ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Νίκης 5-7
10180 Αθήνα
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ                                     
Τηλ.: 2103332644
e-mail: press@minfin.gr

Τρίτη, 7 Ιουλίου 2020

Δελτίο Τύπου

Ομιλία του Υφυπουργού Οικονομικών, αρμόδιου για το Χρηματοπιστωτικό Σύστημα, κ. Γιώργου Ζαββού, στην τέταρτη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων για την επεξεργασία και εξέταση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Οικονομικών «Εταιρική διακυβέρνηση ανωνύμων εταιρειών, σύγχρονη αγορά κεφαλαίου, ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, μέτρα προς εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2017/1131 και άλλες διατάξεις» στις 7/7/2020

ΠΡΩΤΟΛΟΓΙΑ

Θα είμαι αρκετά σύντομος και θα εστιαστώ αυτήν τη φορά μόνο στις νομοτεχνικές αλλαγές που θα καταθέσουμε πολύ σύντομα και αφορούν το νομοσχέδιο της εταιρικής διακυβέρνησης.

Κύριε Πρόεδρε, ακούσαμε σε όλες τις προηγούμενες συνεδριάσεις της ειδικής Επιτροπής, τους φορείς, όλους τους βουλευτές και τους εισηγητές και λάβαμε υπόψη μας αρκετές από τις παρατηρήσεις που ακούστηκαν. Σήμερα, καταθέτουμε μια σειρά νομοτεχνικών παρατηρήσεων πάνω στο νομοσχέδιο.

Αναφέρθηκε ότι ο όρος της πολιτικής καταλληλότητας, την οποία εισάγει το νομοσχέδιο, εμπεριέχει μια αοριστία, η οποία μπορεί και να δυσχεραίνει τον έλεγχο της συνδρομής των προϋποθέσεων του νόμου. Γι’ αυτό το λόγο και προτείνουμε να εξουσιοδοτηθεί η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς να καθορίζει το περιεχόμενο του όρου της καταλληλότητας του άρθρου 3, εντός δύο μηνών μετά τη δημοσίευση του νόμου. Επιπλέον, αναφέρθηκε σε συζητήσεις ότι θα πρέπει να θεσπίσουμε ένα σύστημα κυρώσεων με σεβασμό στην αρχή της αναλογικότητας. Γι’ αυτό και δίνουμε μια δεύτερη εξουσιοδότηση στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, να εξειδικεύσει εντός δύο μηνών, το σύστημα προσδιορισμού, υπολογισμού και επιμέτρησης του ύψους των κυρώσεων ανά παράβαση.

Με τις δύο αυτές εξουσιοδοτήσεις, πιστεύουμε ότι θα επιτευχθεί η επιδιωκόμενη εξειδίκευση και θα διευκολυνθεί ο έλεγχος από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς που είναι η αρμόδια αρχή και θα προσδώσει και μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου. Με τις νομοτεχνικές αυτές βελτιώσεις, προβλέπουμε επίσης, την υποχρέωση άμεσης παύσης και αντικατάστασης, εντός τριών μηνών από την εταιρεία, μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου για το οποίο διαπιστώνεται η παύση της συνδρομής ενός ή περισσοτέρων από τα κριτήρια καταλληλότητας, για λόγους που το πρόσωπο αυτό δεν μπορούσε να αποτρέψει ούτε με μέσα άκρας επιμέλειας.

Έτσι κύριε Πρόεδρε, προσδίνουμε μεγαλύτερη σαφήνεια, προσδιορίζοντας την κανονιστική συμμόρφωση ως θέσπιση και εφαρμογή κατάλληλων και επικαιροποιημένων πολιτικών και διαδικασιών, με στόχο να επιτυγχάνεται έγκαιρα η πλήρης και διαρκής συμμόρφωση της εταιρείας προς το εκάστοτε ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο και να υφίσταται ανά πάσα στιγμή, πλήρης εικόνα για το βαθμό επίτευξης αυτού του στόχου.

Τέλος, με τη νομοτεχνική βελτίωση στο άρθρο 74, ενισχύουμε την αρχή της αναλογικότητας, όσον αφορά τις ποινές των ορκωτών ελεγκτών, με τη συγκεκριμένη αναφορά στην επίπτωση της παράβασης στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς και στην προστασία των επενδυτών.

Κύριε Πρόεδρε, περιορίζομαι μόνο σε αυτές τις βελτιώσεις και θα είμαι στη διάθεση του σώματος για οποιεσδήποτε ερωτήσεις προκύψουν.

ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ

Θα ήθελα να ευχαριστήσω, επίσης, και τους Εισηγητές και τους Βουλευτές για τις παρατηρήσεις, τις οποίες έκαναν και σήμερα. Νομίζω ότι μπορούμε να προχωρήσουμε με αρκετή ταχύτητα σε μια σύγκλιση απόψεων.

Κύριε Πρόεδρε, θα έλεγα πως υπάρχουν τέσσερις βασικοί λόγοι για τους οποίους η Κυβέρνηση φέρνει αυτό το νομοσχέδιο στη Βουλή. Ο πρώτος λόγος  είναι ότι, εδώ και ένα χρόνο τώρα, έχουμε πάρει μέτρα, έχουμε συγκεκριμένη στρατηγική, με συνέχεια και συνέπεια, για το μετασχηματισμό του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος, και κυρίως των τραπεζών, με την μεγάλης εμβέλειας συστημική παρέμβαση που είναι ο «Ηρακλής» και, δεύτερον, τώρα με την παρέμβαση που γίνεται στα θέματα του χρηματιστηρίου. Κύριος λόγος, όπως τόνισαν όλοι, είναι η ενίσχυση της αξιοπιστίας της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και του ελληνικού χρηματιστηρίου, ιδιαίτερα την επαύριον σκανδάλων, όπως αυτό της Folli-Follie, τα οποία αμαύρωσαν την εικόνα του ελληνικού επιχειρηματικού κόσμου και της ελληνικής κεφαλαιαγοράς.

Ένας τρίτος  λόγος, όμως, είναι ότι το νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο έχουμε και ρυθμίζει την κεφαλαιαγορά, το χρηματιστήριο και όλους τους εμπλεκόμενους φορείς έχει ξεπεραστεί. Χρειάζεται έναν εκσυγχρονισμό ιδιαίτερα σε σχέση με τις ραγδαίες διεθνείς εξελίξεις, οι οποίες επιβάλλουν και μία παράλληλη ανάλογη προσαρμογή του ρυθμιστικού πλαισίου. Και ο τέταρτος λόγος είναι ότι μας χρειάζεται αυτή τη στιγμή μία θεσμική και ρυθμιστική υποδομή ώστε να μπορέσει η Ελλάδα να ενταχθεί στην πρωτοπορία όλων εκείνων των κρατών, των κεφαλαιαγορών και των χρηματοπιστωτικών συστημάτων, τα οποία θα παίξουν ένα σημαντικό ρόλο στα πλαίσια της ένωσης των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών. Όπως τόνισαν ορισμένοι έχουμε σημαντικά προβλήματα ανταγωνιστικότητας. Χρειαζόμαστε μια ανταγωνιστική κεφαλαιαγορά, δηλαδή δυνατότητα άντλησης κεφαλαίων για τις επιχειρήσεις μας και ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Για  να γίνει όμως αυτό θα χρειαστεί να εμπεδωθεί όλη εκείνη η αναγκαία σοβαρότητα, αυστηρότητα και εμπιστοσύνη στους κείμενους κανόνες.

Κύριε Πρόεδρε, θα προσπαθήσω να συνοψίσω σε 6 - 7 βασικά σημεία τις παρατηρήσεις τις οποίες έχω και παράλληλα, να λάβω υπόψη τις παρατηρήσεις των συναδέλφων.

Το πρώτο θέμα, αφορά αυτή καθαυτή την Εταιρική διακυβέρνηση που γνωρίζουμε όλοι πόσο σημαντική είναι και πόσο κρίσιμος είναι ο ρόλος της στη λειτουργία της οικονομίας. Την Εταιρική διακυβέρνηση, δηλαδή όλο εκείνο το πλέγμα των κανόνων, οι οποίοι αφορούν την εταιρεία, μπορούμε να τη διακρίνουμε από τη μια μεριά στην εσωτερική οργάνωση της, δηλαδή, σε όλους εκείνους τους κανόνες που στοχεύουν στη σταδιακή διαμόρφωση μιας εταιρικής κουλτούρας, που στηρίζεται από τις καινοτόμες προτάσεις που έχουμε κάνει σχετικά με  την πολιτική της αξιολόγησης, της καταλληλότητας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου.

Και από την άλλη μπορούμε να διακρίνουμε και την εξωτερική Εταιρική διακυβέρνηση, η οποία αφορά κυρίως την αναγκαία βελτιωμένη σχέση μεταξύ της εταιρείας και των μετόχων, ώστε να προωθείται η ουσιαστική συμμετοχή τους στην εταιρεία. Θα ήθελα να πω, ότι στα θέματα της εταιρικής διακυβέρνησης, κάνουμε και μία ακόμα καινοτόμο τομή, καθώς  δίνουμε τη δυνατότητα σε γυναίκες να συμμετάσχουν κατά 25% στο Διοικητικό Συμβούλιο της εταιρείας. Νομίζουμε ότι είναι μια αρκετά καθυστερημένη μεταρρύθμιση, την οποία οφείλουμε στις γυναίκες. Όλες εκείνες, οι οποίες διαπρέπουν σε όλους τους τομείς τους, επιχειρηματικούς και κοινωνικούς τομείς.

Το δεύτερο σημείο, κύριε Πρόεδρε, αφορά  το ίδιο το σύστημα της κεφαλαιαγοράς. Πρόκειται για μία αλυσίδα παραγόντων, που όπως ξανά είπαμε, πρέπει να λειτουργούν κάτω από κανόνες διαφάνειας και επάρκειας. Και όταν μιλούμε για κεφαλαιαγορά, εννοούμε τις ίδιες τις εταιρείες και την αναγκαία εταιρική ευθύνη, κοινωνική ευθύνη την οποία πρέπει να έχουν, τους λογιστές και ορκωτούς ελεγκτές, το ίδιο το χρηματιστήριο και την εποπτεύουσα αρχή που είναι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για εκείνο το ζωτικό οικοσύστημα της οικονομίας, που αποτελεί ένα κομβικό στοιχείο άντλησης χρηματοδότησης ιδιαίτερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Αρκεί η αποτυχία ενός από αυτούς τους κρίκους  για να συμβούν φαινόμενα όπως αυτό που ζήσαμε εδώ, στη Folli-Follie.

Ένα καίριο σημείο αφορά την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Δηλαδή, τον επόπτη του χρηματιστηρίου. Υπάρχει επ’ αυτού, σαφής πολιτική βούληση της κυβέρνησης να ενισχύσει, όσο το δυνατόν περισσότερο, την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Τόσο με τις αρμοδιότητες τις οποίες λαμβάνει σήμερα η Επιτροπή με αυτό το νομοσχέδιο και θα έχει στο άμεσο μέλλον αλλά κυρίως με την ενίσχυση της με το αναγκαίο επιστημονικό και υπαλληλικό προσωπικό, ώστε να μπορεί να επιτελεί άμεσα και επαρκώς το έργο της. Θέλουμε, δηλαδή, αυτές οι ρυθμίσεις, να δώσουν την ενίσχυση, την εμβέλεια και την αποτελεσματικότητα που χρειάζεται η κεφαλαιαγορά μας.

Ένα άλλο σημείο, στο οποίο εντοπίστηκαν αρκετές από τις παρατηρήσεις των Εισηγητών και των Βουλευτών, αφορά τους  Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές. Γνωρίζετε καλύτερα από μένα ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος τους στην εταιρεία. Ιδιαίτερα, σε μια περίοδο, όπου η πληροφορία κυκλοφορεί παντού κυρίως μέσω του διαδικτύου. Και όπως ξέρετε, δεν υπάρχει υποχρέωση στους χρήστες τους να παρέχουν πάντα τις αληθείς πληροφορίες. Γι’ αυτό ακριβώς είναι κρίσιμος ο ρόλος των Ορκωτών Ελεγκτών, ώστε να είμαστε βέβαιοι, ότι οι μέτοχοι μπορούν να εμπιστευτούν τους διευθύνοντες της εταιρείας και μπορούν να έχουν εμπιστοσύνη σε οτιδήποτε αυτοί επικοινωνούν. Ο Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής, είναι εκείνος που έχει και ένα μοναδικό προνόμιο, να βλέπει μέσα, να διεισδύει στην εταιρεία και να αξιολογεί πράγματι τα στοιχεία στα οποία πρέπει να έχουμε εμπιστοσύνη.

Κύριε Πρόεδρε, η κυβέρνηση πρότεινε και νομίζω ότι επικροτήθηκε από όλες τις παρατάξεις, μία οιονεί θεσμική καινοτομία που αφορά την ενίσχυση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, με τη συμμετοχή στο διοικητικό συμβούλιο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς του προέδρου της ΕΛΤΕ,  δηλαδή των ορκωτών λογιστών. Έτσι πιστεύουμε, ότι ενισχύουμε το ρόλο αυτών των δύο σωμάτων, με μία στοχοθέτηση, την επάρκεια της εποπτείας της κεφαλαιαγοράς. Θα ήθελα να προσθέσω εδώ, ότι έχουμε ζητήσει και μία άλλη μη ρυθμιστική, μη νομικά δεσμευτική, επιτάχυνση. Είναι η σύναψη ενός μνημονίου, μεταξύ της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και της ΕΛΤΕ, ώστε να είναι πλήρως συγχρονισμένοι, συντονισμένοι και να μπορέσουν τόσο να αποτρέψουν όσο και να αντιμετωπίσουν, περίεργα φαινόμενα οποτεδήποτε συμβούν.

Ένα από τα θέματα, στα οποία αναφέρθηκαν οι περισσότεροι βουλευτές, είναι το περίφημο και παλιό δίλημμα μεταξύ δικαιικής, δηλαδή νομικά δεσμευτικής ρύθμισης και αυτορρύθμισης. Είναι αρκετά παλιό. Ωστόσο, νομίζω, ότι έχουμε ήδη μια επαρκή εμπειρία, ώστε σήμερα να προχωρήσουμε στις ρυθμίσεις, τις οποίες καταθέτουμε. Εννοώ, ότι υπάρχουν πράγματι κώδικες δεοντολογίας, υπάρχουν ήδη κώδικες αυτορρύθμισης και στον τομέα της εταιρικής διακυβέρνησης. Αν γυρίσουμε πίσω περίπου μία εικοσαετία, θα δούμε  πώς λειτούργησαν τόσο εδώ στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό και ξέρετε ότι πολλές φορές η αγορά χαιρετίζει αυτούς τους κώδικες, αλλά λίγες φορές τους εφαρμόζει πολύ προσεκτικά. Γι’ αυτό και συμβαίνουν περίεργα φαινόμενα, όπως αυτά που συνέβησαν εδώ και αλλού. Η  εμπειρία, η ευρωπαϊκή και η ελληνική, είναι ότι, οσάκις ο κώδικας δεν έχει επιτύχει στο έργο του, δηλαδή ο επιχειρηματικός κόσμος δεν έχει συμμορφωθεί ακριβώς με αυτό που υποσχέθηκε, τότε είναι αναγκαίο να παρέμβει ο νομοθέτης, για να μπορέσει να προστατεύσει τον μικροεπενδυτή, την κεφαλαιαγορά και τη φήμη ολόκληρη του επιχειρηματικού κόσμου και του χρηματιστηρίου. Γι’ αυτό λέω, ότι οι παρεμβάσεις τις οποίες κάναμε, ως παρεμβάσεις ρυθμιστικές και νομικά δεσμευτικές, είναι πλήρως δικαιολογημένες.

Έχουμε επίσης, το θέμα των κυρώσεων. Δεν ξεκινήσαμε από μία διάθεση αστυνόμευσης, αυστηροποίησης. Ξεκινήσαμε όμως, από μία διαπίστωση, ότι οι υπάρχουσες ποινές, οι υπάρχουσες κυρώσεις δεν ήταν ικανές να αποτρέψουν τους ορκωτούς λογιστές ή άλλες εταιρείες, από τις παραβάσεις τις οποίες έχουν κάνει. Ιδιαίτερα δε, στην περίπτωση -και πάλι αναφέρομαι- της Folli-Follie, ξέρουμε όλοι πολύ καλά ότι κυρώσεις της τάξεως των 50.000 ευρώ δεν ήταν ικανές να αποτρέψουν τον λογιστή της εταιρείας να κλείσει τα μάτια του, εξ ου και προτείνουμε την αυστηροποίηση της ποινής στο 1 εκατομμύριο. Αυτό είναι το όριο, το οποίο προτείνουμε. Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί ένα σχήμα άκαμπτο, γι’ αυτό έχουμε και προτάσεις, που αποσκοπούν στο να δίνεται η δυνατότητα να υπάρχει η αναγκαία αναλογικότητα, που πάντα ισχύει στο δίκαιο, μεταξύ της παράβασης,  της σοβαρότητάς της και της επιβαλλόμενης ποινής. Έχουμε δώσει στην επιτροπή κεφαλαιαγοράς, με τη σημερινή κατάθεση των νομοτεχνικών τροποποιήσεων τη δυνατότητα να εισάγει και μία μεθοδολογία με σημεία αναφοράς, ώστε η επιβολή της ποινής να γίνεται με το δικαιότερο δυνατό τρόπο.

Κύριε Πρόεδρε, είπε  κάποιος, ότι ενδεχομένως δεν δίνουμε όλα τα απαραίτητα κίνητρα μέσα από αυτό το νομοσχέδιο. Είναι αλήθεια, ότι αυτό το νομοσχέδιο στοχεύει στην μεταρρύθμιση της κεφαλαιαγοράς, αλλά μέχρι  ένα σημείο.

Αυτή την περίοδο, μια ειδική επιτροπή η οποία αποτελείται από όλους τους φορείς της κεφαλαιαγοράς ετοιμάζει συγκεκριμένες προτάσεις μέχρι τα τέλη ελπίζουμε αυτού του μηνός, ώστε να υπάρξουν τα κίνητρα τα οποία θα δώσουν την αναγκαία ανταγωνιστικότητα στην κεφαλαιαγορά μας, ώστε  να της δώσουμε τη δυνατότητα της εξωστρέφειας την οποία χρειάζεται. Δηλαδή, να την καταστήσουμε και πάλι πραγματική πηγή άντλησης κεφαλαίων, όχι μόνο για τη χώρα μας αλλά και διεθνώς.

Κύριε Πρόεδρε, θα τελειώσω λέγοντας ότι ενισχύουμε όπως είπα την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς με αύξηση των υπαλλήλων, τους οποίους μπορεί να προσλάβει. Αυτό  γίνεται κυρίως γιατί συμμετέχουμε στις μεγάλες ανακατατάξεις οι οποίες συντελούνται αυτή τη στιγμή στην Ευρώπη ιδιαίτερα στο θέμα της ενοποίησης των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών, η οποία για τη χώρα μας είναι συναρτημένη και με τη δυνατότητα εισροής των τεράστιων πόρων που θα έρθουν από το ταμείο ανάκαμψης. Κύριε Πρόεδρε επειδή σήμερα έχουμε την πρώτη επέτειο από την εκλογή της νέας Κυβέρνησης, θα ήθελα να πω ότι με συνέπεια και με σοβαρότητα όπως θα έχετε δει, η κυβέρνηση προσπαθεί να επιταχύνει το βήμα των μεταρρυθμίσεων στον χρηματοπιστωτικό τομέα έχοντας ήδη μέσα σε ένα χρόνο πετύχει συγκεκριμένα πράγματα. Το πρώτο, όπως είπα και προηγουμένως, είναι η υλοποίηση του Ηρακλή για τη συστημική μείωση των κόκκινων δανείων.

Το δεύτερο θέμα είναι αυτό που το σώμα πέτυχε λίγες μέρες πριν με μία θα έλεγα θαυμαστή σύγκλιση απόψεων όλων των κομμάτων ως προς το νομοσχέδιο για τις μικροπιστώσεις. Τρίτον κύριε Πρόεδρε, δίνουμε και πάλι το μήνυμα ότι είμαστε ικανοί με το νομοσχέδιο για την εταιρική διακυβέρνηση να κάνουμε ακριβώς αυτό το οποίο ζητά η ελληνική κοινωνία. Το τέταρτο θέμα αφορά το ξέπλυμα χρήματος για το οποίο είμαστε έτοιμοι εντός των επόμενων ημερών να καταθέσουμε  νομοσχέδιο στη Βουλή και βέβαια, όπως γνωρίζετε όλοι, η Κυβέρνηση δουλεύει συστηματικά ώστε μέσα στις επόμενες μέρες και εβδομάδες να καταθέσει και το νομοσχέδιο για την αναμόρφωση του πτωχευτικού δικαίου.

Σας ευχαριστώ πολύ κύριε Πρόεδρε.