«Παράθυρο» για νέες φορολογικές ανατροπές ακόμη και εντός του Αυγούστου αφήνει η παραμονή της τρόικα και η προετοιμασία για την κατάρτιση του προϋπολογισμού εσόδων του 2013,με την πρώτη να θέτει εν αμφιβόλω τους στόχους της κυβέρνησης για την εισροή εσόδων εξαιτίας της πάταξης της φοροδιαφυγής. Η τρόικα φέρεται να έχει απορρίψει το κυβερνητικό σχέδιο για την είσπραξη εσόδων ύψους 1,9 δισ. ευρώ από την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής την περίοδο 2013-2016.

Η σχετική αναφορά προκαλεί  ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία για την επιβολή νέων μέτρων, καθώς υπάρχει ήδη  υστέρηση των φορολογικών εσόδων που καταγράφεται μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2012, η οποία ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ, με τάση να διευρυνθεί στους επόμενους μήνες, λόγω της αδυναμίας των νοικοκυριών να πληρώσουν τους αυξημένους φόρους.

Όσον αφορά τη φοροδιαφυγή, το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής προέβλεπε ότι τα έσοδα από τη φοροδιαφυγή θα ανέλθουν σε 3,8 δισ. ευρώ την περίοδο 2013-2016. Ωστόσο, τα τεχνικά κλιμάκια της τρόικα κατέβασαν το πήχη της απόδοσης κατά 1,9 δισ. ευρώ υποχρεώνοντας έτσι το οικονομικό επιτελείο να αναζητήσει ισοδύναμα μέτρα για να καλύψει το δημοσιονομικό κενό. Όπως αποκαλύπτεται από το επίμαχο εσωτερικό έγγραφο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, η πρόβλεψη του μνημονίου για το 2013 είναι η είσπραξη 924 εκατ. ευρώ από τη φοροδιαφυγή, αλλά η υπηρεσία εσόδων του ΥΠΟΙΚ εκτιμά πως οι εισπράξεις θα περιοριστούν σε 131 εκατ. ευρώ, δηλαδή θα αποκλίνουν κατά 800 εκατ. ευρώ από το στόχο.

Εντός Αυγούστου τα σπουδαία;

Έτσι, είναι πιθανόν να υπάρξουν πρόσθετες φορολογικές ρυθμίσεις για την τόνωση των εσόδων εντός του Αυγούστου, όπως αποκαλύπτει και εγκύκλιος του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών κ. Σταϊκούρας. Σύμφωνα με αυτήν οι φορείς και οι υπηρεσίες καλούνται να λάβουν υπόψη τους πέραν από τις αποδόσεις των μέτρων που έχουν νομοθετηθεί «και όποιες άλλες τυχόν παρεμβάσεις εσόδων θεσπισθούν μέχρι την ημερομηνία υποβολής των προτάσεων των υπηρεσιών (20 Αυγούστου του 2012) για την κατάρτιση του προϋπολογισμού εσόδων οικονομικού έτους 2013».

Πληροφορίες προερχόμενες από υψηλόβαθμα στελέχη υπουργείου Οικονομικών αναφέρουν ότι οι συγκεκριμένες παρεμβάσεις δεν αφορούν απαραίτητα την επιβολή νέων φόρων αλλά πιθανώς:

-ευνοϊκές ρυθμίσεις για την καταβολή των φόρων που προκύπτουν από τα «αλμυρά» εκκαθαριστικά σημειώματα και των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο σε πολλές και μικρές μηνιαίες δόσεις οι οποίες αναμένεται να αποφέρουν σημαντικά έσοδα.

-Ελέγχους με συνοπτικές διαδικασίες για το κλείσιμο ανέλεγκτων φορολογικών σε επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες.

-Ρύθμιση για τη δήλωση «κρυφών» εισοδημάτων και η φορολόγησή τους με χαμηλό συντελεστή πριν ενεργοποιηθεί το περιουσιολόγιο.

