ΥΠΟΙΚ 1073005/3221/859/ΠΟΛ. 1179/17.6.98 Υπαγωγή ή μη σε Φ.Π.Α. της καταβαλλόμενης αποζημίωσης από τον εκμισθωτή ακινήτου σε μισθωτή αποχωρούντα από το μίσθιο.

Για το θέμα αυτό και κατόπιν της έκδοσης σχετικών αποφάσεων του ΔΕΚ σας γνωρίζουμε τα ακόλουθα :

Α. ΦΠΑ 

Με τη διάταξη της περ.κζ` της παρ.1 του άρθρου 18 του ν. 1642/86, όπως ισχύει, απαλλάσσονται από το ΦΠΑ οι μισθωτές ακινήτων.

Η ανωτέρω διάταξη έχει τεθεί κατ`εφαρμογή της διάταξης της περ. β` του άρθρ.13 ενότητα Β` της έκτης οδηγίας 77/388/ΕΟΚ.

Το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ερμηνεύοντας την κοινοτική αυτή διάταξη, έκρινε ότι στην έννοια της μίσθωσης ακινήτων περιλαμβάνεται και η λύση της. Συγκεκριμένα, κρίθηκε ότι η εκ μέρους του μισθωτή ο οποίος παραιτείται από τα μισθωτικά του δικαιώματα, απόδοση του ακινήτου στη διάθεση εκείνου από τον οποίο έλκει τα δικαιώματα αυτά εμπίπτει στην έννοια της "μίσθωσης ακινήτων" όπως αυτή χρησιμοποιείται στο άρθρο 13, ενότητα Β`, στοιχείο β` της έκτης οδηγίας (77/388/ΕΟΚ) και κατά συνέπεια η αποζημίωση που καταβάλλει ένας συμβαλλόμενος στον αντισυμβαλλόμενό του λόγω της συμβατικής λύσης της μίσθωσης, δεν υπάγεται ΦΠΑ, εφόσον τα καταβαλλόμενα προς εκτέλεση αυτής της μίσθωσης μισθώματα απαλλάσσονται από το ΦΠΑ.

Κατά την ίδια έννοια και υπό αυτές τις προϋποθέσεις δεν υπάγεται σε ΦΠΑ και η αποζημίωση που καταβάλλεται εκ του νόμου υποχρεωτικά από τον εκμισθωτή ακινήτου στο μισθωτή σε περίπτωση αναγκαστικής λύσης της μισθωτικής σχέσης λόγω έξωσης.

Επομένως με βάση όλα όσα αναπτύχθηκαν παραπάνω κατόπιν της ερμηνείας από το ΔΕΚ των σχετικών Κοινοτικών διατάξεων και για λόγους εναρμόνισης της νομοθεσίας μας προς αυτές, προκειμένου να υπάρξει ενιαία εφαρμογή του Κοινοτικού Δικαίου στα κράτη - μέλη, διευκρινίζεται ότι σε κάθε περίπτωση που καταβάλλεται αποζημίωση από τον εκμισθωτή ακινήτου στον μισθωτή σε περίπτωση απομάκρυνσης του τελευταίου από το μίσθιο λόγω συμβατικής ή υποχρεωτικά εκ του νόμου λύσης της μισθωτικής σχέσης τόσο στις αστικές, όσο και στις εμπορικές μισθώσεις, απαλλάσσεται από το ΦΠΑ.

Με την έκδοση της παρούσας εγκυκλίου παύει να ισχύει κάθε άλλη εγκύκλιος αντιθέτου περιεχομένου.

Φόρος που τυχόν έχει αναγραφεί σε εκδοθέντα φορολογικά στοιχεία καταβάλλεται στο Δημόσιο, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτ. δ` της παρ. 1 και του τελευταίου εδαφίου της ίδιας παραγράφου του άρθρ. 28 του ν. 142/8, και ο φόρος που έχει καταβληθεί στο Δημόσιο δεν επιστρέφεται.

Η εγκύκλιος αυτή εφαρμόζεται και για τις υποθέσεις που εκκρεμούν ενώπιον των δικαστηρίων, εφόσον στα τυχόν εκδοθέντα φορολογικά στοιχεία δεν έχει υπολογισθεί ΦΠΑ.

Επισημαίνεται ότι εξακολουθεί να υπάγεται σε ΦΠΑ το ποσό της αποζημίωσης που καταβάλλεται από τον εκμισθωτή ακινήτου ή τρίτο στο μισθωτή λόγω λύσης της μίσθωσης συμβατικά ή εκ του νόμου στην περίπτωση που τα προς εκτέλεση αυτής της μίσθωσης μισθώματα υπάγονται στο ΦΠΑ κατ`εξαίρεση, σύμφωνα με το άρθρο 13 ενότητα β`της έκτης οδηγίας (αρθρ. 8 παρ. 2α και δ του ν.142/8) π.χ. καταβολή αποζημίωσης λόγω λύσης της μισθωτικής σχέσης σε βιομηχανοστάσιο κ.λπ.

Β. Τέλη Χαρτοσήμου

Ενόψει των κατά τα ανωτέρω γενομένων δεκτών ως προς το φόρο προστιθέμενης αξίας, οι προαναφερόμενες αποζημιώσεις διέπονται από τις διατάξεις περί τελών χαρτοσήμου.

Ειδικότερα οι αποζημιώσεις αυτές καταβαλλόμενες εκ του νόμου, υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου 3% (πλέον εισφοράς ΟΓΑ 20% επί του χαρτοσήμου), σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 3 ή 4 του άρθρου 13 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου, κατά περίπτωση.

Εάν, όμως, για την καταβολή των αποζημιώσεων λαμβάνει χώρα σύμβαση, οι αποζημιώσεις υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου 2% ή 3% (πλέον εισφοράς ΟΓΑ 20% επί του χαρτοσήμου), σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 1α και 1δ του άρθρου 13 και της παρ. 1α του άρθρου 15 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου, κατά περίπτωση.