Η ΑΑΔΕ, στο πλαίσιο της ψηφιοποίησης των τελωνειακών διαδικασιών αλλά και των υποχρεώσεων για εφαρμογή της Ενωσιακής Νομοθεσίας, έχει ξεκινήσει την προετοιμασία για τη θέση σε παραγωγική λειτουργία του Αυτοματοποιημένου Συστήματος Εξαγωγών (Automated Export System) από 1/12/2025.

Το AES είναι ένα διευρωπαϊκό σύστημα που υποστηρίζει την ομαλή εξαγωγή και έξοδο εμπορευμάτων εκτός της Ευρωπαϊκής  Ένωσης. Αποτελεί εξέλιξη του Συστήματος Ελέγχου Εξαγωγών (ECS) και επιτρέπει την ψηφιοποίηση και τον εκσυγχρονισμό των διατυπώσεων εξαγωγής και εξόδου, σε  συμμόρφωση με τις νομικές υποχρεώσεις που απορρέουν από τον Ενωσιακό Τελωνειακό Κώδικα (ΕΤΚ). Το AES υποστηρίζει την ανταλλαγή πληροφοριών, ψηφιακά, σε όλα τα στάδια της επιχειρησιακής διαδικασίας, μεταξύ των διαφόρων μερών που εμπλέκονται στη διαδικασία της εξαγωγής, δηλαδή μεταξύ τελωνείων, οικονομικών φορέων και άλλων εθνικών αρχών.

Το AES έρχεται να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, μέσα από τη βελτίωση των τελωνειακών διαδικασιών και να συμβάλει με ουσιαστικό τρόπο στη διευκόλυνση του εμπορίου. Όλες οι διατυπώσεις εξαγωγής και εξόδου  θα ολοκληρώνονται ψηφιακά, γεγονός που θα μειώσει σημαντικά τον αριθμό των ανοικτών κινήσεων και θα βελτιώσει  την παρακολούθηση της διαδικασίας μέσω της διασύνδεσης διαφόρων συστημάτων.

Το AES διαχειρίζεται τις διατυπώσεις εξαγωγής και εξόδου για τα  εμπορεύματα που εξέρχονται από το τελωνειακό έδαφος της Ένωσης, μέσω της υποβολής:

• Διασάφησης Εξαγωγής ή Επανεξαγωγής
• Συνοπτικής Διασάφησης Εξόδου
• Γνωστοποίησης Επανεξαγωγής

Νέες λειτουργίες του AES

Οι οικονομικοί φορείς αναμένεται να επωφεληθούν πολλαπλώς από όλα τα χαρακτηριστικά και τις διευκολύνσεις που προβλέπονται από τον ΕΤΚ λόγω των αναβαθμισμένων διαδικασιών και των νέων λειτουργιών που υποστηρίζει το νέο σύστημα. Σε αυτές περιλαμβάνονται ο κεντρικός τελωνισμός κατά την εξαγωγή, η δυνατότητα υποβολής διασαφήσεων πριν από την προσκόμιση των εμπορευμάτων, οι απλουστευμένες/συμπληρωματικές διασαφήσεις, καθώς και η αναβάθμιση της διαλειτουργικότητας με τα συστήματα Διαμετακόμισης (NCTS φάση 5)  και Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης (EMCS φάση 4.1). Οι νέες λειτουργίες θα συμβάλουν  στην εξοικονόμηση χρόνου στις περιπτώσεις εξαγωγής που ακολουθείται από διαμετακόμιση και εξαγωγή προϊόντων που τελούν υπό καθεστώς αναστολής των ειδικών φόρων κατανάλωσης αντίστοιχα. Αναλυτικότερα:

Κεντρικός τελωνισμός κατά την εξαγωγή

Πρόκειται για μια νέα λειτουργικότητα που προβλέπεται από τον ΕΤΚ, σύμφωνα με την οποία επιτρέπεται σε ένα πρόσωπο να υποβάλει διασάφηση εξαγωγής στο τελωνείο του τόπου εγκατάστασης (Supervising Customs Office), ενώ τα προς εξαγωγή εμπορεύματα μπορούν να προσκομιστούν σε άλλο τελωνείο της ΕΕ (Presentation Customs Office).