Οι αλλαγές στο «τραπέζι»

Από εκεί και πέρα, αναμένεται η εκτεταμένη αλλαγή του φορολογικού συστήματος, όπως έχει προαναγγελθεί από την κυβέρνηση. Σύμφωνα με πληροφορίες, βασικός άξονας των αλλαγών θα είναι η κατάργηση δεκάδων φοροαπαλλαγών για τα μεσαία και υψηλά εισοδήματα, που θα αποδώσουν έσοδα 3 δισ. ευρώ, οι αλλαγές στη φορολογική κλίμακα και θεσμικές παρεμβάσεις όπως είναι η εκκρεμής για τουλάχιστον μια δεκαετία κατάργηση του ΚΒΣ και η αποποινικοποίηση των χρεών προς το Δημόσιο όσων απλά δεν μπορούν να πληρώσουν τους φόρους, σε αντίθεση με τις οφειλές προερχόμενες από φοροδιαφυγή. Υψίστης σημασίας θεωρείται το περιουσιολόγιο και η αμνηστία σε όσους αποκαλύψουν και δηλώσουν κινητά και περιουσιακά στοιχεία που είχαν… λησμονήσει πρωτύτερα.

Όσον αφορά τις φοροαπαλλαγές, οι πληροφορίες κάνουν λόγο για τα εξής σενάρια:

-Πλήρης κατάργηση των εκπτώσεων από το φόρο εισοδήματος του ποσοστού 10% των δαπανών για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, νοσήλια, ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, ασφάλιστρα ζωής, ασφαλιστικές εισφορές, δωρεές, τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας κ.λπ. για τους φορολογούμενους που δηλώνουν εισοδήματα πάνω από 40.000 ευρώ. Η πρόταση προβλέπει την κατάργηση όλων των απαλλαγών για τα οικογενειακά εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ, τη μείωση του οφέλους κατά 50% για όσους δηλώνουν εισοδήματα από 25.000 έως 40.000 ευρώ, και τη διατήρησή τους για τα εισοδήματα έως 25.000 ευρώ.

-Ανατροπή της φορολογικής κλίμακας του 2013. Οι σχεδιαζόμενες αλλαγές θα επιβαρύνουν με περισσότερο φόρο τα μικρομεσαία εισοδήματα. Ως αντίμετρο,  μελετάται η αύξηση του αφορολόγητου ορίου, από 5.000 ευρώ, σε 8.000 ευρώ, αλλά η τρόικα εμφανίζεται να έχει αντιρρήσεις για την άμεση αναπροσαρμογή του, ενώ δεν έχει αν γίνει σταδιακά, 1.000 ευρώ κατ έτος και παράλληλα αναπληρωθούν οι απώλειες στα έσοδα, από την αύξηση της φορολογίας στα υψηλότερα εισοδήματα.

-Το διαχωρισμό των χρεών προς το Δημόσιο, προκειμένου το αδίκημα της μη καταβολής ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, που προέρχονται από βεβαιώσεις φόρων, να μην επισύρει ποινές φυλάκισης. Σε αντίθεση, θα παραμείνουν και θα καταστούν αυστηρότερες οι ποινές για τα χρέη που προέρχονται από συστηματική φοροδιαφυγή.

-Κατάργηση της απαλλαγής από το φόρο εισοδήματος, που ισχύει για τα τεκμαρτά μισθώματα από ιδιοκατοίκηση, που σημαίνει φόρο με συντελεστές από 10% μέχρι και 45% για όσους διαμένουν σε δικό τους σπίτι.

-Διακοπή της έκπτωσης αποσβέσεων χωρίς δικαιολογητικά για ποσό ίσο με το 5% των εισοδημάτων που προέρχονται από κατοικίες, οικοτροφεία, σχολεία, φροντιστήρια, αίθουσες κινηματογράφων ή θεάτρων, ξενοδοχεία, νοσοκομεία ή κλινικές ή ίσο με το 3% των εισοδημάτων που προέρχονται από οικοδομές οι οποίες χρησιμοποιούνται για άλλους σκοπούς.

-Επαναπροσδιορισμός των απαλλαγών για τα φυσικά πρόσωπα που διαμένουν σε μικρά νησιά της χώρας, όπως το αυξημένο κατά 50% βασικό αφορολόγητο (σήμερα από 5.000 ευρώ, σε 7.500), οι μειωμένοι κατά 40% συντελεστές φόρου για δραστηριότητες που ασκούνται στα συγκεκριμένα νησιά, από νομικά πρόσωπα, καθώς και για αγορές ακινήτων στα συγκεκριμένα νησιά, και η μείωση κατά 40% του φόρου για γονικές παροχές ακινήτων, εφόσον οι δικαιούχοι των παροχών είναι μόνιμοι κάτοικοι των νησιών.

-Κατάργηση των πρόσθετων μειώσεων φόρου εισοδήματος για τους μισθωτούς που εργάζονται σε παραμεθόριες περιοχές, που ανέρχεται σε 60 ευρώ για κάθε τέκνο.

-Kατάργηση ή τον ορισμό εισοδηματικών ορίων για τις απαλλαγές κατά την αγορά ΙΧ αυτοκινήτου από τρίτεκνους και πολύτεκνους.

-Μείωση των αφορολόγητων ορίων στις μεταβιβάσεις ακινήτων, για γονικές παροχές και για κληρονομιές ή δωρεές ακινήτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων, μεταξύ συγγενών πρώτου βαθμού, αλλά για την απόκτηση 1ης κατοικίας μέσω μεταβιβάσεων, γονικών παροχών, κληρονομιών και δωρεών.

-Επιβολή ΕΤΑΚ και στα αγροτεμάχια με εξαίρεση των κατ επάγγελμα αγροτών.

Τι γίνεται με τις 10 δόσεις

Πρόβλημα φαίνεται ότι δημιουργήθηκε από την αρχική άρνηση της τρόικα να δώσει το «πράσινο φως» στο υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να ανακοινώσει τη ρύθμιση για την καταβολή μέχρι και σε δέκα δόσεις του φόρου που εμπεριέχουν τα φετινά «αλμυρά» εκκαθαριστικά σημειώματα. Σύμφωνα με πληροφορίες από το υπουργείο Οικονομικών, οι δέκα δόσεις παραμένουν στο «τραπέζι» των διαπραγματεύσεων με την τρόικα, αρκεί να υπάρξει κάποιο ισοδύναμο μέτρο για να καλύψει τη συγκεκριμένη… αρρυθμία.

Σύμφωνα με τη ρύθμιση που σχεδιάζει το ΥΠΟΙΚ, ο αριθμός των δόσεων θα είναι 10 για τα χαμηλά εισοδήματα, θα μειώνεται για τα υψηλά εισοδήματα και θα παραμείνουν οι τρεις διμηνιαίες για ετήσιο οικογενειακό εισόδημα άνω των 100.000 ευρώ, αλλά παραμένει στην έγκριση ή μη από την τρόικα.

Τα εκκαθαριστικά του 2012 είναι αυξημένα λόγω της μείωσης του αφορολόγητου ορίου, της μείωσης της έκπτωσης των φοροαπαλλαγών, την προσθήκη της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και του τέλους επιτηδεύματος. Ακόμη, ετοιμάζεται και γενική ρύθμιση για τα παλαιά ληξιπρόθεσμα, μέχρι και σε 60 δόσεις.

Στο «στόχαστρο» τα πραγματικά εισοδήματα

Βασικός σκοπό των αλλαγών είναι τα εισοδήματα των φορολογουμένων να προσδιορίζονται με βάση τις πραγματικές δαπάνες τους και όχι με τα τεκμήρια. Έτσι, το ΥΠΟΙΚ θα υποχρεώσει όλους τους φορολογουμένους να δηλώσουν όλα τα ακίνητα και κινητά περιουσιακά τους στοιχεία. Δηλαδή θα δηλωθούν όλα τα ακίνητα και τα κινητά περιουσιακά στοιχεία, καθώς επίσης και οι αποταμιεύσεις υπό τη μορφή τραπεζικών καταθέσεων, τοποθετήσεων σε ομόλογα, μετοχές, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων. Ταυτόχρονα θα καθιερωθεί ένα ελάχιστο ύψος τρεχουσών δαπανών του νοικοκυριού, ανάλογα με το εισόδημα, το οποίο θα συνυπολογίζεται με τα παραπάνω στοιχεία και θα προκύπτει το φορολογητέο εισόδημα.

Πηγή: Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης – Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας