Υπουργείο Εθνικής
Οικονομίας και Οικονομικών

17 Ιουνίου 2025

Δελτίο Τύπου

Τα οφέλη από την πρόωρη αποπληρωμή του δημόσιου χρέους

Ο Υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κ. Θάνος Πετραλιάς, σε απάντηση επίκαιρης ερώτησης προς τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ κ. Νίκο Παππά, ανέλυσε διεξοδικά τα οφέλη από την πρόωρη αποπληρωμή των δανείων του πρώτου μνημονίου (Greek Loan Facility-GLF).

Μέχρι σήμερα, το Ελληνικό Δημόσιο, για τα διμερή δάνεια των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης GLF, αρχικού ύψους 52,9 δισ. ευρώ, έχει ήδη αποπληρώσει ποσό 21,3 δισ. ευρώ, ενώ έχει προβεί και στην πλήρη αποπληρωμή των δανείων προς το ΔΝΤ. 

Όπως έχει εξαγγελθεί, το υπολειπόμενο ποσό των εν λόγω δανείων που ανέρχεται σε 31,6 δισ. ευρώ θα αποπληρωθεί πρόωρα έως το 2031, δηλαδή μια δεκαετία νωρίτερα από την κανονική λήξη των δόσεων το έτος 2041.

Έτσι για το τρέχον έτος 2025, το ελληνικό κράτος θα προβεί, τον Δεκέμβριο, σε πρόωρη αποπληρωμή του πρώτου μνημονιακού δανείου, ύψους 5,29 δισ. ευρώ, με το ποσό αυτό να αφορά στις λήξεις από το 2033 έως και το 2041.

Τι θα κερδίσει η Χώρα από την πρόωρη αποπληρωμή;

Με τις τρέχουσες συνθήκες των αγορών, η αποπληρωμή αναμένεται να επιφέρει άμεση μείωση του ύψους χρέους γενικής κυβέρνησης κατά περίπου 2,2% ως ποσοστό του ΑΕΠ, καθώς επίσης και εξοικονόμηση πόρων μέσω της μείωσης των ετήσιων δαπανών τόκων κατά περίπου €150 εκατ. για μεσο-σταθμικό χρονικό διάστημα 12 ετών. 

Επιπλέον, η πρόωρη αποπληρωμή μειώνει τον κίνδυνο επιτοκίου αλλά και τον κίνδυνο αναχρηματοδότησης του χρέους και συμβάλλει στην περαιτέρω βελτίωση του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης.

Με την πρόωρη αποπληρωμή των δανείων του πρώτου μνημονίου σε συνέχεια της πλήρους αποπληρωμής των δανείων του ΔΝΤ, αναχαιτίζεται ο κίνδυνος που υπήρχε αυξημένου κόστους εξυπηρέτησης του χρέους από το 2032 και μετά.

Με αυτή την κίνηση το ελληνικό Δημόσιο περνάει ένα μήνυμα περαιτέρω διασφάλισης στους θεσμούς, στους οίκους αξιολόγησης αλλά κυρίως στη διεθνή επενδυτική κοινότητα ότι κινείται με προνοητικότητα και διορατικότητα, έγκαιρα και με ασφάλεια, προκειμένου να μειώσει ακόμη περαιτέρω τις ετήσιες μελλοντικές χρηματοδοτικές ανάγκες του.

Γιατί επιλέγεται η πρόωρη αποπληρωμή των δανείων του GLF;

Τα δάνεια του GLF τοκίζονται με ακριβότερους όρους σε σχέση με τα άλλα δάνεια του επίσημου τομέα που έχει λάβει η Χώρα. Σήμερα το Δημόσιο Χρέος της Χώρας έχει ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης 1,73% και μεσοσταθμική διάρκεια 18,8 έτη. Την ίδια στιγμή το επιτόκιο των δανείων του GLF είναι κυμαινόμενο και αντιστοιχεί σε Euribor πλέον 0,5% μονάδες, που το 2024 ξεπέρασε το 3%. 

Η αναφορά του κ. Παππά σε επιτόκιο εξυπηρέτησης συμπεριλαμβανομένων των swap 1,5% δεν λαμβάνει υπόψη ότι αυτό το επιτόκιο, όπως αναφέρει και ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, συμπεριλαμβάνει τις πράξεις SWAP επιτοκίου, το όφελος των οποίων μετά την αποπληρωμή παραμένει και μεταφέρεται σε υπόλοιπα στοιχεία του Χρέους. Συνεπώς με την αποπληρωμή του δανείου μειώνεται η επιβάρυνση των ετήσιων τόκων που πληρώνει το κράτος ίση με το ύψος του επιτοκίου Euribor+0,5%.

Επιπλέον ο κ. Παππάς αγνοεί στην τοποθέτησή του ότι η αποπληρωμή του Χρέους αποτελεί χρηματοοικονομική, δηλαδή ταμειακή συναλλαγή και δεν αποτελεί δημοσιονομική συναλλαγή. Σύμφωνα με τους κανόνες της Eurostat, η χρηματοοικονομική συναλλαγή είναι συναλλαγή που δεν προσμετράται ούτε στο πρωτογενές πλεόνασμα ούτε στο συνολικό έλλειμμα ούτε στους στόχους δαπανών. Αντίθετα, οι δημόσιες δαπάνες, αποτελούν δημοσιονομικές συναλλαγές, οι οποίες και μειώνουν το πλεόνασμα ή αυξάνουν το συνολικό έλλειμμα, προσμετρώνται στον στόχο δαπανών και αυξάνουν επίσης το δημόσιο χρέος της Χώρας.

Συνεπώς, δεν μπορούν να συγχέονται δύο αυτές έννοιες μεγεθών και δεν υποκαθιστά η μία την άλλη. Η δημοσιονομική δαπάνη επιβαρύνει το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του κράτους, το δείκτη δαπανών και αυξάνει το χρέος, ενώ η αποπληρωμή δανείου είναι χρηματοοικονομική συναλλαγή που δεν προσμετράται στο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, ούτε στο δείκτη δαπανών και μειώνει το χρέος.  

Η βιωσιμότητα και οι θετικές προοπτικές του ελληνικού δημόσιου χρέους αποτυπώνονται πλήρως από τη συνεχή πτώση των περιθωρίων (spreads) των ελληνικών κρατικών χρεογράφων έναντι των άλλων χωρών της Ευρωζώνης. Επίσης αποτυπώνονται στις συνεχείς αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας, ειδικότερα κατά τα τελευταία δύο έτη που έχει επιτευχθεί η επενδυτική βαθμίδα.

Το όφελος από την αποκλιμάκωση δεν είναι θεωρητικό, αλλά εδραιώνει στις μειωμένες πληρωμές τόκων και την βελτίωση της αξιοπιστίας της Χώρας, κάτι που εξασφαλίζει υψηλότερη ανάπτυξη, λιγότερα βάρη για το μέλλον και τελικά περισσότερη ευημερία για τους πολίτες.

Αυτή είναι μια τεράστια κατάκτηση που οφείλεται στις θυσίες του ελληνικού λαού και σίγουρα ούτε πρέπει ούτε θα πάει χαμένη.