Εκτεταμένο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων στη δευτερογενή αγορά ανακοίνωσε  ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Mario Draghi υπογραμμίζοντας ότι η περαιτέρω όξυνση των εντάσεων στις χρηματοοικονομικές αγορές ενέχει κινδύνους για την ανάπτυξη.

Το νέο πρόγραμμα της ΕΚΤ με τίτλο ΄Monetary Outright Transactions – MOT΄ προβλέπει απεριόριστες παρεμβάσεις της ΕΚΤ στη δευτερογενή αγορά υπό συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις ώστε να "διασφαλιστεί η εφαρμογή της νομισματικής πολιτικής σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης".

"Το OMT θα μας επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε τις ακραίες στρεβλώσεις στις αγορές κυβερνητικών ομολόγων οι οποίες προέρχονται κυρίως από τις αβάσιμες ανησυχίες από την πλευρά των επενδυτών για τη βιωσιμότητα του ευρώ", δήλωσε ο Draghi.

"Έτσι, υπό τις κατάλληλες συνθήκες, θα έχουμε ένα πλήρως αποτελεσματικό προστατευτικό μηχανισμό για να αποφύγουμε καταστροφικά σενάριο με δυνητικά σοβαρές προκλήσεις για τη σταθερότητα των τιμών στην Ευρωζώνη", πρόσθεσε.

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ δήλωσε ότι δεν έχουν τεθεί όρια στις παρεμβάσεις του MOT, ενώ διευκρίνισε ότι όλες οι πράξεις θα είναι πλήρως αποστειρωμένες (sterilized) ώστε να απομακρυνθούν οι ανησυχίες σχετικά με την εκτύπωση χρήματος.

"Δεν έχουν τεθεί  ποσοτικά όρια στο μέγεθος του MΟT", δήλωσε.

Το πρόγραμμα θα συνοδεύεται από συγκεκριμένους όρους, πρόσθεσε ο διοικητής της ΕΚΤ, ενώ προειδοποίησε ότι η κεντρική τράπεζα θα μπορεί να τερματίζει τις αγορές ομολόγων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.

"Απαραίτητη προϋπόθεση θα είναι ένα πλαίσιο αυστηρών και αποτελεσματικών όρων που θα συνδέονται με ένα πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοοικονομικής Σταθερότητας ή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (EFSF/ESM) ", δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΚΤ.

"Τέτοια προγράμματα μπορούν να πάρουν τη μορφή ενός πλήρους προγράμματος μακροοικονομικής προσαρμογής του EFSFή του ESM ή ενός προληπτικού (precautionary) προγράμματος", πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να περιλαμβάνουν την "πιθανότητα αγορών στην πρωτογενή αγορά από το EFSF ή τον ESM".

Σημείωσε ταυτόχρονα ότι θα πρέπει να επιδιώκεται [στα προγράμματα αυτά] και η συμμετοχή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Διευκρίνισε ταυτόχρονα ότι οι αγορές θα εστιάζουν σε ομόλογα με ορίζοντα ωρίμανσης από 1 έως 3 έτη.

"Οι συναλλαγές θα εστιάζουν στο βραχυπρόθεσμο τμήμα της καμπύλης αποδόσεων και ιδίως σε κρατικά ομόλογα με ωρίμανση από ένα έως τρία έτη", δήλωσε.

Όσον αφορά το καθεστώς για την εξυπηρέτηση των πιστωτών, ο Draghi σημείωσε ότι το Ευρωσύστημα προτίθεται να διευκρινίσει στη νομική πράξη που θα διέπει το OMT πως θα δέχεται την ίδια μεταχείριση όπως οι ιδιώτες ή άλλοι πιστωτές για τα ομόλογα που θα εκδίδονται από τις χώρες της Ευρωζώνης.

Ο Draghi δήλωσε ότι η απόφαση να προχωρήσει η ΕΚΤ με το νέο πρόγραμμα δεν ήταν ομόφωνη καθώς υπήρξε ένα μέλος του Δ.Σ. που διαφώνησε, ενώ διευκρίνισε ότι η ΕΚΤ θα ανακοινώνει κάθε εβδομάδα τα συγκεντρωτικά αποτελέσματα του OMT.

Με την απόφαση για την υλοποίηση του νέου προγράμματος τερματίζεται το προηγούμενο πρόγραμμα (Securities Markets Programme) της ΕΚΤ.

Ακόμη, ο πρόεδρος της ΕΚΤ ανακοίνωσε ότι το δ.σ. της Τράπεζας αποφάσισε επιπρόσθετα μέτρα για τη διατήρηση της διαθεσιμότητας των collateral για τους αντισυμβαλλόμενους, έτσι ώστε να διατηρηθεί η πρόσβασή τους στις λειτουργίες παροχής ρευστότητας του Ευρωσυστήματος.

Συγκεκριμένα, ανακοίνωσε ότι το δ.σ. της ΕΚΤ αποφάσισε να αναστείλει την εφαρμογή του ελάχιστου ορίου πιστοληπτικής διαβάθμισης αναφορικά με τις απαιτήσεις επιλεξιμότητας εξασφάλισης για τους σκοπούς των πιστωτικών πράξεων του Ευρωσυστήματος, στην περίπτωση των εμπορεύσιμων χρεογράφων που εκδίδονται ή εγγυώνται από την κεντρική κυβέρνηση χωρών που είναι επιλέξιμες για το ΟΜΤ ή βρίσκονται υπό πρόγραμμα της Τρόικας, και να συμμορφωθούν με τις ήδη υπάρχουσες προϋποθέσεις, όπως αυτές αξιολογούνται από το διοικητικό συμβούλιο.

Η αναστολή ισχύει για όλα τα εκκρεμή και νέα περιουσιακά στοιχεία που περιγράφονται παραπάνω. Η απόφαση σχετικά με την καταλληλότητα των collateral των ομολόγων που εκδίδει ή εγγυάται η ελληνική κυβέρνηση την οποία έλαβε το δ.σ. στις 18 Ιουλίου 2012, εξακολουθεί να ισχύει.

Το δ.σ. της ΕΚΤ αποφάσισε επίσης ότι τα διαπραγματεύσιμα χρεόγραφα εκφρασμένα σε άλλο νόμισμα εκτός του ευρώ (δολάριο ΗΠΑ, στερλίνα και γιεν) που εκδίδονται και κρατούνται στην ευρωζώνη, είναι επιλέξιμα να χρησιμοποιηθούν ως collateral στις πιστωτικές πράξεις του Ευρωσυστήματος μέχρι νεωτέρας.

Το μέτρο αυτό επανεισάγει μια παρόμοια απόφαση που ίσχυε από τον Οκτώβριο του 2008 μέχρι το Δεκέμβριο του 21010, με τις κατάλληλες αποτιμήσεις.

Αναιμική η οικονομική ανάπτυξη στην ΕΕ

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ προειδοποίησε ταυτόχρονα ότι η οικονομική ανάπτυξη στην Ευρωζώνη αναμένεται να παραμείνει υποτονική, με τις συνεχιζόμενες εντάσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές και την αυξημένη αβεβαιότητα να επιβαρύνουν την εμπιστοσύνη και το οικονομικό κλίμα.

Για τον πληθωρισμό σημείωσε ότι λόγω των υψηλότερων τιμών στην ενέργεια και των έμμεσων φόρων σε ορισμένες χώρες της Ευρωζώνης, ο ρυθμός του πληθωρισμού αναμένεται να παραμείνει πάνω από το 2% το 2012 για να υποχωρήσει και πάλι κάτω από το συγκεκριμένο επίπεδο κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους παραμένοντας σε επίπεδα συμβατά με τη σταθερότητα των τιμών.

Πρόσθεσε παράλληλα ότι οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό παραμένουν σταθεροποιημένες σε επίπεδα συμβατά με τον στόχο της ΕΚΤ να διατηρεί τους ρυθμούς πληθωρισμού κάτω αλλά πλησίον του 2% μεσοπρόθεσμα.

Σημείωσε παράλληλα ότι οι μακροοικονομικές προβλέψεις των εμπειρογνωμόνων της ΕΚΤ τοποθετούν την ετήσια πραγματική ανάπτυξη του ΑΕΠ μεταξύ -0,6% και -0,2% για το 2012 και μεταξύ -0,4% και 1,4% το 2013.

Σε σύγκριση με τις εκτιμήσεις του Ιουνίου οι νέες προβλέψεις έχουν αναθεωρηθεί καθοδικά.

Ο επικεφαλής της ΕΚΤ κάλεσε παράλληλα τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης να προωθήσουν με αποφασιστικότητα τη δημοσιονομική προσαρμογή και τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την τόνωση της ανάπτυξης.

ΕΚΤ: Αμετάβλητο στο 0,75% το επιτόκιο

Αμετάβλητα διατήρησε τα επιτόκια της η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για δεύτερο διαδοχικό μήνα μετά τη μείωση κατά 25 μονάδες βάσης τον Ιούλιο, επιβεβαιώνοντας τις εκτιμήσεις των περισσότερων αναλυτών.

Ειδικότερα, κατά τη σημερινή του συνεδρίαση το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ αποφάσισε να διατηρήσει αμετάβλητο στο 0,75% το επιτόκιο των πράξεων κύριας αναχρηματοδότησης.

Τα επιτόκια της διευκόλυνσης οριακής χρηματοδότησης και της διευκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων παραμένουν αμετάβλητα στο 1,50 % και 0,00 % αντιστοίχως.

Διαφώνησαν οι Γερμανοί

Η γερμανική κεντρική τράπεζα επιβεβαίωσε με ανακοίνωσή της πως ο πρόεδρος της Jens Weidmann ήταν αυτός που διαφώνησε με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Στην ανακοίνωση επισημαίνεται πως ο Weidmann θεωρεί τις αγορές ομολόγων ισοδύναμες με τη χρηματοδότηση κυβερνήσεων μέσω της τύπωσης χρήματος.

Οι κίνδυνοι της νομισματικής πολιτικής υποτάσσονται στη δημοσιονομική πολιτική, τονίζει η Bundesbank, συμπληρώνοντας πως οι αγορές δεν πρέπει να επιτραπεί να θέσουν σε κίνδυνο την ικανότητα της νομισματικής πολιτικής στη διαφύλαξη της σταθερότητας των τιμών στην Ευρωζώνη.

Εάν το πρόγραμμα οδηγήσει τα κράτη μέλη στην αναβολή των απαραίτητων μεταρρυθμίσεων θα υπονομευτεί η εμπιστοσύνη στην ικανότητα των πολιτικών για τη αντιμετώπιση της κρίσης.

Αυτό υπογραμμίζει τη σημασία της εξασφάλισης τόσο της αξιοπιστίας της εκπλήρωσης των όρων όσο και της αποφασιστικότητας για τον άμεσο τερματισμό της παρέμβασης σε περίπτωση που η τήρηση των δεσμεύσεων δεν είναι πλέον διασφαλισμένη, προσθέτει η γερμανική κεντρική τράπεζα.

Οι παρεμβάσεις φέρουν τον επιπλέον κίνδυνο πως η ΕΚΤ ενδέχεται τελικά να αναδιανείμει τους σημαντικούς κινδύνους μεταξύ των φορολογουμένων των διάφορων κρατών.

Αυτός ο επιμερισμός, ωστόσο, μπορεί να εγκριθεί μόνο από τα δημοκρατικά εκλεγμένα κοινοβούλια και κυβερνήσεις, καταλήγει η ανακοίνωση της Bundesbank.

Συμφωνούν Κριστίν  Λαγκάρντ και Ολι Ρεν

Η πρόεδρος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Christine Lagarde, με ανακοίνωσή της καλωσόρισε την απόφαση της ΕΚΤ για αγορές ομολόγων κρατών που λαμβάνουν βοήθεια από τους μηχανισμούς στήριξης της Ευρωζώνης (ESM, EFSF).

Η επικεφαλής του ΔΝΤ σημειώνει πως το ταμείο είναι έτοιμο να συνεργαστεί εντός του πλαισίου λειτουργίας του.

«Η αποφασιστική εφαρμογή του νέου προγράμματος παρέμβασης θα βοηθήσει στην επιδιόρθωση της μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής και θα στηρίξει τις προσπάθειες των χωρών για την εξασφάλιση χρηματοδότησης με λογικό κόστος καθώς προσπαθούν να εφαρμόσουν μία βιώσιμη μακροοικονομική προσαρμογή. Βλέπουμε την κίνηση της ΕΚΤ ως ένα σημαντικό βήμα προς την ενδυνάμωση της σταθερότητας και της ανάπτυξης της Ευρωζώνης.»

Το νέο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας λογικά θα βοηθήσει "να αποκατασταθεί η επενδυτική εμπιστοσύνη" στην αγορά αυτή, εκτίμησε και ο Ευρωπαίος Επίτροπος για Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις, Olli Rehn.

Ο ίδιος πρόσθεσε πως η απόφαση της ΕΚΤ θα ενισχύσει επίσης "τη λειτουργία του μηχανισμού μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής".

Σύμφωνα με τον Rehn, οι αποφάσεις της ΕΚΤ εμπίπτουν στο πεδίο των αρμοδιοτήτων της τράπεζας και συνάδουν με την πλήρη ανεξαρτησία τη.

Ξεχωριστά ο Rehn ανέφερε πως οι κυβερνήσεις που δίνουν μάχη με τα υψηλά χρέη "πρέπει να συνεχίσουν να λαμβάνουν αποφασιστική δράση με στόχο τα υγιή δημόσια οικονομικά" αλλά και να κηνυγούν και άλλες μεταρρυθμίσεις. Η ευθύνη των πολιτικών αυτών εναπόκειται στις κυβερνήσεις.

Τι λένε οι αναλυτές

Με συγκρατημένη αισιοδοξία αλλά και αρκετές ανησυχίες ως προς την εφαρμογή του, υποδέχτηκαν οι αναλυτές των μεγαλύτερων οίκων την απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να προχωρήσει σε ένα νέο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, θέτοντας παράλληλα ένα πλαίσιο “αμφιλεγόμενων” προϋποθέσεων.

Bank of America

Ειδικότερα, η Bank of America εκτιμά ότι τα αρνητικά που βγαίνουν από τη συνεδρίαση της ΕΚΤ είναι οριακά περισσότερα από τα θετικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο τίτλος του σημειώματος του αμερικανικού οίκου για τις εξαγγελίες Draghi ήταν “Η ΕΚΤ δεν θα αγοράζει ομόλογα”.

“Η διαδικασία λήψης αποφάσεων διέρχεται από δύο κανάλια: το πρώτο είναι η ΕΚΤ, η οποία ξεκαθάρισε τη θέση της και το δεύτερο είναι οι πολιτικοί, οι οποίοι πρέπει τώρα να αποφασίσουν αν θα κάνουν αίτημα για βοήθεια. Τα εμπόδια για ένα τέτοιο αίτημα αυξήθηκαν σήμερα”, σχολιάζει η αναλύτρια της Bank of America, κ. Laurence Boone.

Η Boone βλέπει θετικά τη περίοδο ωρίμανσης μεταξύ 1-3 ετών που έθεσε ο Draghi ως προϋπόθεση παρέμβασης, καθώς και το γεγονός ότι οι αγορές μέσω του MOT θα έχουν την ίδια αντιμετώπιση με του ιδιωτικού τομέα καθώς η ΕΚΤ δεν θα θέσει θέμα εξασφάλισης (seniority). Επίσης θετική χαρακτηρίζεται η απεριόριστη φύση των αγορών (οι ωριμάνσεις ιταλικών και ισπανικών ομολόγων την περίοδο 2013-15 διαμορφώνονται στα 526 δισ. ευρώ) αλλά και η απόφαση της ΕΚΤ να δέχεται ενέχυρα σε ξένο νόμισμα για την επανάληψη των πράξεων χρηματοδότησης της περιόδου 2008-10.

Στα αρνητικά, το γεγονός ότι ο Draghi έδωσε μεγαλύτερη έμφαση στο θέμα των προϋποθέσεων, μεγαλύτερη ακόμη και από αυτή που περίμεναν οι αναλυτές (πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον συμμετοχή σε προληπτικό πρόγραμμα ECCL, ενώ είναι επιθυμητή η εμπλοκή του ΔΝΤ – παράγοντες που μειώνουν τις πιθανότητες αιτημάτων στήριξης από τους EFSF/ESM).

Δεύτερο αρνητικό στοιχείο είναι ότι δεν τέθηκε στόχος αποδόσεων στα ομόλογα και ότι η διαφάνεια των αγορών περιορίζεται σε εβδομαδιαίες ανακοινώσεις, καθώς και το γεγονός ότι δεν δόθηκαν τεχνικές λεπτομέρειες που να διαφοροποιούν το MOT από το προηγούμενο πρόγραμμα SMP. Επίσης αρνητική εξέλιξη είναι ότι Ιρλανδία και Πορτογαλία θα μπορούν να επωφεληθούν από το πρόγραμμα όταν επανακτήσουν πρόσβαση στις αγορές.

Τέλος, οι αγορές μέσω του SMP συνεχίζουν να έχουν προτεραιότητα (seniority) αν και το πρόγραμμα τερματίζεται, εγείροντας ανησυχίες για το ποιος θα στηρίζει την αγορά μέχρι να ξεκινήσει το MOT.

BNP Paribas

Η επικοινωνία στη συνέντευξη τύπου της Πέμπτης ήταν αρκετά βελτιωμένη σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα, υπογραμμίζει ο επικεφαλής ανάλυσης της BNP, Ken Wattret. “Η ΕΚΤ αποσαφήνισε αρκετά θολά σημεία αναφορικά με τις λεπτομέρειες του νέου πλαισίου”. Ο Wattret εστιάζει στην έκκληση του Draghi προς το ΔΝΤ, τονίζοντας ότι από τη μία συμβάλλει στην αξιοπιστία του προγράμματος, ωστόσο από την άλλη μπορεί να κάνει επιφυλακτικές τις χώρες που θα ζητήσουν βοήθεια, λόγω των όρων στήριξης και επιτήρησης. Ένας παράγοντας που περιπλέκει ακόμη τα πράγματα είναι η αναβάθμιση των εκτιμήσεων για τον πληθωρισμό το 2013, που εγείρει ερωτήματα για την ανάγκη νέας μείωσης των επιτοκίων.

CITIGROUP

Οι αποφάσεις για το πρόγραμμα αγορών ομολόγων “αποτελούν τολμηρά βήματα όσον αφορά τη στάση στη νομισματική πολιτική, ιδιαίτερα για τα ενέχυρα της περιφέρειας και αποζημιώνει για το γεγονός ότι δεν μειώθηκαν τα επιτόκια”, σχολιάζει ο αναλυτής της Citigroup, Guillaume Menuet.

Προσθέτει δε, ότι ο τόνος του Draghi στη συνέντευξη τύπου της ΕΚΤ δείχνει ότι δεν βιάζεται να χαλαρώσει εκ νέου τη νομισματική πολιτική, εκτός και αν η οικονομική δραστηριότητα και το κλίμα επιδεινωθούν.

ING IM

“Οι περιορισμένοι κίνδυνοι που σχετίζονται με την κρίση στην Ευρωζώνη μειώνουν κατά κάποιο τρόπο την πιθανότητα να επαληθευτεί η εκτίμησή μας για νέα αποδυνάμωση του ευρώ στο άμεσο μέλλον”, σχολιάζει από την πλευρά της η ING Investment Management, διά στόματος Valentijn van Nieuwenhuijzen.

Το αποτέλεσμα των συζητήσεων στην ΕΚΤ είναι θετικό, ωστόσο σημαντικό παράγοντα κινδύνου συνεχίζει να αποτελεί η επικείμενη απόφαση του συνταγματικού δικαστηρίου της Γερμανίας για τον ESM, προσθέτει.

Πηγή: Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης – Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας