Αριθμ. 48439

ΦΕΚ B’ 4372/11.08.2025

Ένταξη στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής των αγροτικών εκμεταλλεύσεων που επλήγησαν από τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν από την 11η ως την 13η Αυγούστου 2024 σε περιοχές της Περιφέρειας Αττικής.

ΟΙ ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΕΘΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ -

ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ -

ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ ΚΑΙ

ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

Έχοντας υπόψη:

1. Τον ν. 4797/2021 «Κρατική αρωγή προς επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς για θεομηνίες, επείγουσες ρυθμίσεις για τη στήριξη της οικονομίας, συμπληρωματικός κρατικός προϋπολογισμός και συνταξιοδοτική ρύθμιση και λοιπές επείγουσες διατάξεις» (Α’ 66) και ιδίως το άρθρο 12Γ και το άρθρο 11 αυτού.

2. Τον ν. 5140/2024 «Νέο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και συμπληρωματικές διατάξεις» (Α'154).

3. Το άρθρο 45 του ν. 5082/2024 «Ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και άλλες επείγουσες διατάξεις» (Α' 9).

4. Τον ν. 5000/2022 «Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/2235 - Κύρωση Πρόσθετης Πράξης στο Νέο Συνυποσχετικό μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Ναυτιλιακής Κοινότητας και φορολογικές ρυθμίσεις για τη ναυτιλία - Επείγουσες φορολογικές και τελωνειακές ρυθμίσεις - Θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της Κεντρικής Μονάδας Κρατικών Ενισχύσεων και του Δικτύου Κρατικών Ενισχύσεων - Μισθολογικές ρυθμίσεις και άλλες διατάξεις οικονομικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα» (Α' 226).

5. Το Κεφάλαιο ΙΑ «Ψηφιακή Διαφάνεια - Πρόγραμμα Διαύγεια» του ν. 4727/2020 «Ψηφιακή Διακυβέρνηση (Ενσωμάτωση στην Ελληνική Νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/2102 και της Οδηγίας (ΕΕ)2019/1024) Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (Ενσωμάτωση στο Ελληνικό Δίκαιο της Οδηγίας (ΕΕ) 2018/1972) και άλλες διατάξεις» (Α' 184) και τον ν. 3469/2006 «Εθνικό Τυπογραφείο, Εφημερίς της Κυβερνήσεως και λοιπές διατάξεις» (Α' 131).

6. Το άρθρο 13 του ν. 4622/2019 «Επιτελικό Κράτος: οργάνωση, λειτουργία και διαφάνεια της Κυβέρνησης, των κυβερνητικών οργάνων και της κεντρικής δημόσιας διοίκησης» (Α'133).

7. Τον ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης -Πρόγραμμα Καλλικράτης» (Α’ 87).

8. Τον ν. 4270/2014 «Αρχές δημοσιονομικής διαχείρισης και εποπτείας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2011/85/ ΕΕ) - δημόσιο λογιστικό και άλλες διατάξεις» (Α' 143).

9. Το π.δ. 27/2025 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτή Υπουργού, Υφυπουργών και Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης» (A' 44).

10. Το π.δ. 32/2024 «Διορισμός Υπουργών και Υφυπουργών» (A' 91).

11. Το π.δ. 79/2023 «Διορισμός Υπουργών, Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών» (Α' 131).

12. Το π.δ. 77/2023 «Σύσταση Υπουργείου και μετονομασία Υπουργείων - Σύσταση, κατάργηση και μετονομασία Γενικών και Ειδικών Γραμματειών - Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων, θέσεων προσωπικού και εποπτευόμενων φορέων» (Α'130), σε συνδυασμό με το π.δ. 82/2023 «Μετονομασία Υπουργείου - Σύσταση και μετονομασία Γενικών Γραμματειών - Μεταφορά αρμοδιοτήτων, υπηρεσιακών μονάδων και θέσεων προσωπικού - Τροποποίηση και συμπλήρωση του π.δ. 77/2023 (Α’ 130) - Μεταβατικές διατάξεις» (Α'139).

13. Το π.δ. 97/2017 «Οργανισμός του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων» (Α' 138).

14. Το π.δ. 80/2016 «Ανάληψη υποχρεώσεων από τους διατάκτες» (Α'145).

15. Τις διατάξεις του άρθρου 90 του άρθρου πρώτου του π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά όργανα» (Α'98), σε συνδυασμό με την παρ. 22 του άρθρου 119 του ν. 4622/2019 (Α' 133).

16. α) Την παρ. 2β του άρθρου 107 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης C326/26.10.2012) σύμφωνα με την οποία «Συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά οι ενισχύσεις για την επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες ή άλλα έκτακτα γεγονότα».

β) Τον Κανονισμό (ΕΕ) 2022/2472 της Επιτροπής της 14ης Δεκεμβρίου 2022 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων στους τομείς της γεωργίας και δασοκομίας και σε αγροτικές περιοχές συμβιβάσιμων με την εσωτερική αγορά, κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για την λειτουργία της Ευρωπαϊκής (ΕΕ L 327 /21.12.2022 σ. 1), και ιδίως τα άρθρα 7, 9, 11, 13 και 37 αυτού.

γ) Τον ορισμό της «Επιχείρησης» σύμφωνα με το άρθρο 1 του Παραρτήματος Ι του Κανονισμού (ΕΕ) 2022/2472 «Επιχείρηση θεωρείται κάθε οντότητα, ανεξάρτητα από τη νομική της μορφή, που ασκεί οικονομική δραστηριότητα. Σε αυτές περιλαμβάνονται ειδικότερα αυτοαπασχολούμενα άτομα και οικογενειακές επιχειρήσεις που ασκούν βιοτεχνική ή άλλη δραστηριότητα, καθώς και προσωπικές εταιρείες ή ενώσεις προσώπων που ασκούν τακτικά μια οικονομική δραστηριότητα».

17. Την υπό στοιχεία Υ12/07.07.2023 απόφαση του Πρωθυπουργού «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, Νικόλαο Παπαθανάση» (Β'4403).

18. Την υπό στοιχεία ΥΠ 614/21.03.2025 κοινή απόφαση του Πρωθυπουργού και του Υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Ανάθεση αρμοδιοτήτων στον Υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Κωνσταντίνο Κατσαφάδο» (Β'1400).

19. Την υπ’ αρ. 46178/29.07.2025 κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Οριοθέτηση περιοχών για την επιχορήγηση αγροτικών εκμεταλλεύσεων για την αντιμετώπιση ζημιών από τις πυρκαγιές της 11ης έως και 13ης Αυγούστου 2024, σε περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας Ανατολικής Αττικής της Περιφέρειας Αττικής και της 29ης Σεπτεμβρίου 2024 σε περιοχές της Περιφερειακής Ενότητας Κορινθίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου» (Β'4168).

20. Την υπό στοιχεία 68614/Δ.Α.Ε.Φ.Κ.-Κ.Ε./Α325/ 16.09.2024 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Οριοθέτηση περιοχών και χορήγηση στεγαστικής συνδρομής για την αποκατάσταση των ζημιών σε κτήρια από τις πυρκαγιές Αυγούστου 2024, σε περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Ανατολικής Αττικής, Δυτικής Αττικής και Βόρειου Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής» (Β'5287). 21. Την υπ’ αρ. 61973/17.08.2024 απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «Διαδικασία χορήγησης εφάπαξ έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης, ως πρώτης αρωγής έναντι επιχορήγησης για την αντιμετώπιση ζημιών, σε επιχειρήσεις και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορείς που επλήγησαν από τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν από την 11η ως την 13η Αυγούστου 2024 στην Περιφέρεια Αττικής» (Β'4744).

22. Την υπό στοιχεία 74617ΕΞ2021/23.06.2021 απόφαση του Υπουργού και του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών «Ρύθμιση ειδικότερων θεμάτων επί των διαδικασιών επιχορήγησης επιχειρήσεων για θεομηνίες του ν. 4797/2021 (Α' 66)» (Β’ 2670).

23. Την υπό στοιχεία ΔΙΔΔΔΗ/Φ.ΕΜΔΔ/19012/ 06.11.2024 απόφαση των Γενικών Γραμματέων Δημόσιας Διοίκησης του Υπουργείου Εσωτερικών και του Εθνικού Τυπογραφείου «Ρύθμιση ειδικότερων ζητημάτων εφαρμογής των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 3469/2006 (Α’ 131)» (Β’ 6148).

24. Το υπό στοιχεία C (2023) 8230 final/28.11.2023 έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περί εγκρίσεως της κρατικής ενίσχυσης SA 108744 (2023/N) - Κανονισμός Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων», που αφορά την έγκριση από την ΕΕ του νέου Κανονισμού ΚΟΕ.

25. Την υπό στοιχεία 111822ΕΞ2021/14.09.2021 (ΑΔΑ ΨΦΛΘΗ-ΖΦ7) εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Οικονομικής Πολιτικής.

26. Το υπ’ αρ. 2257/16.08.2024 αίτημα του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

27. Την από 16.08.2024 εισήγηση της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής.

28. Το από 30.05.2025 ηλεκτρονικό μήνυμα του Τμήματος Κρατικών Ενισχύσεων της Διεύθυνσης Εποπτευόμενων Φορέων της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

29. Την ανάγκη υποστήριξης των αγροτικών εκμεταλλεύσεων που είναι εγκατεστημένες και λειτουργούν σε περιοχές που επλήγησαν από τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν από την 11η ως την 13η Αυγούστου του 2024 στις Περιφερειακές Ενότητες Ανατολικής Αττικής, Δυτικής αττικής και Βορείου Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής.

30. Την υπό στοιχεία 94664ΕΞ2025/30.05.2025 εισήγηση της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

31. Το γεγονός ότι οι διατάξεις της παρούσας δεν αφορούν σε διοικητική διαδικασία για την οποία υπάρχει υποχρέωση καταχώρισης στο ΕΜΔΔ - ΜΙΤΟΣ.

32. Το γεγονός ότι από τις διατάξεις της παρούσας προκαλείται δαπάνη για το τρέχον οικονομικό έτος το ύψος της οποίας δεν δύναται να προσδιοριστεί και εξαρτάται από πραγματικά δεδομένα, η οποία θα καλυφθεί από τις πιστώσεις του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών (ΣΑΝΑ851). Η δαπάνη θα προσδιορίζεται με την έκδοση των αποφάσεων των άρθρων 7 και 8 του ν. 4797/2021 κάθε φορά, αποφασίζουμε:

Άρθρο 1

Ενεργοποίηση πλαισίου κρατικής αρωγής για αγροτικές εκμεταλλεύσεις

1. Για τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις που επλήγησαν από τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν από την 11η ως την 13η Αυγούστου του 2024 σε περιοχές των Περιφερειακών Ενοτήτων Ανατολικής Αττικής, Δυτικής Αττικής και Βόρειου Τομέα Αθηνών της Περιφέρειας Αττικής, οι οποίες έχουν οριοθετηθεί με τις υπό στοιχεία 68614/Δ.Α.Ε.Φ.Κ.-Κ.Ε./Α325/16.09.2024 (Β'5287) κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας και την υπ’ αρ. 46178/29.07.2025 (Β'4168) κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, εφαρμόζονται τα άρθρα 7, 8, 11, 12 του ν. 4797/2021, σχετικά με την επιχορήγηση για την αντιμετώπιση των ζημιών από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

2. Ειδικότερα, με την επιχορήγηση του ν. 4797/2021 δύναται να καλύπτεται μέρος των υλικών ζημιών οι οποίες καταγράφονται από τις αρμόδιες επιτροπές κρατικής αρωγής της κάθε Περιφέρειας και οι οποίες προκλήθηκαν άμεσα από τις πυρκαγιές της παρ. 1 σε στοιχεία ενεργητικού, όπως εξοπλισμός, πρώτες ύλες, εμπορεύματα, φορτηγά αυτοκίνητα δημόσιας και ιδιωτικής χρήσης, μέσα παραγωγής, συμπεριλαμβανομένου και του εγγείου κεφαλαίου, και αποθηκευμένα προϊόντα, τα οποία καταγράφηκαν ως κατεστραμμένα.

3. Τα οριζόμενα στην παρ. 1 εφαρμόζονται και για ενισχύσεις που θα χορηγούνταν βάσει του Κανονισμού Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ), με την εξαίρεση ζημιών σε φυτικό και ζωικό κεφάλαιο και φυτική παραγωγή που καλύπτονται από τον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ).

4. Η επιχορήγηση του ν. 4797/2021 δεν καλύπτει ζημιές σε φυτικό και ζωικό κεφάλαιο, ζημιές σε φυτική παραγωγή ή ζημιές σε κάθε είδους καλλιέργεια.

5. Ειδικά για τις αγροτικές εκμεταλλεύσεις οι οποίες έχουν ασφαλιστήριο συμβόλαιο, η επιχορήγηση δύναται να καλύπτει μέρος του ποσού της εκτιμηθείσας ζημίας το οποίο δεν καλύπτεται από το ασφαλιστήριο συμβόλαιο.

6. Η επιχορήγηση του ν. 4797/2021 είναι αφορολόγητη, ακατάσχετη και ανεκχώρητη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης, μη εφαρμοζομένης της παρ. 1 του άρθρου 47 του ν. 4172/2013 (Α’ 167) σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησής της, δεν υπόκειται σε οποιοδήποτε τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και τα νομικά πρόσωπά τους, τα ασφαλιστικά ταμεία ή πιστωτικά ιδρύματα.

7. Προϋποθέσεις για την επιχορήγηση και την προκαταβολή έναντι επιχορήγησης είναι οι αγρότες

α) να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων, ως κατά κύριο επάγγελμα αγρότες ή κάτοχοι αγροτικών εκμεταλλεύσεων,

β) να έχουν υποβάλει τη δήλωση ενιαίας ενίσχυσης στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης Ελέγχου,

γ) να έχουν εκπληρώσει την υποχρέωση καταβολής της ειδικής ασφαλιστικής εισφοράς στον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων και

δ) να πληρούν τις προϋποθέσεις της υπό στοιχεία 74617ΕΞ2021/23.06.2021 απόφασης του Υπουργού και του Υφυπουργού Οικονομικών (Β’ 2670).

8. Η τυχόν προκαταβολή ή η επιχορήγηση, η διαδικασία και ο τρόπος εκταμίευσης, μετά την αφαίρεση του ποσού της προκαταβολής, στους δικαιούχους, καθορίζονται με υπουργικές αποφάσεις που εκδίδονται δυνάμει της παρ. 5 του άρθρου 7, της παρ. 4 του άρθρου 8 και των άρθρων 11 και 12 του ν. 4797/2021 και σύμφωνα με τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων.

Άρθρο 2

Διαδικασία αιτήσεων και επιχορήγησης

1. Οι αιτήσεις των αγροτικών εκμεταλλεύσεων για την καταγραφή και εκτίμηση ζημιών και την επιχορήγηση υποβάλλονται στον ΕΛΓΑ.

2. Για το σκοπό της παρούσας ο ΕΛΓΑ διαβιβάζει αμελλητί συγκεντρωτική κατάσταση με τις αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στον ΕΛΓΑ, τις αιτήσεις, καθώς και κάθε άλλο σχετικό στοιχείο, στις οικείες Περιφερειακές Ενότητες κάθε Περιφέρειας.

3. Για την εκτίμηση των ζημιών από τις επιτροπές κρατικής αρωγής, στις οποίες συμμετέχει στέλεχος του ΕΛΓΑ ως μέλος, λαμβάνονται υπόψη οι αυτοψίες, οι καταγραφές, τα πορίσματα και κάθε άλλο σχετικό στοιχείο από τον ΕΛΓΑ. Στις περιπτώσεις που διενεργείται αυτοψία από τον ΕΛΓΑ, ως ημερομηνία αυτοψίας νοείται η ημερομηνία της αυτοψίας του ΕΛΓΑ, η οποία πρέπει να διενεργηθεί εμπρόθεσμα ήτοι εντός έξι (6) μηνών από την ημερομηνία επέλευσης της θεομηνίας. Για τη διαδικασία εκτίμησης, εφόσον έχει υποβληθεί αίτηση στον ΕΛΓΑ, ως αίτηση του δικαιούχου λαμβάνεται η αίτηση που έχει υποβληθεί στον ΕΛΓΑ ή η συγκεντρωτική κατάσταση των αιτήσεων της παρ. 1.

4. Κατά τα λοιπά εφαρμόζεται η υπό στοιχεία 74617ΕΞ2021/23.06.2021 απόφαση του Υπουργού και του Υφυπουργού Οικονομικών (Β’ 2670).

Η απόφαση αυτή ισχύει από τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Μαρούσι, 7 Αυγούστου 2025

Οι Υπουργοί

Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΗΣ

Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΣΙΑΡΑΣ

Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΤΣΑΦΑΔΟΣ