Αριθμός 1550/1995 

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙΑΣ 

ΤΜΗΜΑ Β 

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 11 Ιανουαρίου 1995 με την εξής σύνθεση : Σ. Γιάγκας, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Β Τμήματος, Θ. Χατζηπαύλου, Φ. Στεργιόπουλος, Ε. Γαλανού, Ν. Σκλίας, Σύμβουλοι, Α. Γκότσης, Ν. Μαρκουλάκης, Πάρεδροι. Γραμματέας η Μ. Μπερδεμπέ, Γραμματέας του Β Τμήματος. 

Γ ι α να δικάσει την από 30 Οκτωβρίου 1990 αίτηση : τ ο υ Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ΦΑΒΕ Αθηνών, ο οποίος παρέστη με τον Δ. Παπαδόπουλο, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, κ α τ ά της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία "ΒΙΟΜΕΤΑΛ - ESCIMO ΑΒΕ", που εδρεύει στη Μεταμόρφωση Αττικής, 11ο χλμ. Εθνικής οδού, Κ. 20, η οποία παρέστη με το δικηγόρο Κωνστ. Κοννίδα (Α.Μ. 955), που τον διόρισε με πληρεξούσιο. Με την αίτηση αυτή ο αναιρεσείων Προϊστάμενος επιδιώκει να αναιρεθεί η υπ' αριθ. 8/1990 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών. 

Η εκδίκαση άρχισε με την ανάγνωση της εκθέσεως του Εισηγητή, Παρέδρου Α. Γκότση. 

Κατόπιν το δικαστήριο άκουσε τον αντιπρόσωπο του αναιρεσείοντος Προϊσταμένου, ο οποίος ανέπτυξε και προφορικά τους προβαλλόμενους λόγους αναιρέσεως και ζήτησε να γίνει δεκτή η αίτηση και τον πληρεξούσιο της αναιρεσίβλητης εταιρείας, που ζήτησε την απόρριψή της. 

Μετά τη δημόσια συνεδρίαση το δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη σε αίθουσα του Δικαστηρίου κ α ι , 

Α φ ο ύ μ ε λ έ τ η σ ε τ α σ χ ε τ ι κ ά έ γ γ ρ α φ α 

Σ κ έ φ θ η κ ε κ α τ ά τ ο ν ν ό μ ο 

1. Επειδή, με την υπό κρίση αίτηση, η οποία ασκήθηκε κατά το νόμο χωρίς να καταβληθούν τέλη και παράβολο και η οποία εισήχθη στην επταμελή σύνθεση του Τμήματος με την υπ' αριθ. 8193/90/10.11.1993 πράξη του Προέδρου του λόγω σπουδαιότητος, ζητείται, εμπροθέσμως και εν γένει παραδεκτώς, η αναίρεση της αποφάσεως 8/1990 του Προέδρου του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία έγινε δεκτή έφεση της αναιρεσίβλητης κατά της αποφάσεως 251/1989 της Προέδρου του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθήνας, εξαφανίσθηκε η απόφαση αυτή και ακολούθως έγινε δεκτή αίτηση του άρθρου 3 Ν. 820/1978 της αναιρεσίβλητης εταιρείας, με την οποία αυτή ζητούσε να γίνει δεκτή επιφύλαξή της, διατυπωθείσα στην από 8.9.1988 δήλωση αποδόσεως τελών χαρτοσήμου και να της επιστραφούν τα τέλη αυτά ως αχρεωστήτως καταβληθέντα. 

2. Επειδή, στο άρθρο 2 του Ν. 1642/1986 "Για την εφαρμογή του φόρου προστιθέμενης αξίας και άλλες διατάξεις" (φ. 125 Α) ορίζεται ότι αντικείμενο του φόρου είναι, μεταξύ άλλων, "η παράδοση αγαθών και η παροχή υπηρεσιών, εφόσον πραγματοποιούνται από επαχθή αιτία στην ελληνική επικράτεια από υποκείμενο στο φόρο που ενεργεί με αυτή την ιδιότητα". Περαιτέρω, στην παρ. 1 του άρθρου 5 του νόμου αυτού ορίζεται ότι "παράδοση αγαθών, κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 2, θεωρείται κάθε πράξη με την οποία μεταβιβάζεται το δικαίωμα να διαθέτει κάποιος ως κύριος ενσώματα κινητά αγαθά, καθώς και ακίνητα του άρθρου 6. Ως ενσώματα αγαθά θεωρούνται και οι φυσικές δυνάμεις ή ενέργειες που μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο εναλλαγής, όπως είναι το ηλεκτρικό ρεύμα, το αέριο, το ψύχος και η θερμότητα". Ακολούθως, στην παρ. 4 του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι : "Δεν θεωρείται ως παράδοση αγαθών η μεταβίβαση αγαθών επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή μέρους της από επαχθή ή χαριστική αιτία ή με τη μορφή εισφοράς σε υφιστάμενο ή συνιστώμενο νομικό πρόσωπο. Στην περίπτωση αυτή το πρόσωπο που αποκτά τα αγαθά θεωρείται, για την εφαρμογή του νόμου αυτού, ότι υπεισέρχεται ως διάδοχος στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του προσώπου που μεταβιβάζει. Η διάταξη αυτή δεν έχει εφαρμογή, αν το πρόσωπο που μεταβιβάζει ή το πρόσωπο που αποκτά τα αγαθά ενεργεί πράξεις για τις οποίες δεν παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης του φόρου ΐΤέλος, στην παρ. 1 του άρθρου 57 του ως άνω νόμου ορίζεται ότι : "Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου καταργούνται οι διατάξεις : α) . . . β) για την επιβολή τελών χαρτοσήμου στις πράξεις τις οποίες προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου 2 του παρόντος νόμου και στα παρεπόμενά τους σύμφωνα, καθώς και για την επιστροφή της μέσης από τέλη χαρτοσήμου επιβάρυνσης στις εξαγωγές εγχωρίως παραγομένων προϊόντων, . . . Δε θίγονται οι διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή τελών χαρτοσήμου στα μισθώματα ακινήτων, στις αποδείξεις πληρωμής ασφαλίστρων για κάθε είδους ασφαλίσεις και επιστροφής ασφαλίστρων, στις αποδείξεις πληρωμής αποζημίωσης, για ασφαλίσεις κάθε είδους, που δίνονται σε ασφαλιστικές εταιρείες, στα χορηγούμενα από ασφαλιστικές εταιρείες δάνεια επί ασφαλιστηρίων ζωής και στις εξαγορές (RACHATS) ασφαλιστηρίων ζωής από ασφαλιστικές εταιρείες, γ) . . .". Κατά την έννοια των ως άνω διατάξεων του άρθρου 57, η κατάργηση από την έναρξη της ισχύος του πιο πάνω νόμου των διατάξεων περί επιβολής τελών χαρτοσήμου αφορά τις πράξεις του άρθρου 2 του νόμου αυτού (ν. 1642/1986) και συνεπώς δεν περιλαμβάνει περιπτώσεις πράξεων που δεν αποτελούν πράξεις του άρθρου 2, όπως εκείνες για τις οποίες ρητά ο νόμος αποκλείει την υπαγωγή τους στο άρθρο. 2. Τέτοια περίπτωση αποτελεί η μεταβίβαση αγαθών επιχείρησης ως συνόλου, κλάδου ή μέρους αυτής, για την οποία ρητά ορίζεται στο άρθρο 5 παρ. 4 ότι δεν θεωρείται ως "παράδοση" αγαθών, εκτός εάν συντρέχουν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 4 του εν λόγω άρθρου 5. Αν και κατά τη γνώμη του Συμβούλου Ν. Σκλία και των Παρέδρων Α. Γκότση και Ν. Μαρκουλάκη, η προαναφερόμενη περίπτωση της μεταβιβάσεως αγαθών επιχειρήσεως αποτελεί, κατ' αρχήν, πράξη του άρθρου 2 του νόμου, αφού εμπίπτει στην έννοια της παραδόσεως αγαθών, εξαιρείται δε απλώς ή απαλλάσσεται από το φόρο προστιθέμενης αξίας βάσει της ως άνω διατάξεως της παρ. 4 του άρθρου 5, και τούτο, όπως προκύπτει και από την εισηγητική έκθεση του νόμου, προκειμένου να διευκολυνθεί η οικονομική δραστηριότητα και ειδικότερα η συγκέντρωση των επιχειρήσεων και να αποφευχθούν γραφειοκρατικές διατυπώσεις για καταβολή φόρων, οι οποίοι θα καταβληθούν σε επόμενα στάδια συναλλαγής. Επομένως, κατά τη γνώμη αυτή, εφόσον η μεταβίβαση αγαθών επιχειρήσεως ως συνόλου, κλάδου ή μέρους της αποτελεί κατ' αρχήν πράξη του άρθρου 2 του Ν. 1642//1986, δεν εμπίπτει δε στις ειδικά μνημονευόμενες στο άρθρο 57 του νόμου περιπτώσεις τέτοιων πράξεων για τις οποίες διατηρείται η υποχρέωση καταβολής τελών χαρτοσήμου (μισθώματα ακινήτων, ασφάλιστρα κ.λπ.), η εν λόγω μεταβίβαση δεν υπόκειται σε τέλη χαρτοσήμου. 

3. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, η αναιρεσίβλητη εταιρεία την 1.5.1987 μεταβίβασε στην Α.Ε. ΔΩΡΙΚΗ τα υλικά και ανταλλακτικά του κλάδου επισκευής τηλεοράσεων αντί ποσού 37.868.236 δρχ. Η φορολογική αρχή έκρινε ότι η μεταβίβαση αυτή δεν υπόκειται μεν σε φόρο προστιθέμενης αξίας, σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 4 του Ν. 1642/1986, υπόκειται όμως σε αναλογικό τέλος χαρτοσήμου 2%, κατά το άρθρο 15 παρ. 1α του Κ.Ν.Τ.Χ. Κατόπιν αυτού, η αναιρεσίβλητη εταιρεία υπέβαλε την από 8.9.1988 δήλωση αποδόσεως τελών χαρτοσήμου, διατύπωσε όμως στη δήλωσή της αυτή την επιφύλαξη ότι η ανωτέρω μεταβίβαση δεν υπόκειται σε τέλη χαρτοσήμου, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 57 παρ. 1 περ. β του Ν. 1642/1986, η οποία (επιφύλαξη) απορρίφθηκε σιωπηρά από τη φορολογική αρχή. Με την προσβαλλόμενη απόφαση κρίθηκε ότι η ένδικη μεταβίβαση δεν υπόκειται σε τέλη χαρτοσήμου, σύμφωνα με την τελευταία ως άνω διάταξη του Ν. 1642/1986 και ότι, συνεπώς, πρέπει να γίνει δεκτή η ως άνω επιφύλαξη της αναιρεσίβλητης. Η κρίση όμως αυτή της προσβαλλόμενης αποφάσεως είναι μη νόμιμα αιτιολογημένη, δεδομένου ότι, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στην προηγούμενη σκέψη, η επίδικη μεταβίβαση, μη θεωρούμενη ως πράξη του άρθρου 2 του ως άνω νόμου, υπόκειται σε τέλη χαρτοσήμου εφόσον δεν βεβαιώνεται ότι πρόκειται για περίπτωση του τελευταίου εδαφίου της παραγράφου 4 του άρθρου 5 του ίδιου νόμου. Επομένως, για το λόγο αυτό, βάσιμα προβαλλόμενο με την κρινόμενη αίτηση, πρέπει να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση. Κατά τη γνώμη όμως των μελών του Δικαστηρίου που μειοψήφισαν η πιο πάνω κρίση της προσβαλλόμενης αποφάσεως είναι νόμιμα αιτιολογημένη και, συνεπώς, ο λόγος αναιρέσεως με τον οποίο υποστηρίζεται το αντίθετο θα έπρεπε να απορριφθεί ως αβάσιμος καθώς και η κρινόμενη αίτηση στο σύνολό της 

4. Επειδή, μετά την αναίρεση για τον παραπάνω λόγο της προσβαλλόμενης αποφάσεως η υπόθεση, η οποία χρειάζεται διευκρίνιση κατά το πραγματικό, πρέπει να παραπεμφθεί στο ίδιο δικαστήριο για νέα κρίση. 

Δ ι ά τ α ύ τ α 

Δέχεται την αίτηση. 

Αναιρεί την απόφαση 8/1990 του Προέδρου του Διοικητικού Εφετείου Αθήνας, στον οποίο και παραπέμπει την υπόθεση κατά το σκεπτικό. 

Επιβάλλει στην αναιρεσίβλητη τη δικαστική δαπάνη του Δημοσίου, ανερχόμενη σε είκοσι οκτώ χιλιάδες (28.000) δραχμές. 

Η διάσκεψη έγινε στην Αθήνα στις 7 Φεβρουαρίου 1995 και η απόφαση δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση της 13ης Απριλίου του ίδιου έτους. 

Ο Πρόεδρος του Β Τμήματος

Σ. Γιάγκας

Η Γραμματέας του Β Τμήματος 

Μ. Μπερδεμπέ