8 Σεπτεμβρίου 2025

Συνέντευξη Τύπου του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη και της Πολιτικής Ηγεσίας του ΥΠΕΘΟΟ για την εξειδίκευση των οικονομικών μέτρων που εξαγγέλθηκαν από τον Πρωθυπουργό στην 89^η ΔΕΘ

ΕΡΩΤΟΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Ευχαριστούμε πολύ τους Υπουργούς και ξεκινάμε με τον κύκλο των ερωτήσεων. 

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ήθελα να ρωτήσω σχετικά με τα μέτρα για τα ακίνητα και ειδικά για την παράταση που είδαμε μέσα στην τριετή φοροαπαλλαγή στα ακίνητα που ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός. Απ’ ό,τι φαίνεται θα πιάνει και το 2026, αυτό κατάλαβα από την ανακοίνωσή σας.

Το ερώτημα είναι το εξής: Υπήρχε μια στρέβλωση σε αυτό το μέτρο, ότι αφορά συμβάσεις και ενοικιαστήρια για τρία χρόνια. Αν αυτά σπάγανε, κάποιος ήθελε να τα σπάσει για να βοηθήσει όλους αυτούς που λέτε ότι βοηθιούνται, Ένοπλες Δυνάμεις, Σώματα Ασφαλείας και όλους αυτούς να κάνουν μικρότερες μισθώσεις για να ανοίξουνε σπίτια, υπήρχε ένα σχέδιο, μια πρόταση να γίνουν και οι μικρότερες μισθώσεις να μην αφορούν μια μόνο μίσθωση. Θα προχωρήσει αυτό μαζί με την παράταση στην τριετή φοροαπαλλαγή;

Και το δεύτερο που θέλω να ρωτήσω είναι σχετικά με την πλειονότητα θα έλεγα των ιδιοκτητών ακινήτων, οι οποίοι εισπράττουν ενοίκια κάτω από 1.000 ευρώ και δεν τους πιάνει ο μέσος συντελεστής, και περίμεναν και αυτοί κάτι να ακούσουνε. Εσείς τι απαντάτε;

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Να αναφέρω για το πρώτο θέμα. Η παράταση για τους όρους που υπάρχει τριετής απαλλαγή από το φόρο ακινήτων είναι η ίδια ακριβώς όπως ίσχυε το ‘25 και για το ‘26. Εδώ θα πρέπει να διασφαλίσουμε και από την πλευρά μας ότι ο άλλος κάνει συμβόλαιο μακροχρόνιας μίσθωσης. Γιατί καταλαβαίνετε ότι αν του δώσεις απαλλαγή για φόρο κατ' αρχήν είναι για τρία έτη, αν κάνει ένα τρίμηνο ή εξάμηνο, δεν είναι εύκολο να το διαπιστώσεις  για ποιο λόγο το κάνει.

Είναι για μακροχρόνια μίσθωση και είναι κυρίως για να λύσουμε το πρόβλημα το στεγαστικό στις μεγάλες πόλεις κτλ. Να θυμίσω ότι αυτό έρχεται τώρα πλέον συμπληρωματικά και με την επιστροφή ενοικίου για τους ενοικιαστές  π.χ. που αναφέρετε, για κάποιους δημόσιους υπαλλήλους.

Κ. ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ: Εγώ θέλω να τοποθετηθώ λίγο ευρύτερα σε σχέση με το δεύτερο, γιατί ο δημόσιος διάλογος αυτή τη στιγμή περιλαμβάνει πάρα πολλές συζητήσεις σε σχέση γιατί κάνατε το Α και όχι το Β, συνολικότερα. Λέει το γνωστό ρητό, δείξε μου τη φορολογική σου πολιτική για να σου πω τι πιστεύεις. Πρέπει να κάνεις επιλογές. Οι επιλογές αυτές γίνονται εντός πλαισίου. Ποιο είναι το πλαίσιο; Το πλαίσιο είναι οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ποιο ήταν το μάξιμουμ που μπορούσε να ξοδευτεί το ‘26; 1,76 δισ. ευρώ παραπάνω.

Αυτό για να το αναιρέσεις απαιτεί είτε να πιστεύεις σε άλλους κανόνες της οικονομίας ή εγώ θα πω και της φυσικής, είτε να έρθεις και να πεις κάτι άλλο, ότι εγώ θα πάρω και έξτρα έσοδα από κάπου από τη φορολογία. Ακούσαμε π.χ. το Σαββατοκύριακο την έννοια του πατριωτικού φόρου. Η κυβέρνηση αυτή προτιμάει τις πατριωτικές φοροαπαλλαγές γιατί έχει διαπιστώσει ότι οι πατριωτικοί φόροι συνήθως δεν τιμούν το πρώτο συνθετικό.

Από εκεί και πέρα κάναμε μια στοχευμένη παρέμβαση. Ποια ήταν η στοχευμένη παρέμβαση; Έχουμε μία φιλοσοφία. Ακούμε πολύ συχνά, ακούω συχνά εγώ το οικονομικό επιτελείο, κριτική που είχε κάνει τα προηγούμενα χρόνια. Η οποία έχει βάση. Αυτό πιστεύει ο Πρωθυπουργός. Ποια είναι; Πολλά μέτρα άτακτα. Λίγο εδώ, λίγο εκεί, λίγο κάτι άλλο.

Εδώ νομίζω ότι ακόμη και ο πιο σκληρός κριτής θα πει ότι υπάρχει μια εσωτερική συνοχή στα μέτρα. Διαφωνεί κανείς ότι το δημογραφικό είναι το εθνικό πρόβλημα; Διαφωνεί κανείς ότι οικογένειες με παιδιά έπρεπε να στηριχθούν και ότι υπήρχε αδικία; Διαφωνεί κανείς ότι οι νέοι έπρεπε να στηριχτούν παραπάνω; Άρα στοχεύσαμε τα μέτρα, αλλά νομίζω ότι θα διαπιστώσετε ότι τα στοχεύσαμε πολύ καλά. Έγινε μια πολύ αναλυτική παρουσίαση από τους συναδέλφους μου σε βάθος. Νομίζω ότι θα είναι πολύ,  βοηθητικό και το κείμενο που σας έχουμε ήδη δώσει.

Δείχνουμε ποια είναι η στόχευση και πού κρίνουμε ότι πρέπει να πάει η χώρα. Άρα σε όλα αυτά τα μέτρα υπάρχουν και άλλα που θα έπρεπε να γίνουν; Σαφέστατα. Ξέρουμε πολύ χαρακτηριστικά ότι υπάρχουν εκκρεμότητες ακόμα. Πολίτες που πρέπει να στηριχθούν. Στοιχήματα που πρέπει να κερδηθούν. Πράγματα που πρέπει να γίνουν.

Πώς θα γίνει αυτό; Ο μόνος τρόπος για να γίνει είναι πάνω στο κεκτημένο της σταθερότητας της χώρας, το οποίο κανείς δεν πρέπει να το υποτιμάει. Ενδεχομένως να μην είναι δημοφιλής ο όρος της σταθερότητας σε κάποιον που δυσκολεύεται. Το καταλαβαίνω πλήρως, αλλά από κει και πέρα βλέπετε τι γίνεται σήμερα στη Γαλλία ή σε άλλες χώρες. Αν δεν υπάρχει σταθερότητα, δεν υπάρχει τίποτα.

Το ζήσαμε εμείς. Κάθε οικογένεια, οι οικογένειες που σήμερα έρχονται να στηριχθούν από αυτά τα μέτρα, ξέρουν καλά τι σημαίνει να μην έχουν αυτό το σταθερό έδαφος στα πόδια τους. Πάνω στο έδαφος λοιπόν χτίζεις. Μπορεί να χτιστεί η χώρα που θέλουμε σε μια μέρα; Όχι. Θέλει καιρό, κόπο, διαδικασίες, στρατηγική, πυξίδα.

Χρόνο με το χρόνο όμως θα διαπιστώνετε ότι όλα αυτά τα οποία δικαίως τα συμπεριλάβατε στις ερωτήσεις σας σε σχέση με εκκρεμότητες που ακόμη πρέπει να λυθούν, θα λύνονται κάθε χρονιά και κάθε στιγμή όπου η δυνατότητα θα δίνεται. Αλλά αυτός είναι και ο μόνος τρόπος.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κατ' αρχάς για τα τεκμήρια που είπαμε για τα αυτοκίνητα,  είπαμε ότι μειώνονται μεσοσταθμικά. Για τα παλαιότερα όμως που είναι πριν από την 1η Νοεμβρίου του 2010, γενικά υπάρχει κάποιος που μπορεί να δει αύξηση από τα τεκμήρια τα παλαιότερα,  ας πούμε μπορεί να δούν να τιμωρούνται; 

Α. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Ό,τι ισχύει σήμερα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Ό,τι ισχύει δεν αλλάζει λοιπόν. Άρα τα ίδια λιγότερα. Σύμφωνοι. Και για τους ενστόλους, σύντομες διευκρινίσεις. Η μισθοδοσία Οκτωβρίου ξεκινά εννοείτε από τον μήνα Οκτώβριο που θα πληρωθούν τον μήνα Οκτώβριο ή από Σεπτέμβριο; Επειδή προπληρώνονται ρωτάω. Ή από Σεπτέμβριο για τον μήνα Οκτώβριο; Δηλαδή για ποια μισθοδοσία, πότε γίνεται και δεύτερον αν επηρεάζονται από τις αλλαγές αυτές των κλιμακίων οι καταβαλλόμενες συντάξεις. Αν έχουν κάποια σύνδεση που επηρεάζεται.

Γ. ΚΩΤΣΗΡΑΣ: Πάντως για τα τεκμήρια, για να το κλείσουμε αυτό, μιας και το αναφέρετε, ό,τι ίσχυε για τη χρονολογία πριν της 1ης Νοεμβρίου του 2010 που ανέφερα, ισχύει το ίδιο καθεστώς και σήμερα. Οπότε αλλάζει από κει και πέρα.
 

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Κατ' αρχάς αναφερόμαστε για τις καταβολές του μισθού από τον μήνα Οκτώβριο. Διευκρινίζω το εξής: Μπορεί το νομοσχέδιο ώσπου να γίνει η διαδικασία ψήφισης, να ψηφιστεί μέσα στον Οκτώβριο και χρειάζεται οι ΓΔΟΥ, οι Γενικές Διευθύνσεις Κοινωνικών Υπηρεσιών  ν’ αναπροσαρμόσουν τα συστήματα μισθοδοσίας τους. Και  στην Αστυνομία και στην Πυροσβεστική χρειάζεται κάποιος χρόνος. Όταν ολοκληρωθεί αυτό, μπορεί να πάρει ένα δυο μήνες, θα έρθουν λοιπόν και θα πάρουν για τη μισθοδοσία Οκτωβρίου και την μισθοδοσία ας πούμε και Νοεμβρίου, θα δούμε αν θα είναι ένας δυο μήνες, αναδρομικά τις αυξήσεις σ’ εκείνη τη μισθοδοσία.

Υπάρχουν κάποιες κατηγορίες, κανονικά οι συντάξεις πάνε με τα χρόνια υπηρεσίας, έχει αλλάξει αυτό, υπάρχουν κάποιες κατηγορίες συντάξεων ευπαθών ομάδων ας πούμε, που συνδέονται με τον εν ενεργεία μισθό. Εκείνες θα δουν, αλλά είναι κάποιες συγκεκριμένες κατηγορίες. Είναι η σύνταξη όχι του μικρού ΓΛΚ που λέμε, του μικρού Δημοσίου, παθόντες εν υπηρεσία και τέτοια.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, είναι από τις πιο ευχάριστες μέρες που μπορεί να περάσει ένα Υπουργός στο Υπουργείο Οικονομικών, δεδομένου ότι το Υπουργείο Οικονομικών είναι το μόνο που εισπράττει και συνήθως επιβάλλονται φόροι και όλα τ’ άλλα Υπουργεία ξοδεύουν. Έτσι, λοιπόν, είναι μια από τις πιο ευχάριστες μέρες.

Σε συνέχεια προηγούμενης ερώτησης ήθελα να σας πω το εξής:  Πολλές χιλιάδες Ελληνόπουλα στη διάρκεια της κρίσης έχουν φύγει στο εξωτερικό. Στον επόμενο προγραμματισμό σας, σας παρακαλώ βάλτε φορολογικές ελαφρύνσεις για τους Έλληνες,  να δοθεί ένα κίνητρο για να επιστρέψουν περισσότεροι στην πατρίδα μας. Υπάρχει, αλλά είναι στην επταετία να έχουν στο εξωτερικό.  Αυτό θα μπορούσε να γίνει πιο ευνοϊκό. Σας ευχαριστώ.

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Να αναφέρουμε εδώ ό,τι ακριβώς κάνουμε: Μειώνουμε την κλίμακα, είδατε, μεταξύ 40.000 και 60.000, στο 39% από το 44%. Την ωφέλεια αυτή την παίρνουν σε ποσό και μεγαλύτερα εισοδήματα. Άρα ένας νέος που έχει βρει καλή εργασία στο εξωτερικό με υψηλούς μισθούς αρχίζει και έχει κίνητρο, μεγαλύτερα καθαρά να επιστρέψει. Από εκεί και πέρα υπάρχει συνεκτικό πλαίσιο για τον non dom, το οποίο μάλιστα διευρύνθηκε και πρόσφατα στον τελωνειακό κώδικα πριν λίγους μήνες.

Κ. ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ:  Εγώ να πω έτσι χαμογελώντας ότι υπήρχε ένα ρητό που αποδίδεται στον Φρανσουά Μιτεράν που είχε πει και ένας συνεργάτης του, τον Ζακ Αταλί, «δεν χρειάζομαι κομπιούτερ γιατί έχω το Ζακ Αταλί». Λοιπόν, για τον Πρωθυπουργό και για μένα ισχύει αυτό για τον Θάνο Πετραλιά, όπως βλέπετε από τις απαντήσεις που δίνει, αφ’ ενός.

Αφ’ ετέρου, να συμφωνήσω απολύτως με το πνεύμα της ερώτησής σας. Το δημογραφικό δεν είναι ένα πράγμα, είναι πολλά πράγματα. Περιλαμβάνει στοιχεία τα οποία αφορούν τις γεννήσεις, που είναι ο προφανής συνειρμός. Τις τελευταίες μέρες που υπήρχε μια συζήτηση περί δημογραφικού, όλες και όλοι εστιάζετε στο θέμα των γεννήσεων. Υπάρχει σαφέστατα το θέμα της υπαίθρου, το θέμα της Περιφέρειες στη χώρα μας το βλέπετε ως προτεραιότητα, σε αυτά που είπαμε.

Και ναι, υπάρχει και αυτό που λέτε. Υπάρχει ένα άρθρο στο οποίο στο οποίο αναφέρομαι συχνά. Την ημέρα που η χώρα έμπαινε στο πρώτο μνημόνιο, υπήρξε ένα άρθρο ενός κορυφαίου αρθρογράφου των  New York Times, του Τόμας Φρίντμαν, το οποίο έλεγε «εγώ δε θα κοιτάζω τι θα γίνεται στα spreads των ελληνικών ομολόγων, θα κοιτάζω τι κάνουν οι νέοι Έλληνες. Αν τους δεις να φεύγουν, πούλα. Αν τους δεις να μένουν και κάποιους να έρχονται, ξεκίνα να αγοράζεις».

Νομίζω ότι όλοι θα συμφωνήσετε βλέποντας τα στοιχεία ότι τα τελευταία χρόνια, μετά τον Covid ειδικά και όσο η χώρα σταθεροποιήθηκε και αναπτύσσεται, τα πράγματα πάνε καλύτερα σε σχέση με αυτό, πιο πολλοί έρχονται από όσοι φεύγουν. Σαφέστατα πρέπει να γίνουν και άλλα.

Και όπως είπα και στην αρχή,  δεν πρόκειται μια εθνική και υπαρξιακή εξίσωση να λυθεί με μια φορολογική μεταρρύθμιση.  Κάτι τέτοιο θα ήταν αφελές να το διαχειριστεί οποιοσδήποτε από εμάς. Εδώ δεν διαβάζετε τη λύση. Διαβάζετε ένα κομμάτι του παζλ και σίγουρα διαβάζετε το χρέος μας απέναντι σε αυτό το εθνικό πρόβλημα.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:  Επειδή χαθήκαμε λίγο με τους πολλούς αριθμούς, πολλά νούμερα, ποια είναι η αύξηση που δίνετε στους στις Ένοπλες Δυνάμεις και στα Σώματα Ασφαλείας; Δηλαδή θα φτάσει μέχρι 20% από το 2026, από τον Οκτώβριο και από το 2026 με τις ρυθμίσεις;

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Μεσοσταθμικά;

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μεσοσταθμικά, ναι.

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Υπάρχει, εξηγώ, πολύ μεγάλη διαφοροποίηση ανάλογα του βαθμού και των ετών υπηρεσίας. Πολύ μεγάλη. Αλλάζει η εξίσωση. Αλλά να πω το μέσο όρο. Μέση αύξηση μεσοσταθμική στην Αστυνομία, την Πυροσβεστική και το Λιμενικό είναι 111 ευρώ. Μέση αύξηση μεσοσταθμική στις Ένοπλες Δυνάμεις στο Στρατό είναι 145. Αλλά ξαναλέω ότι υπάρχει. Δεν θα βρείτε κάποιον εκεί. Όλοι είναι σε μεγάλες διαφορές αυτό που σας λέω.

Πρέπει να δείτε αναλυτικούς πίνακες. Θα δείτε ανά βαθμό και ανά έτη υπηρεσίας ο καθένας πόσο παίρνει. Υπάρχει μεγάλη διαφοροποίηση ανάλογα στα έτη υπηρεσίας. Αυτοί που έχουν πιο πολλά έτη θα ευνοηθούν. Αυτοί που είναι σε υψηλότερο βαθμό θα ευνοηθούν αλλά και οι πιο μικροί που μόλις μπαίνουν θα δείτε ότι είναι ευνοημένοι. Υπάρχει, λοιπόν, μεγάλη διαφοροποίηση. Είναι επίσης μια μεταρρύθμιση που μας πήρε πάνω από 4 μήνες προσομοιώσεων. Να είστε καλά.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εγώ θα ρωτήσω πόσοι συνταξιούχοι δεν επωφελούνται από τις αλλαγές στην κλίμακα. Είναι μέσα στο αφορολόγητο, δηλαδή.

Θ.ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Να αναφέρουμε το εξής: Όλοι οι συνταξιούχοι θα λάβουν αύξηση βάσει ΑΕΠ και πληθωρισμού. Πόσοι είναι από τους  2,5 εκατομμύρια κάτω από τα 10.000 ευρώ ετήσιο εισόδημα; Θα δούμε τις κλίμακες, αλλά η πλειονότητα επωφελείται και από την κλίμακα να γνωρίζετε. Αυτοί θα λάβουν αύξηση βάσει ΑΕΠ και πληθωρισμού και πλέον με τον  μη συμψηφισμό του 50% της αύξησης από την πληθωριστική διαφορά, όλοι θα δουν αύξηση.

Όλοι οι συνταξιούχοι από 1^η Ιανουαρίου θα δουν αύξηση. Κάποιοι θα έχουν επιπλέον όφελος. Και επίσης έχουμε και τα 250 ευρώ του Νοεμβρίου για όλους αυτούς που αναφέρετε. Όλοι λοιπόν, γιατί είναι ως 14.000 ή έως 20.000 ευρώ οικογενειακό εισόδημα, θα πάρουν τα 250 ευρώ καθαρά τον Νοέμβριο. Επιπλέον, θα πάρουν αύξηση την 1η Ιανουαρίου.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Απλώς ήθελα το στοιχείο αν το είχατε, ποιοι είναι στο αφορολόγητο μέσα.

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Δεν το έχω αναλυτικά.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Καλησπέρα. Άκουσα και στην αρχή τον Υπουργό να αναφέρεται λίγο στους νέους και στο πόσοι ανήκουν σε κάθε κλίμακα. Αν σημειώσω σωστά, μέχρι 30 ετών είναι  250.000 ευρώ, έως 25 ετών, 70.000 ευρώ, όσοι είναι πάνω από 10.000 ευρώ. Θέλω να ρωτήσω πόσοι είναι στα 20.000 ευρώ, εκεί δηλαδή που μπαίνει το ανώτατο, επειδή είναι το ερώτημα το οποίο μας το ρωτούν πάρα πολλοί.

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Το 90%  των νέων είναι στα 10.000 ως 20.000 ευρώ από αυτά τα νούμερα που ακούσατε. Δηλαδή για να έχετε μια εικόνα, για να μην πούμε κάτι που να είναι ολόσωστο, να σας πω τα νούμερα.

Οι φορολογικές δηλώσεις οι φετινές, που τελείωσαν τώρα τον Ιούλιο, έχουμε, έως 30 ετών, 260.596 νέους που έχουν εισόδημα πάνω από 10.000 ευρώ. Από τους 260.596, από 10.000 έως 20.000 ευρώ έχουν οι 230.000. Άρα, αυτοί βλέπουν μεγάλη ωφέλεια γιατί στις ηλικίες 26-30 πάει ο συντελεστής 9% από 22%.

Πάμε τώρα στους 25άρηδες. 25άρηδες που έχουν εισόδημα πάνω από 10.000 ευρώ είναι 70.000 άτομα και από 10.000 ως 20.000 ευρώ, είναι τα 68.000 από τα 70.000 άτομα που μηδενίζεται ο φόρος. Άρα, στο 90% των νέων που έχουν εισόδημα, είναι στο επίπεδο των 10.000 έως 20.000 ευρώ που βλέπουν τη μεγάλη μείωση μηδενισμού φόρου.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν έχουμε δηλαδή για κάτι πιο πάνω.

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Όχι, όταν μειώνεται στο 10.000 έως 20.000 ευρώ κερδίζουν όλοι. Και αυτός που έχει 30.000, 40.000, 50.000 ευρώ.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Εννοώ, στο κλιμάκιο 15-20.000 ευρώ, πόσοι ενδεχομένως πόσοι μπορεί να είναι οι νέοι;

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Σας λέω, από το 10.000 ως 20.000 ευρώ είναι οι 200.000

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Δεν έχουμε δηλαδή κάτι πιο....

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Τα έχετε στον πίνακα που θα σας δοθεί. Έχουμε και τους νέους, άμα δείτε στον πίνακα.

Επίσης μια παρατήρηση που είναι ενδιαφέρουσα. Πήραμε και τα δεδομένα των περσινών δηλώσεων. Να πω ότι όλη αυτή η αύξηση έτρεξε με τις περσινές δηλώσεις και ξανάτρεξε αρχές Αυγούστου με τις νεότερες. Λοιπόν, για να δούμε τις κατανομές και τα κόστη. Στις περσινές δηλώσεις οι νέοι που ήταν πάνω από 10.000 ευρώ έως 30 ετών ήταν 215.000 και φέτος αυξήθηκαν στους 260.000. Γιατί; Γιατί αυξήθηκε ο κατώτατος, αυξήθηκαν οι αμοιβές στην εστίαση, στις εποχικές, όλες οι αμοιβές.

Έχουμε, λοιπόν, μια αύξηση από 215.000 νέους που έχουν εισόδημα πάνω από 10.000 ευρώ, στους 260.000 νέους. Στους 25άρηδες, γιατί στην αρχή πέρυσι, όταν λέω πέρυσι εννοώ περσινές δηλώσεις, άρα φορολογικά έσοδα του '23 και τώρα οι φετινές είναι τα φορολογικά έσοδα του '24 για τον φόρο, για το φορολογικό έτος '24 ήταν οι νέοι έως 25 ήταν 54.000 και τώρα είναι 70.000 με εισόδημα πάνω από 10.000 ευρώ και του χρόνου, του παραχρόνου θα είναι, καταλαβαίνετε 90.000 που αυξάνεται κι άλλο ο κατώτατος. Το '27 σε εφαρμογή θα είναι λογικά κοντά στις 90.000 με 100.000.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:  Άρα λέτε, κύριε Υπουργέ, ότι 330.000 νέοι έως 30 ετών,  έχουν τα οφέλη της φορολογίας. Αυτό λέτε.

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ:  Όχι, προσέξτε, το 70.000 είναι μέρος. Άρα είναι 70.000 ως 25 ετών και άλλοι 190.000 , σωρευτικά, 260.000. Αυτή τη στιγμή. Του χρόνου θα είναι  γύρω στις 280.000 με 300.000, στις νέες δηλώσεις.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για να προκύψει αυτό το πακέτο το οποίο έχετε εξαγγείλει, αυτή η μεταρρύθμιση, πήρατε κάποιες παραδοχές για το πώς θα κυλήσει και θα καταλήξει δημοσιονομικά η χρονιά. Η παραδοχή για τα έσοδα από τη φοροδιαφυγή ποια είναι;

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Να εξηγήσω λίγο γιατί αυτό πρέπει να το πούμε, πώς προκύπτει το δημοσιονομικό κόστος και πόσο είναι, και θα απαντήσω και σε αυτό, τη γενική μεταρρύθμιση.

Λοιπόν, τα μέτρα, το συνολικό κόστος των νέων μέτρων, βγάζω έξω αύξηση συντάξεων βάσει ΑΕΠ και πληθωρισμού, αυτά ήταν ήδη ανακοινωμένα, τα νέα μέτρα ήταν 1,76 δισ. ευρώ για το ‘26 και 700 εκατομμύρια επιπλέον κόστος το ‘27, γιατί έρχεται η εκκαθάριση φόρου, κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, κατάργηση προσωπικής διαφοράς. Έχουμε επιπλέον λοιπόν κόστος των μέτρων για το ‘27.

Πώς βγαίνει το 1,76 δισ. ευρώ κατ' αρχάς: Ο στόχος δαπανών στο μεσοπρόθεσμο που έχει επιβληθεί με κοινή μεθοδολογία σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρώπης βάσει ανάλυσης βιωσιμότητας χρέους για μας για το ‘26 είναι 3,6% αύξηση των δαπανών του κράτους το ‘26 σε σχέση με το ‘25. Οι δαπάνες του κράτους είναι λίγο πάνω από 100 δισ. ευρώ - 103 δισ. ευρώ θα είναι περίπου το ‘25. Το 3,6% αύξηση μένει, μπορείς να αυξήσεις τις γενικές σου δαπάνες ή να μειώσεις φόρους, ένα από τα δύο, κατά 3,6 δισ. ευρώ, 3,6% είναι 3,7 δισ. ευρώ. 3,7 δισ. ευρώ, λοιπόν, είναι που μπορείς.

Από τα 3,7 δισ. ευρώ, 2,8 δισ. ευρώ είναι τα μέτρα που αφορούν προγραμματισμένες δαπάνες, πριν πούμε τα νέα μέτρα. Γιατί 1 δισ. ευρώ είναι περίπου η ετήσια αύξηση των τακτικών λειτουργικών δαπανών του κράτους, πληθωρισμού, λειτουργικές δαπάνες οι κλασικές, για το ’26 από τα στοιχεία του εργασίας 1,15 δισ. ευρώ είναι η αναμενόμενη αύξηση των συντάξεων βάσει ΑΕΠ και πληθωρισμού, αλλά και νέων συνταξιοδοτήσεων, 1,15 δισ. ευρώ  χωρίς νέα μέτρα, η αύξηση συντάξεων.  470 εκατομμύρια είναι η αύξηση των μισθών δημοσίων υπαλλήλων βάσει του κατώτατου και το επίδομα επικινδυνότητας ενστόλων  που δώσαμε από τον Ιούλιο και του χρόνου είναι πλήρες έτος, 150  εκατομμύρια άλλα μικρότερα μέτρα κι έχουν ανακοινωθεί, όπως η αύξηση του ορίου φαρμακευτικής δαπάνης 100 εκατομμύρια τον χρόνο για μείωση του clawback,  η μείωση ΕΝΦΙΑ για τα σπίτια που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές που έχει χτυπάει το ‘26 κτλ.

Άρα από τα 3,7 δισ. ευρώ χώρο που έχεις, τα 2,8 δισ. ευρώ είναι μέτρα, τα υφιστάμενα χωρίς νέες ανακοινώσεις. Ωστόσο, η καλή επίδοση του ‘24, αν θυμάστε το ’24, βγήκε δείκτης δαπανών μικρότερος από τους στόχους. Αυτό μας έδωσε τη δυνατότητα να δώσουμε 1,1 δισ. ευρώ μέσα στο ‘25 που ήταν η ανακοίνωση του Απριλίου και μας αφήνει και άλλα 800  εκατ.  ευρώ επιπλέον του ορίου των 3,7 δισ. ευρώ, άρα το όριο είναι πάει 4,5 δισ. ευρώ, άλλα 800 εκατ. ευρώ να το δώσουμε εντός του ‘26.

Γιατί 800 εκατ. ευρώ; Γιατί λέει ο ευρωπαϊκός κανόνας μπορείς να δίνεις επιπλέον υπέρβαση του ετήσιου ορίου έως 0,3% του ΑΕΠ. Για όλα υπάρχει λόγος. Λοιπόν, άρα μπορείς ως 800  εκατ. ευρώ από την υπεραπόδοση της μείωσης φορολογίας, που κάναμε το ‘24, να τα δώσεις το ‘26 και ο ετήσιος στόχος πάει από το 3,7 δισ. ευρώ στα 4,5 δισ. ευρώ. 2,8 δισ. ευρώ,  λοιπόν, είναι η υφιστάμενη αύξηση δαπανών χωρίς να πάρεις κανένα μέτρο, 4,5 δισ. ευρώ είναι ο χώρος σου, η διαφορά είναι 1,7 δισ. ευρώ  που μπορείς να δώσεις.

Αν δώσεις 1,8 δισ. ευρώ μπαίνεις στη διαδικασία EDP, διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος αυτόματα, όπως μπήκαν και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Άρα ακριβώς το 1,76 δισ. ευρώ  είναι υπολογισμένο, να το πω έτσι οριακά, είμαστε ακριβώς στο όριο των δαπανών, τί  μπορούμε να δώσουμε.

Από το μέτρο φοροδιαφυγής, να εξηγήσω, είχαμε κάνει μια ποσοτικοποίηση και εκτίμηση συμπεριλαμβάνοντας τους πρώτους μήνες του ‘25 στην εκτίμηση είχαμε μέχρι και Μάρτιο τα στοιχεία, έχει υπερβεί συνολικά το μόνιμο όφελος που έχουν αναγνωρίσει η Commission από κάρτα POS, MyData, κάρτα εργασίας κτλ., αυτή τη στιγμή ξεπερνάει τα 2,2 δις ετησίως.

Αυτό λοιπόν είναι που μας δίνει ακριβώς αυτόν τον χώρο και το βάλαμε μέσα. Πλέον έχει κλείσει αυτό, να το πω έτσι, πήραμε και τα τελευταία στοιχεία του προηγούμενου μήνα, έχουν επικοινωνηθεί με την Commission και είναι ακριβώς εντός των στόχων αυτά τα νούμερα που αναφέρουμε, έχοντας ολοκληρώσει, να το πω έτσι, έχει διπλώσει το έτος που έχει εφαρμοστεί το MyData, η σύνδεση, άρα σαν discretion revenue measure που λέμε εμείς, μέτρο που είναι ενεργητικό μέτρο πολιτικής, έχει ποσοστικοποιηθεί, έχει μπει η επίδρασή του, το MyData, η σύνδεση POS και τώρα και η κάρτα εργασίας έχουμε πάρει και τo τετράμηνο τα στοιχεία, έχουν μπει μέσα στην εκτίμηση ως ετήσια προβολή.

Όλα αυτά σε συνεννόηση με την Κομισιόν και έτσι δημιουργείται ο χώρος του 1,76 δισ. ευρώ και άλλα 700 εκατομμύρια για το ‘27 από τα μέτρα που ανακοινώνουμε ασφαλώς εντός των στόχων δαπανών. Ευχαριστώ.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, θα ήθελα να ρωτήσω αν μπορείτε να μας πείτε πόσο θα ήταν το κόστος από μια πλήρη τιμαριθμοποίηση της κλίμακας με βάση τον τρέχοντα πληθωρισμό και μια μικρή ανάκτηση από τα προηγούμενα χρόνια. Δηλαδή πόσο θα είναι η τιμαριθμοποίηση αυτή;

Κ. ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ: Πριν πάμε στην ανάκτηση, είναι κάτι που ήθελα να το πω κ. Ρογκάκο και χαίρομαι που το ρωτήσατε. Ποια ήταν η θεμελιώδης πρόταση που ακούγαμε από την αντιπολίτευση το τελευταίο διάστημα; Είναι η ερώτησή σας. «Κάνετε τιμαριθμοποίηση της κλίμακας».

Λοιπόν, εφεξής κόστος 400 εκατομμύρια ευρώ. Ποιο είναι το κόστος των μέτρων που παρουσιάσαμε εμείς μεσοσταθμικά; 1,6 δισ.ευρώ και έχουμε κάνει μια τετραπλάσια παρέμβαση σε σχέση με το αίτημα της αντιπολίτευσης ως προς το μέγεθός της. Οπότε δε νομίζω ότι χωράει κάποιο άλλο σχόλιο δικό μου, παρά μόνο ότι σε σχέση με αυτό που ακούγαμε, κάναμε επί 4. Αυτή είναι η πρώτη παρατήρηση.

Και η δεύτερη που είναι για τα ρεπορτάζ σας σε σχέση με τους μισθούς, τί λαμβάνει πίσω μια οικογένεια: για να το κωδικοποιήσουμε λίγο γιατί δεν το έχουμε βάλει επακριβώς στα slides.  Δύο μισθοί πίσω στους πολύτεκνους, στον καθέναν. Σε ένα ζευγάρι είναι επί δύο. Μεσοσταθμικά ένας μισθός πίσω στους τρίτεκνους. 65% ενός μισθού σε κάποιον που έχει δύο παιδιά. Όλα αυτά επί 2. 40% ενός μισθού σε κάποιον που έχει ένα παιδί και 20% ενός μισθού σε όλους τους υπόλοιπους. Γι’ αυτό και χαρακτηρίζεται ως η μεγαλύτερη φοροαπαλλαγή που έχει γίνει στη μεταπολίτευση. Γιατί είναι.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Η τιμαριθμοποίηση, τελικά το κόστος ήταν 400.000 ευρώ;

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Ναι, να εξηγήσω κάτι για την τιμαριθμοποίηση κι εγώ.  Το κόστος με 2,5% πληθωρισμό, τί  σημαίνει τιμαριθμοποίηση; Γιατί πολλοί δεν ξέρουν τι σημαίνει. Σημαίνει ότι το κατώφλι των 10.000 ευρώ που εφαρμόζεται ο συντελεστής 22%, θα πήγαινε 10.200 ευρώ και των 20.000 ευρώ, 20.400 ευρώ.  Τα τρέξαμε. Τα οφέλη ήταν πολύ μικρά, ήταν της τάξης 20, 30, 40 ευρώ το χρόνο -  , να ξέρουμε τί λέμε.

Αυτή η παρέμβαση που μειώνουμε τόσο πολύ τους συντελεστές και επιπλέον μπαίνει και νέος συντελεστής μεταξύ 40.000 ευρώ  και 60.000 ευρώ, έτσι, άρα και εκεί γίνεται μια μεγάλη αύξηση του κατωφλιού, είναι 4 φορές μεγαλύτερη από το να γίνει μια τιμαριθμοποίηση και ουσιαστικά δίνει πίσω - αν κάνετε υπολογισμούς - μεγαλύτερο όφελος από το να έκανες τιμαριθμοποίηση όλα αυτά τα χρόνια.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αν μου επιτρέπετε, η κυβέρνηση λέει ότι δε μπορεί να μειώσει το ΦΠΑ σε όλη την Ελλάδα γιατί φοβάται ότι δε θα απορροφηθεί αυτό από την αγορά, αλλά θα πάει στις τσέπες επιτηδείων. Αποφασίστηκε σε 17 νησιά στην παραμεθόριο. Εκεί δεν υπάρχει κίνδυνος να απορροφηθεί αυτή η μείωση από τις τσέπες των κακών επαγγελματιών;

Και δεύτερον, αν υπάρχει στοιχείο από τα πέντε νησιά που ισχύει έτσι κι αλλιώς, αν πηγαίνει καλά το μέτρο, αν δηλαδή έχει αποδόσεις στην αγορά, για να έχουμε ένα συγκριτικό μέγεθος, γιατί εδώ ισχύει στα πέντε νησιά εδώ και πολύ καιρό.

Κ. ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ: Σε σχέση με την ερώτησή σας, πάμε πρώτα σε έναν γενικό κανόνα. Όπως είπαμε, ο παρονομαστής είναι 1,76, άρα αυτός είναι ο χώρος που έχουμε. Σ' αυτό μπορούμε να συμφωνήσουμε, εκτός και αν έρθει κάποιος και προτείνει κάτι άλλο και πει θα φορολογήσω κάποιους.

Εντός του 1,76 δισ. ευρώ ,  η κυβέρνηση έχει κάνει μια επιλογή συντριπτικά ασχολείται με τους άμεσους φόρους που πάνε απευθείας στους λογαριασμούς μισθωτών, ελευθέρων επαγγελματιών, αγροτών, συνταξιούχων σε σχέση με το ΦΠΑ στη σύγκριση.

Μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος. Τι ποσοστό φτάνει πίσω στον πολίτη από μείωση του ΦΠΑ; 20% Βραχυπρόθεσμα εν τέλει απαλείφεται. Αυτό το λέω για να το έχουμε σαν γενικό κανόνα, γιατί έχουμε ακούσει επίκληση παραδειγμάτων από όλη την Ευρώπη και όλα τα παραδείγματα σε όλη την Ευρώπη έχουν έρθει και έχουν επιβεβαιώσει αυτή τη θέση.

Τώρα, ειδικά για τα νησιά που είναι ακριτικές περιοχές, να πω κατ' αρχάς ότι τα ακριτικά νησιά είναι κομμάτι της Ευρωπαϊκής Οδηγίας, ποια μπορείς και ποια δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις με μειωμένους συντελεστές. Ειδικά εκεί αναγνωρίζουμε ότι υπάρχει μια ανάγκη και λόγω του αυξημένου μεταφορικού κόστους, το οποίο υφίσταται, είναι μια ειδική πολιτική, εξαιρετικά στοχευμένη και κοστολογημένη, όπως είδατε από τα slides τα οποία σας έχουμε δώσει. Θα μελετήσουμε την εξέλιξή της στην πορεία, αλλά από κει και πέρα ας κρατήσουμε τον γενικό κανόνα.

Ο γενικός κανόνας και για όσους μας βλέπουν, θέλουν τα χρήματα να φτάνουν απευθείας στους ίδιους ή όχι; Αυτό είναι το δίλημμα. Και σε αυτό το δίλημμα εμείς απαντάμε το πρώτο. Ναι, θέλουμε να φτάσουν απευθείας σε όλους τους πολίτες.

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Να προσθέσω και κάτι άλλο για να καταλάβετε το λόγο που γίνεται αυτό. Αυτή τη στιγμή έχεις στη συγκεκριμένη περιοχή μεταναστευτικές ροές και υπάρχει πίεση, αλλά θα σας δώσω και ένα παράδειγμα. Έχεις αυτή τη στιγμή τη Χίο στη μέση με χαμηλό, χαμηλότερο συντελεστή, αντί για 13%, 9% αντί για 24%, 17% και έχεις τις Οινούσσες και τα Ψαρά με υψηλότερο.

Φεύγει η επιχειρηματική δραστηριότητα και πηγαίνει στο κεντρικό, στο μεγάλο νησί. Εσύ για εθνικούς λόγους θέλεις να τονώσεις την επιχειρηματική δραστηριότητα και στα μικρά νησιά και τους κατοίκους. Αυτός είναι ο βασικός λόγος. Είναι εθνικός. Ευχαριστώ.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ:  Εγώ ρώτησα, όμως, αν σε αυτά τα πέντε νησιά που εφαρμόζεται, ήδη έχει παρατηρηθεί ότι υπάρχει πρόβλημα, δηλαδή, ότι δεν έχει πάει στον καταναλωτή.

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Αυτό εφαρμόζεται πάνω από μια δεκαετία εκεί, από το ‘15   που είχε, εφαρμοζόταν μέχρι το ΄12, σταμάτησε, μετά ξανά το ΄15. Τώρα δεν έχω στοιχεία να σας πω αν το ΄15 που εφαρμόστηκε, γενικά ξέρουμε, εγώ θα το αναφέρω αυτό, ότι το pass through, να το πω έτσι, όταν κάνεις μείωση ΦΠΑ, το μέτρο, όμως, δεν περνάει στον καταναλωτή. Αυτό είναι γενικό και το γνωρίζουμε και ήταν και στην Τράπεζα της Ελλάδος στη μελέτη του Ιουλίου.

Έχετε δει, ένα 20% περνάει στον καταναλωτή. Τώρα εκεί πέρα τα μικρά νησιά είναι πολύ ακριτικά, θα υπάρξουν έλεγχοι κτλ. Είναι πολύ συγκεκριμένα και πολύ στοχευμένα τα σημεία. Στα καύσιμα κτλ. θα ελεγχθούν τι θα περάσει, λόγω μεταφορικού κόστους κτλ. Αλλά καταλαβαίνετε, εδώ είναι διττός ο λόγος. Είναι μεν λίγοι οι καταναλωτές εκεί, που συνήθως οι κάτοικοι έχουν και τις επιχειρήσεις εκεί, αλλά είναι για να τονώσουμε τους κατοίκους των περιοχών αυτών και τους επιχειρηματίες των περιοχών αυτών και το να υπάρξει πληθυσμός στα ακριτικά νησιά αυτά.

Κ. ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ: Μα, ακριβώς και γι’ αυτό το λόγο η Ευρωπαϊκή Οδηγία τα απομονώνει. Ακριβώς για τη φιλοσοφία την οποία μόλις περιέγραψε ο Υφυπουργός.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, θέλω να σας πω το εξής: Επί έξι χρόνια η κλίμακα έχει παραμείνει αμετάβλητη. Δηλαδή, δεν είχε τιμαριθμοποιηθεί, με αποτέλεσμα εργαζόμενοι και συνταξιούχοι να έχουν μια ζημιά από την αύξηση της φορολογίας με ρυθμό τριπλάσιο και τετραπλάσιο ενδεχομένως από τις αυξήσεις, τις όποιες αυξήσεις έπαιρναν, της τάξης των 2 δισεκατομμυρίων, σύμφωνα με υπολογισμούς. Υπάρχουν και πολλές μελέτες οι οποίες έχουν αναφερθεί σε αυτό το θέμα.

Στο πλαίσιο αυτό, δεν θα θεωρούσατε ότι θα ήταν πιο δίκαιο να κάνατε μια τροποποίηση των κλιμακίων, ώστε να κέρδιζαν οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι αυτές τις ζημιές που υφίστανται τόσα χρόνια; Διότι τώρα με αυτές τις μεταβολές που κάνετε, το συνολικό ύψος είναι μικρότερο από τις ζημιές που έχουν υποστεί τόσα χρόνια από τη μη τιμαριθμοποίηση των κλιμακίων.

Δεν μιλάμε δηλαδή για μια τιμαριθμοποίηση της τάξης του 2,5%. Το δίκιο θα ήταν να γίνει μια σωρευτική τιμαριθμοποίηση με βάση τον τιμάριθμο των έξι τελευταίων ετών που έχει αυξηθεί 20% και έχει προκαλέσει μεγάλη αύξηση στη φορολογία και εργαζομένων και συνταξιούχων.

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Στην απάντησή σας. Πρώτον, εδώ το κόστος της μεταρρύθμισης είναι 1,6 δισ. ευρώ. Δεύτερον, ξεχνάτε ότι μέσα στην κρίση έχουμε μηδενίσει και την εισφορά αλληλεγγύης άλλο 1 ακόμη δισ. ευρώ που έμπαινε πάνω στην κλίμακα εισοδήματος. Άρα, έχουμε κάνει μειώσεις 3 δισ. ευρώ στην κλίμακα εισοδήματος.

Τρίτον, γιατί είναι πολύ πιο άδικη η τιμαριθμοποίηση σε σχέση με αυτό που κάνουμε; Γιατί, ας πούμε ότι σωρευτικά ήταν συν 10-15% το όριο των κλιμακίων. Τι σημαίνει; Ότι το 10.000 θα είχε πάει 11.000 αν ήταν 10%. Το 20.000 θα είχε γίνει 22.000 το 30.000 θα είχε πάει 33.000, το 40.000 θα είχε πάει 44.000 ευρώ. Κατ' αρχήν πάμε το 40.000 στα 60.000 ευρώ εμείς, αλλά το 40.000 θα είχε πάει 44.000 ευρώ.

Ένας λοιπόν με 50.000 εισόδημα θα κέρδιζε επί πέντε σε σχέση με έναν με 10.000. Εμείς όμως με αυτό που κάνουμε, κάνουμε κάτι εντελώς διαφορετικό. Κάνουμε αναδιανομή υπέρ των παιδιών και των νέων και στα πιο πάνω κλιμάκια, κάνοντας μεγαλύτερη μείωση συντελεστών το κλιμάκιο 10 έως 20.

Άρα, κοινωνικά ήταν πολύ πιο άδικη η τιμαριθμοποίηση, σε σχέση με αυτό που κάνουμε τώρα εδώ.

Τρίτο σημείο. Η τιμαριθμοποίηση για το μέλλον έχει κι ένα τεράστιο δημοσιονομικό κίνδυνο και πρέπει όλοι να το αντιληφθούμε. Είδατε πριν λίγους μήνες ότι έγινε μια διεθνής αναταραχή, πήγαν να κλείσουν τα Στενά του Ορμούζ, ανέβηκε η τιμή του πετρελαίου και ας πούμε ότι γίνεται ένα σοκ και ξαφνικά αυξάνονται οι τιμές για γεωπολιτικό λόγο 6-7-8-10%. Εκεί τι θα γίνει; Θα έρθει το κράτος και θα χάσει ξαφνικά 2 δισ. ευρώ και θα πέσει έξω η χώρα; Άρα, εδώ πρέπει να δεις σε ποιους δίνεις τι, κρατώντας όμως με ασφάλεια τα δημοσιονομικά της χώρας. Όλα λοιπόν είναι σταθμισμένα.

Κ. ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ: Και απλώς να προσθέσω σε αυτό που λέτε, να το τονίσω ξανά. Δύο πράγματα είπα στην αρχή. Το ποσό που υπήρχε διαθέσιμο ήταν 1,76 δισ. ευρώ. Όταν φεύγεις από το 1,76 δισ. ευρώ και πας στο 1,77 δισ. ευρώ δεν είσαι στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, είσαι στο πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Το θυμόμαστε όλοι, είσαι στο Μνημόνιο δηλαδή, εν τέλει.  Αυτό λοιπόν σαν δίλημμα πρέπει να είναι πεντακάθαρο ότι το έχουμε μπροστά μας.

Δεύτερον, η φορολογική πολιτική είναι επιλογές. Αν υποθέταμε ότι είχαμε το ίδιο ποσό, εμείς κάνουμε αυτή τη στιγμή μια επιλογή, κάθετη. Θα στηρίξουμε τις οικογένειες με παιδιά γιατί είναι μια εκκρεμότητα η οποία έχει επιλυθεί σε πάρα πολλές άλλες χώρες της Δυτικής Ευρώπης και δεν έχει επιλυθεί εδώ. Ναι, όταν βλέπω πολυτέκνους και τρίτεκνους, είναι δίκαιο το αίτημά τους.

Η χώρα αυτή, ειδικά όταν αντιμετωπίζει οξύ δημογραφικό πρόβλημα, δεν τους έχει στηρίξει μέχρι σήμερα επαρκώς. Αυτή είναι η κίνηση για να τους δείξεις αναγνώριση και στήριξη. Και ναι, θα στηρίξει και τους νέους ασύμμετρα.

Επιλογή κάνουμε. Κάποιος θα μπορούσε να κάνει μια άλλη επιλογή. Εγώ σας λέω όμως εν τέλει ότι αν δούμε την εφ' εξής τιμαριθμοποίηση, η οποία για τώρα κάνει 400 εκατομμύρια ευρώ, κάναμε κάτι τετραπλάσιο. Νομίζω ότι αυτό από μόνο του δείχνει πάρα πολλά.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, είπατε, το επαναλάβατε πολλές φορές, πως κάνατε επιλογές βάσει συγκεκριμένων ορίων, του 1,76 δισ. ευρώ. Ήθελα να σας ρωτήσω, επειδή υπάρχει και αυτή η κριτική αυτή τη στιγμή, γιατί επιλέξατε να ρίξετε τους συντελεστές περισσότερο στα εισοδήματα των 40 και των 60.000 ευρώ; Μιλάμε για ανθρώπους οι οποίοι παίρνουν δύο φορές τον μέσο μισθό έως τρεις φορές τον μέσο μισθό, βάσει των στοιχείων που έχετε δώσει.

Και ποια επίσης είναι και η λογική για την μείωση του φόρου εισοδήματος από ενοίκια σε έσοδα πάνω από 12.000 ευρώ; Δεν μιλάμε για μικροϊδιοκτήτες. Ευχαριστώ.

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Να αναφέρουμε κατ' αρχήν ότι εδώ πρέπει να διορθώσουμε και αδικίες.  Κατ' αρχήν  η μεγαλύτερη μείωση φόρου δεν είναι στους 40.000 έως 60.000, είναι στις οικογένειες με παιδιά και στους νέους είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτό που γίνεται μεταξύ 40.000 και 60.000. Αλλά με 40.000 φόρο, θα σας πω ότι κάποιος πληρώνει σήμερα 9.200 ευρώ, μπορείτε να κάνετε το ποσοστό περίπου 18-20% του εισοδήματός του, με 20.000 φόρο κάποιος πληρώνει 2.000 ευρώ. Το μισό, το 10% του εισοδήματός του.

Αυτή τη στιγμή πρέπει να καταλάβουμε και πόσο φόρο. Άλλο να πληρώνεις 2.000 άλλο 10.000. Εδώ τι θέλουμε να κάνουμε; Θέλουμε να δώσουμε τη δυνατότητα, βασικά να κινητροδοτήσουμε και τις επιχειρήσεις να αυξήσουν τους μισθούς. Όταν ειδικά εκεί στα 40.000 υπήρχε ένα bottleneck, ένα όριο, δεν έδινε εύκολα η επιχείρηση αύξηση μισθού, γιατί τι έλεγε; «Θα μου πάρουν το 13,7% ασφαλιστικές εισφορές και άλλο 44% φόρο εισοδήματος. 55% θα μου τα πάρει το κράτος και δεν δίνω αύξηση».

Τώρα μειώνοντάς το 5 μονάδες, «όχι, θα σου πάρει λιγότερο από τα μισά, τα περισσότερα από τα μισά θα περάσουν στον εργαζόμενο, δώσε αύξηση».

Κ. ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ: Ακόμη μια προσθήκη σε αυτό που λέτε και να την πω και απερίφραστα. Γιατί η χώρα πρέπει να πάψει να κρύβεται πίσω από το δάχτυλό της; Τι εννοώ: Το μέσο ενοίκιο είναι 255 ευρώ; Η μεγάλη κατάκτηση αυτής της Κυβέρνησης, πρέπει να παραδεχόμαστε αλήθειες, είναι το ότι έχει καταφέρει να πιάσει ένα από τα μεγαλύτερα κομμάτια της φοροδιαφυγής.

Αν δούμε πώς δουλεύουν οι συντελεστές στα ενοίκια: πηγαίναμε από το 15% στο 35%. Πάρτε τη φορολογία εισοδήματος: σε πόσες χώρες της Ευρώπης ο ανώτατος συντελεστής προκύπτει 40.000 ευρώ; Κάντε την αναζήτηση. Ισχύει αυτό εδώ που ισχύει σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη; Όχι. Δηλαδή μόνο αν εξορθολογίσεις το σύστημα φορολογίας σου συνολικά, θα μπορέσεις και να πιάσεις τη φοροδιαφυγή και να δημιουργήσεις αναπτυξιακά κίνητρα και να βοηθήσεις εν τέλει όσο πιο πολλούς, όσο πιο πολύ γίνεται. Γι' αυτό το λόγο το κάνουμε.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να γυρίσω το κλίμα στα αναπτυξιακά. Αναφερθήκατε για το επενδυτικό clawback τα 50 εκατομμύρια, τα 150 νομίζω στις βιομηχανίες, στα οχήματα και τα αμυντικά συστήματα και είπε και ο Πρωθυπουργός για 200 εκατομμύρια στήριξη στη βιομηχανία ως ανάχωμα στο ενεργειακό κόστος.

Υπήρξαν κριτικές φωνές από τους φορείς της αγοράς -ακόμα και από το ΕΒΕΑ, το οποίο δεν μπορεί να το χαρακτηρίσει κανείς ως αντιπολιτευόμενο- ότι δεν έγιναν ή δεν ακούστηκαν πολλά για τη διαμόρφωση ενός αφηγήματος πλέον αναπτυξιακού, στήριξης της παραγωγικής βάσης και αναμόρφωσης του παραγωγικού μοντέλου. Εκεί τι θα μπορούσατε να μας πείτε και αν έχετε κάτι παραπάνω σε σχέση με τις αναφορές στη ΔΕΘ.

Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΗΣ: Υπάρχουν προγράμματα τα οποία τρέχουν από το ΕΣΠΑ, ήδη επτά προγράμματα, ένα νέο πρόγραμμα το οποίο στηρίζει την εξωστρέφεια. Και εδώ πρέπει να πούμε ότι με τα προγράμματα της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας πάνω από 50.000 επιχειρήσεις έχουν λάβει στήριξη επιδότησης επιτοκίου.

Το πρόγραμμα Εξωστρέφεια επιδοτεί έως 50%, ενώ παράλληλα ετοιμαζόμαστε για ένα νέο πρόγραμμα που θα καλύψει και τις λιγνιτικές περιοχές. Νέο πρόγραμμα, πέραν των άλλων που έχουν τρέξει με επιδότηση έως 70%. 300 εκατομμύρια από το Ταμείο Ανάκαμψης πηγαίνουν για στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και αυτή τη στιγμή το Ταμείο Επιχειρηματικότητας θα λάβει πρόσθετη στήριξη για μόχλευση δανείων 780 εκατομμυρίων ευρώ σε δάνεια, όπου επιδοτείται και πάλι το 40%.

Από την άλλη, για τα μικρά νησιά τρέχει ένα πρόγραμμα. Πρώτον, πρόγραμμα GRECO 155 εκατομμυρίων ευρώ, ένα δεύτερο πρόγραμμα, πάλι στην παραγωγική βάση δηλαδή να στηρίξει εταιρείες οι οποίες ξεκινούν παραγωγική διαδικασία. Από την άλλη, βρίσκεται επίσης ένα πρόγραμμα ύψους 50 εκατομμυρίων ευρώ που επιδοτεί έως 70% παραγωγικές επενδύσεις πάλι στα μικρά νησιά.

Ταυτόχρονα, τρέχουν τρία προγράμματα του Αναπτυξιακού Νόμου, ύψους 450 εκατομμυρίων ευρώ, που θα μοχλεύσουν επενδύσεις άνω του ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, στο πλαίσιο της προσπάθειας να στηρίξουμε την παραγωγική βάση και να στηρίξουμε την εξωστρέφεια.

Υπάρχει ένα πλέγμα μέτρων για στήριξη της βιομηχανίας, της μεταποίησης, ένα πλέγμα μέτρων για στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας και πάντα υπάρχει και το Ταμείο Ανάκαμψης που στηρίζει με χαμηλότοκα δάνεια όχι μόνο τις μικρές μεσαίες, αλλά και τις μεγάλες επιχειρήσεις.  Και εδώ βλέπουμε μια σημαντική ζήτηση επιχειρήσεων που λαμβάνουν επιτόκιο 1% ή 0,35% αν είναι μικρές ή πολύ μικρές.

Επομένως, αντιλαμβάνεστε αν τα αθροίσουμε όλα αυτά και όπως σας είπα, αυτά δεν έχουν μπει στο σύνολο των 14,6 δισεκατομμυρίων ευρώ που αφορούν τη φετινή χρονιά ή 16,7 δισεκατομμυρίων που αφορούν την επόμενη χρονιά αν τα αθροίσετε τα δύο χρόνια προσεγγίζουν τα 32 δισεκατομμύρια ευρώ, αυτό το πακέτο στήριξης δεν έχει υπάρξει ξανά για την Ελλάδα.

Και επειδή κρεμιέται στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, στο Εθνικό Σκέλος, στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος, το οποίο το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος έχει και εθνικούς πόρους μέσα και αν δεν είχαμε τη δυνατότητα σαν οικονομία να στηρίξουμε, θα είχαμε πρόβλημα.

Να θυμίσω ότι το 2019 που αναλάβαμε γενικά η απορρόφηση ήταν πολύ χαμηλή, προφανώς γιατί υπήρχε και ζήτημα στους εθνικούς πόρους.

Και κλείνοντας, το Ταμείο Ανάκαμψης, το οποίο είναι σε εξέλιξη, να συμπληρώσω ότι έρχονται και τρία νέα ταμεία. Το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο ύψους 4,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, το Ταμείο Εκμοντερνισμού 1,8 δισεκατομμυρίων ευρώ και το Ταμείο Απανθρακοποίησης 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ, συνολικού ύψους όλα 8 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το Ταμείο απανθρακοποίησης έχει ξεκινήσει, αλλά κατ ουσίαν μετουσιώνεται σε πράξη από τις αρχές του '26.

Άρα τρία νέα Ταμεία από τις αρχές του '26 8 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία θα στηρίξουν την οικονομία.

Επίσης, είναι σε εξέλιξη η αναθεώρηση των προγραμμάτων που θα αποδεσμεύσουν πόρους και σε καινοτομία και σε νεοφυείς επιχειρήσεις και βρισκόμαστε σε διαπραγμάτευση για τη νέα προγραμματική περίοδο ‘28-‘34. Επομένως, η απάντηση είναι ότι υπάρχει πληθώρα προγραμμάτων που στηρίζουν την μικρομεσαία επιχειρηματικότητα αλλά και τη μεγάλη επιχειρηματικότητα.

Θ. ΠΕΤΡΑΛΙΑΣ: Να προσθέσω δύο στοιχεία επειδή έγινε μια συζήτηση όντως τι κάνουμε για τις επιχειρήσεις, τι έχουμε κάνει. Κατ' αρχήν να αναφέρω τα τελευταία χρόνια τη μεγάλη μείωση φορολογίας εισοδήματος 28-29% ήταν όταν αναλάβαμε στο 22%, το φόρο μερισμάτων από το 15 στο 5%, τη μείωση προκαταβολής φόρου από το 100 στο 80 και στο 55%, εκατοντάδες ενισχύσεις και προγράμματα.

Ερχόμαστε φέτος και τι λέμε; Κατ' αρχήν έχουμε το ‘26 το μεγαλύτερο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων στην ιστορία της χώρας 16,7 δισ. ευρώ από 6 δισ. ευρώ που ήταν τα προηγούμενα χρόνια. Όλα αυτά θα πέσουν στην αγορά. Έτσι; μιλάμε για τεράστιο, τεράστιο πρόγραμμα υλοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης. Είναι πραγματικά η μεγαλύτερη χρονιά του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων στην ιστορία της χώρας.

Όλα αυτά προφανώς περνάνε μέσα από τις επιχειρήσεις και το δανειοδοτικό από κάτω και όλα τα νέα που εξαγγείλαμε.

Δεύτερον, πριν ένα μήνα στο ΚΗΣΥΠ ανακοινώσαμε -που ήταν και το Υπουργείο Ανάπτυξης ο κ. Θεοδωρικάκος- μια σειρά από μέτρα για απλοποιήσεις στην είσοδο, νέες αδειοδοτήσεις και έξοδο επιχειρήσεων, μια σειρά από μέτρα νομίζω είχε βγει ανακοίνωση. Όλα αυτά είναι θεσμικά μέτρα, δεν τα έχουμε τώρα εδώ στο πακέτο, αλλά είναι επιπλέον πράγματα που θα γίνουν για την ψηφιοποίηση, τα πάντα στις επιχειρήσεις να βελτιωθεί το επιχειρείν.

Τρίτον, είπαμε ένα μέτρο, το οποίο νομίζω ίσως έχει περάσει λίγο απαλά, έχουμε υπερεκπτώσεις επενδυτικών δαπανών 100% σε άμυνα, όχι μόνο άμυνα είναι και στα αυτοκίνητα, μηχανοκίνητα οχήματα. Όποια αυτοκινητοβιομηχανία έρθει για να φτιάξει όχι μόνο όχημα και οποιοδήποτε μέρος οχήματος, λάστιχα, οτιδήποτε στη χώρα μας θα έχει υπερέκπτωση. Τι σημαίνει υπερέκπτωση; Μετράνε διπλά τα έξοδα και δεν πληρώνει φόρο εισοδήματος.

Και στα αεροσκάφη, μέρη αεροσκαφών και στους μικροδορυφόρους και σε ό,τι έχει να κάνει με άμυνα. Εδώ θα γίνουν σημαντικές επενδύσεις πανευρωπαϊκά στην άμυνα. Εδώ δίνουμε ένα κίνητρο σε ιδιωτικές εταιρείες σε όλη την Ευρώπη, «Ελάτε εδώ, όποια επένδυση κάνετε, δεν θα πληρώνετε φόρο εισοδήματος».

Δίνουμε λοιπόν επενδυτικά κίνητρα στη μεγάλη βιομηχανία. Ό, τι επενδύσεις γίνουν εντός των ετών ’24, ’27 και ’28 από τη μεγάλη βιομηχανία παγκοσμίως στην Ελλάδα, απαλλάσσονται ουσιαστικά από τον φόρο εισοδήματος. Καταλαβαίνετε ότι αυτό είναι σοβαρό κίνητρο, έξυπνο, πρωτοποριακό και αναμένουμε να δούμε και είμαστε σε συζητήσεις τι αποτελέσματα θα έχει. Άρα κρατήστε το αυτό.

Τελευταία παρατήρηση: μειώνουμε τον φόρο εισοδήματος. Αυτή τη στιγμή οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται να βρουν εργαζόμενο και θέλουν να δώσουν και αυξήσεις, έχουν πίεση να δώσουν αυξήσεις. Πλέον και όταν δίνουν αυξήσεις και όταν παίρνουν εργαζόμενο, καταλαβαίνετε ότι στα μεικτά τους έχουν μια ωφέλεια. Δηλαδή είναι πιο εύκολο να προσλάβουν, πιο εύκολο να δώσουν αυξήσεις, τους κοστίζει λιγότερο. Αυτό ουσιαστικά διευκολύνει την επιχειρηματικότητα. Ευχαριστώ.

Κ. ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ: Να κάνω και εγώ ένα σχόλιο για την ερώτησή σας γιατί με έχει απασχολήσει. Ένας σινεφίλ φίλος μου τώρα μου έστειλε ένα μήνυμα ότι «κάνετε μπενχουρική συνέντευξη Τύπου λόγω της μεγάλης διάρκειας της», ενθυμούμενος την αντίστοιχη ταινία. Οπότε εγώ η σινεφίλ αναφορά με την οποία θα σας απαντήσω είναι μια ταινία του Γούντι Άλεν όπου διαμαρτύρεται που ταυτόχρονα και το φαγητό είναι άσχημο και η μερίδα είναι μικρή.

Τι εννοώ; Τόσα χρόνια ζούμε την κριτική της μη στοχευμένης ΔΕΘ για να ζήσουμε τώρα την ανάποδη; Όλη η σύλληψη είναι να πάμε να κάνουμε κάτι στοχευμένο. Ο Νίκος Παπαθανάσης πριν εξήγησε όλα τα προγράμματα τα οποία αφορούν την επιχειρηματικότητα, τα οποία έχουμε διαμορφώσει και ο Θάνος Πετραλιάς μόλις τώρα.

Υπάρχει ένα σύνολο πολιτικής στο οποίο όλα τα πράγματα ενθυλακώνονται. Να το πω απλά: όλα κουμπώνουν μεταξύ τους. Γιατί τι έχουμε ζήσει τις προηγούμενες δεκαετίες; Να παίρνουμε ευρωπαϊκά κονδύλια, χρηματοδοτικά πακέτα και αυτά να μην εντάσσονται σε ένα πλαίσιο, σε μια στρατηγική, σε ένα σκεπτικό που να ξέρουμε που θες να πας τη χώρα.

Εγώ συμφωνώ μαζί σας, όντως το ζητούμενο εδώ είναι η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου. Τι έχει κατακτήσει η χώρα για να ξέρουμε και ποιες είναι οι κατακτήσεις της; Έχει πετύχει μια μεγάλη δημοσιονομική εξισορρόπηση. Αυτή τη στιγμή πηγαίνω στο Eurogroup και στο Ecofin να πω για το Ecofin 27 χώρες είμαστε, 6 έχουν πλεόνασμα. Σημειώστε ότι οι 4 πέρασαν από Μνημόνια και άρα είχαν τη δύσκολη εμπειρία, την ταυτοτικά δύσκολη εμπειρία για τους πληθυσμούς της προηγούμενης δεκαετίας.

Παρόλα αυτά σήμερα αυτό το έχουμε κατακτήσει. Έχουμε ξεκινήσει να πιάνουμε τη φοροδιαφυγή. Τι πρέπει να γίνει; Να γίνει αυτό που λέτε. Γίνεται αυτό που λέτε; Αλλάζει το μοντέλο; Ναι, γίνεται. Δεν θα γίνει σε ένα βράδυ. Δεν αλλάζουν οι χώρες σε μια νύχτα, με ένα νόμο και ένα άρθρο. Οι χώρες αλλάζουν σε μια διαδρομή.

Και αν δείτε τώρα οι επενδύσεις στο ΑΕΠ που ήταν το 2019;  11% με 21% τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, τώρα είναι 15,3%. Εξαγωγές στο ΑΕΠ πού ήταν το 2008, όταν μπήκαμε στα Μνημόνια λίγο πριν; 20% στο ΑΕΠ. Τώρα είναι 42%, 51% ο ευρωπαϊκός μέσος όρος.

Έχουμε φτάσει εκεί που θέλουμε ως προς αυτό; Όχι. Θα φτάσουμε; Ναι, μπορούμε. Μπορούμε, αν όλα όσα κάνουμε υπηρετούν αυτή τη διαδρομή, αυτό το σκεπτικό και πηγαίνουμε απαρέγκλιτα προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση. Αν αυτό το παραβιάσουμε, τότε δε θα μπορέσουμε να φτάσουμε εκεί που πρέπει.

Ν. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΗΣ: Απλά να συμπληρώσω κάτι. Δε μιλήσαμε για το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης, αυτό που θα ξεκινήσει από 1/1/26. Και πάλι εδώ, αυτό που είπε ο Υπουργός και ο Υφυπουργός, ο Θάνος Πετραλιάς, ου έχουμε το 2026 το μεγαλύτερο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων από συστάσεως, θα έλεγα του ελληνικού κράτους, θα έχουμε και το μεγαλύτερο εθνικό πρόγραμμα ανάπτυξης για επόμενα χρόνια, που ποτέ έχει δει η ελληνική πολιτεία.

Επομένως, βλέπετε ότι αυτά είναι τα αποτελέσματα. Και αν κάποιος ρωτά "πού πηγαίνουν τα λεφτά;", αναζητήστε όλα αυτά τα μεγάλα δημόσια έργα, τα οποία γίνονται στην Ελλάδα. Και επειδή ήμασταν στη Θεσσαλονίκη χθες, θα δείτε εμβληματικά σοβαρά έργα, δε μιλώ για το fly over, αλλά να σας πω μόνο ότι το Παιδιατρικό Νοσοκομείο, το Oγκολογικό Nοσοκομείο, τα οποία γίνονται εκεί θα είναι σημεία αναφοράς όχι μόνο για τη Θεσσαλονίκη, αλλά σχεδόν για όλα τα Βαλκάνια.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Μία διευκρίνηση. H ενίσχυση των 250 ευρώ στους συνταξιούχους θα δοθεί με τα ίδια κριτήρια ή θα υπάρξουν….; Ό,τι έχει νομοθετηθεί. Ευχαριστώ.

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Επειδή δεν θα τελειώσουμε ποτέ να ρωτάμε. Αλλά να ρωτήσω μόνο γιατί αναφερθήκατε στην Κοινοτική οδηγία για τη μείωση του ΦΠΑ, γιατί δεν είχατε ενημερώσει ίσως και τον Πρωθυπουργό να ξέρει, στην ερώτηση που του έγινε χθες στο Βελλίδειο, αν δημιουργεί πρόβλημα για τη χώρα και επειδή αρνήθηκε να απαντήσει από άγνοια ή απέφυγε την ερώτηση;

Κ. ΠΙΕΡΡΑΚΑΚΗΣ: Όχι-όχι, ο πρωθυπουργός ήταν απολύτως ενήμερος. Συγχωρέστε με, αλλά η ερώτηση η ίδια είναι που δεν ισχύει, με ποια έννοια; Ότι η Ελλάδα θα παραπεμφθεί σε κάποιο ευρωπαϊκό Δικαστήριο για κάτι που δεν έχει κάνει. Ο πρωθυπουργός γνωρίζει πολύ καλά -και όλοι μας- ότι ενσωματώσαμε την οδηγία αυτή το περασμένο καλοκαίρι με τον Τελωνειακό Κώδικα, άρα δεν υφίσταται αυτό το ζήτημα. Αυτό είναι που είπε.

ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ: Σας ευχαριστούμε πολύ για την παρουσία και τις ερωτήσεις σας.

ΑΠΟ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