Υποβολή διασαφήσεων πριν από την προσκόμιση των εμπορευμάτων

Στο AES δίνεται η δυνατότητα υποβολής διασάφησης εξαγωγής πριν από την αναμενόμενη προσκόμιση των εμπορευμάτων στο τελωνείο. Αυτό επιτρέπει στον οικονομικό φορέα να ξεκινήσει τις τελωνειακές διατυπώσεις πριν καν τα εμπορεύματα καταστούν διαθέσιμα στο τελωνείο, γεγονός που επιταχύνει σημαντικά την παράδοση των εμπορευμάτων προς εξαγωγή.

Απλουστευμένες/συμπληρωματικές διασαφήσεις

Το AES διευκολύνει τη διεκπεραίωση όλων των τελωνειακών διατυπώσεων που απαιτούνται από τον ΕΤΚ κατά την εξαγωγή μέσω της δυνατότητας υποβολής απλουστευμένης διασάφησης, στο πλαίσιο της οποίας η παράδοση των εμπορευμάτων γίνεται βάσει ενός μειωμένου συνόλου δεδομένων (απλουστευμένη διασάφηση), ενώ το πλήρες σύνολο δεδομένων (συμπληρωματική διασάφηση) μπορεί να υποβληθεί μετά τη χορήγηση της άδειας παραλαβής των εμπορευμάτων (release of goods).

Νέα διεπαφή με το NCTS P5

Το AES παρέχει διαλειτουργικότητα με το NCTS-P5, ώστε να διευκολύνεται το κλείσιμο των εξαγωγικών κινήσεων στις περιπτώσεις εκείνες που τα εμπορεύματα υπάγονται σε καθεστώς διαμετακόμισης μετά την παράδοσή τους προς εξαγωγή.

Νέα διεπαφή με το EMCS 4.1

Αντίστοιχα, η διαλειτουργικότητα με το EMCS εξασφαλίζει καλύτερη παρακολούθηση και έλεγχο των προϊόντων που τελούν υπό καθεστώς αναστολής του ειδικού φόρου κατανάλωσης και πρόκειται να εξέλθουν από το τελωνειακό έδαφος της ΕΕ.

Προετοιμασία για το AES

Αναλυτικές πληροφορίες για το νέο διευρωπαϊκό σύστημα είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο της ΑΑΔΕ (www.aade.gr), ακολουθώντας τη διαδρομή Τελωνεία > Επιλεγμένα θέματα > 01 – AES P1.

Οι τεχνικές προδιαγραφές των μηνυμάτων υποβολής δεδομένων από τους συναλλασσόμενους είναι διαθέσιμες στην ενότητα «Τεχνικές Προδιαγραφές».

Για τις ανάγκες ανταλλαγής μηνυμάτων με τα συστήματα των συναλλασσόμενων (system to system exchange) θα αξιοποιηθεί το ίδιο API (Application Programming Interface) που έχει διατεθεί για το NCTS P5. Η σχετική τεκμηρίωση είναι διαθέσιμη στη διαδρομή Τελωνεία > Επιλεγμένα θέματα > 02 – NCTS P5->Τεχνικές προδιαγραφές.

Οι οικονομικοί φορείς πρέπει να προετοιμαστούν προκειμένου να είναι σε θέση να υποβάλλουν παραστατικά εξαγωγής με βάση τους νέους μορφότυπους μηνυμάτων από 1/12/2025. Επισημαίνεται ότι δεν θα υπάρξει μεταβατική περίοδος.

Για τις ανάγκες δοκιμών / εξοικείωσης των κατασκευαστών λογισμικού, των εξαγωγέων και των αντιπροσώπων τους θα διατεθεί περιβάλλον δοκιμών. Θα δοθούν αναλυτικές πληροφορίες σε επόμενη ανακοίνωση.