράξης δεν εφαρμόζεται σε φορολογικές αξιώσεις του Δημοσίου προγενέστερες της χρήσης 2012.

Ο φορολογικός έλεγχος καταλόγισε σε βάρος φορολογουμένου κύριο φόρο εισοδήματος και πρόστιμο λόγω υποβολής ανακριβούς δήλωσης για το οικονομικό έτος 2012. Ο φορολογούμενος ισχυρίστηκε ότι το δικαίωμα του Δημοσίου προς έκδοση και κοινοποίηση της ως άνω καταλογιστικής πράξης έχει υποπέσει στη πενταετή παραγραφή. Ο έλεγχος υποστήριξε ότι συντρέχει περίπτωση παρέκτασης της παραγραφής για ένα έτος λόγω επανάληψης της διαδικασίας μετά την ακύρωση της αρχικής καταλογιστικής πράξης για τυπικό λόγο με απόφαση της ΔΕΔ. Το Διοικητικό Εφετείο έκανε δεκτούς τους ισχυρισμούς του φορολογουμένου, κρίνοντας ότι η κατά τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας παρέκταση της προθεσμίας παραγραφής σε περίπτωση ακύρωσης της καταλογιστικής πράξης κατ’ αποδοχή ενδικοφανούς προσφυγής, δεν εφαρμόζεται σε χρήση προγενέστερη της έναρξης ισχύος του Κώδικα (1.1.2014). Το ΣτΕ επικύρωσε την απόφαση του Διοικητικού Εφετείου με άλλη αιτιολογία, κρίνοντας ότι η ανωτέρω παρέκταση της προθεσμίας παραγραφής είναι αντισυνταγματική, εφόσον αφορά φορολογικές αξιώσεις του Δημοσίου προγενέστερες της χρήσης 2012 (ΣτΕ 2163/2024).

Δεν νοούνται ως δικαιώματα οι αμοιβές που εισπράττει μια επιχείρηση για παροχή υπηρεσιών σε άλλη επιχείρηση ακόμα και αν συνδέονται με χρήση άυλων αγαθών.

Στην προκειμένη περίπτωση, εξετάστηκε η φορολογική μεταχείριση ποσών που καταβλήθηκαν από ελληνική επιχείρηση στην Ινδική μητρική της εταιρία, για υπηρεσίες που παρείχε η τελευταία σε εκτέλεση σύμβασης έργου και περιλάμβαναν συμβουλευτικές και τεχνικές υπηρεσίες σχετικές με λογισμικό σε πελάτες της ελληνικής εταιρίας. Το ΣτΕ έκρινε ότι ο όρος «δικαιώματα» κατά τη Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Ελλάδας–Ινδίας πρέπει να ερμηνεύεται στενά και ότι οι σχετικές αμοιβές δεν συνιστούν «δικαιώματα», αλλά «επιχειρηματικά κέρδη». Το Δικαστήριο διευκρίνισε ότι η παροχή των υπό εξέταση τεχνικών ή επαγγελματικών υπηρεσιών δεν ταυτίζεται με τη χορήγηση άδειας εκμετάλλευσης άυλου περιουσιακού στοιχείου. Συνεπώς, δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου στην Ελλάδα, εφόσον η παρέχουσα εταιρία δεν διαθέτει μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και ακύρωσε την απόφαση του Διοικητικού Εφετείου (ΣτΕ 822/2023).

Τα μη αναληφθέντα μερίσματα από τους μετόχους δε θεωρούνται δάνειο προς την εταιρία για σκοπούς τέλους χαρτοσήμου.

Στην προκειμένη περίπτωση, η εταιρία, κατόπιν απόφασης της Γενικής Συνέλευσης, προέβη το 2017 σε μείωση του μετοχικού κεφαλαίου με επιστροφή μετρητών στους μετόχους, μέρος των οποίων δεν αναλήφθηκε και παρέμεινε σε πιστωμένους δοσοληπτικούς λογαριασμούς. Ο έλεγχος θεώρησε ότι η παραμονή των ποσών στους εν λόγω λογαριασμούς συνιστούσε ταμειακή διευκόλυνση των μετόχων προς την εταιρία, ήτοι δάνειο, και επέβαλε τέλος χαρτοσήμου 2,4%. Η εταιρία προσέφυγε στη ΔΕΔ, η οποία, βασιζόμενη σε πάγια νομολογία του ΣτΕ, ακύρωσε τις σχετικές πράξεις, έκρινε ότι η μη ανάληψη των εν λόγω ποσών από τους μετόχους δεν στοιχειοθετεί δανειακή σχέση. Ελλείψει εγγράφου ή εγγραφής στα βιβλία που να αναφέρεται ρητώς σε σύμβαση δανείου ή να περιέχει τα ουσιώδη στοιχεία αυτής, δεν υφίσταται δάνειο και, συνεπώς, δεν γεννάται υποχρέωση καταβολής τέλους χαρτοσήμου. Σημειώνεται ότι ανάλογη αναμένεται να είναι η αντιμετώπιση και για σκοπούς του νέου ψηφιακού τέλους συναλλαγών, που αντικατέστησε το τέλος χαρτοσήμου (ΔΕΔ 3719/2022).

H απαλλαγή ΦΠΑ για ενδοκοινοτικές παραδόσεις δεν είναι απλώς θέμα τυπικών διαδικασιών αλλά απαιτεί ουσιαστική απόδειξη της μετακίνησης των αγαθών.

Το Εφετείο έκρινε ότι ο φορολογούμενος δεν απέδειξε την πραγματική μετακίνηση των αγαθών προς τη Βουλγαρία, παρά την έκδοση σχετικών φορολογικών στοιχείων. Η απόφαση δεν βασίστηκε αποκλειστικά σε τυπικές παραβάσεις, όπως η μη υποβολή δήλωσης ένταξης στο σύστημα VIES, αλλά σε ουσιαστικά κριτήρια όπως η μη καταχώριση των οικείων φορολογικών στοιχείων στα βιβλία, που οδήγησε σε ανακρίβειά τους. Τα προσκομισθέντα αποδεικτικά, όπως οι διεθνείς φορτωτικές CMR και υπεύθυνες δηλώσεις, κρίθηκαν ανεπαρκή, καθώς δεν αποδείκνυαν τη μεταφορά των αγαθών. Για να ισχύσει η απαλλαγή ΦΠΑ, απαιτείται απόδειξη της φυσικής απομάκρυνσης των αγαθών από την Ελλάδα, κάτι που δεν επετεύχθη. Συνεπώς, η επιβολή ΦΠΑ κρίθηκε νόμιμη χωρίς παραβίαση των αρχών της ουδετερότητας ή της αναλογικότητας. Το ΣτΕ επικύρωσε την απόφαση, τονίζοντας ότι το βάρος απόδειξης της απαλλαγής βαρύνει τον φορολογούμενο και ότι η κρίση προέκυψε από ουσιαστική αξιολόγηση των πραγματικών στοιχείων (ΣτΕ 1807/2024).