Εγκύκλιος 1010386/3/ΠΟΛ.1108/6.4.95

Η κοινοπραξία δεν εμπίπτει στις φοροαπαλλαγές επι σύστασης καθέτου ιδιοκτησίας σε βιομηχανικές περιοχές.

Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση 625/94 του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η σύσταση καθέτων ιδιοκτησιών ακινητου μεταξύ των μελών της κοινοπραξίας βιομηχάνων βιοτεχνών συγκροτήματος πρώην Λαναρά Κύρτση, δεν εμπίπτει στις φορολογικές απαλλαγές του άρθρου 4 του ν. 4458/1965, δεδομένου ότι η περιέλευση του δικαιώματος οργάνωσης της βιομηχανικης περιοχής από την ΕΤΒΑ στην κοινοπραξία αντίκειται στο αρθρο 1 παρ. 3 του ν. 4458/1965 που επιτρέπει στην ποραχώρηση αυτού (του δικαιώματος) μόνο οε νομικά πρόσωπα, καθόσον η κοινοπραξία αποτελεί ένωση προσώπων (αστική εταιρία) στερούμενη νομικής ηροσωπικότητας.

Η γνωμοδότηοη έγινε δεκτή από το υπουργείο Οικονομικών και κοινοποιήθηκε με την εγκύκλιο 1010386/3/Πολ. 1108/ 6.4.95.

Το κείμενο της γνωμοδότησης είναι:

"Το ιοτορικό της υποθέσεως όπως προκύπτει από το παραπάνω έγγραφο της Δ/νσεως Φορολογίας Κεφαλαίου και τα λοιπά στοιχεία κοί έγγραφα του φακέλου έχει ως εξής:

Με το 585Ο/93 ουμβόλαιο του συμβ/φου Αθηνών Παν. Στασινόπουλου τα 4Ο μέλη της "Κοινοπραξίας Βιομηχάνων Εμποροβιοτεχνών Συγκροτήματος πρώην Λαναρά Κύρτση (εφεξής η κοινοπραξία), απέκτησαν κατά (άνισα μεταξύ τους) ποσοστά εξ αδιαιρέτου και κατά τη διαδικασία του αρθρου 46α του ν. 1892/9Ο ` για τον εκσυγχρονισμό και ανάπτυξη και άλλες διατάξεις` που προστέθηκε με το άρθρο 14 του ν. 200Ο/91 "για την αποκρατικοποίηοη κ.λ.π. το σύνολο του ενεργητικού της υπό εκκαθάριση εταιρίας Ελληνική Κλωστοϋφαντουργία ΑΒΕΕ" (θυγατρική της ΕΤΒΑ). Στο εν λόγω ενεργητικό περιλαμβανόταν κατά κύριο λόγο το βιομηχανικό ουγκρότημα πρώην Λαναρά Κύρτοη που αποτελείται από εδαφική έκταση κείμενη στη θέση Κολοκυνθού στις οδούς Κηφισσού Ακράγαντος και Αντιγόνης, εμβαδού 31.511 τ.μ. στην οποία υφίστανται 29 ισόγεια και πολυόροφα κτίρια.

Με την αρ. πρωτ. 1134472/624/29.11.1994 αιτησή της προς τη Δ/νση Φορολογίας Κεφαλαίου του υπουργείου Οικονομικών, η κοινοπραξία υποστηρίζει ότι ολόκληρο το βιομηχανικό συγκρότημα είναι χαρακτηρισμένο και ενταγμένο στο ν. 4458/1965 και 742/1977 περί βιομηχανικων περιοχών, προκειμένου να ιδρυθεί μέσα στην οικοπεδική αυτή έκταση το Βιοτεχνικό Κέντρο Αθηνών, σύμφωνα με την αρ. 53982/817/28. 2.1978 κοινή υπουργική απόφαση των υπουργών Βιομηχανίας, Ενέργειας και Δημοσίων Εργων και οτι φορέας της οργάνωσης της βιομηχανικής αυτης περιοχής ορίστηκε η ΕΤΒΑ η οποία παρεχώρησε το δικαίωμα του φορέα στην κοινοπροξία και στα μέλη της, σύμφωνα με την παρ. β του αρθρου Ι του ν. 2000/1991.

Ηδη τα μέλη της κοινοπραξίας προτίθενται να συστήσουν μεταξύ τους και επί του προαναφερθέντος βιομηχανικού συγκροτήματος Λαναρά Κύρτση που απέκτησαν κάθετες (σε συνάρτηση με τα επιμέρους κτίρια) και οριζόντιες (σε συνάρτηση με τους επιμέρους ορόφους κάθε κτιρίου) ιδιοκτησίες κατά τις διατάξεις του ν. 3741 /29, 1024/71, Ι002 και 1117 ΑΚ, ούτως ώστε σε κάθε μέλος να περιέλθει, αναλογα προς το εξ αδιαιρέτου ποσοστό συνιδιοκτησίας του μία ή περισσότερες κάθετες ή οριζοντες ιδιοκτησίες με τα αντιστοιχα ποσοστά εξ αδιαιρετου επί της όλης εκτάσεως. Με την προαναφερθείσα αιτηοή της κοινοπραξία ζητεί να απαλλαγούν τα μέλη της από το φόρο διανομής μεταβίβασης με το ( ισχυριομό ότι στην προκειμένη περίπτωοη εχουν εφαρμογή οι απαλλακτικές διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 4458/65.

Ενόψει τούτων η Δ/νση Φορολογίας Κεφαλαίου ( 13η) ζητά να γνωμοδοτήσει το Νομικό Συμβούλιο για τη νομιμότητα του παραπάνω αιτήματος, καθόσον της δημιουργήθηκαν αμφιβολίες αν κατά τη διανομή, τα μέλη της κοινοπραξίας φυσικά πρόσωπα - ως φορείς οργάνωσης και εκμεταλλευσης τύχουν απαλλαγής από το φόρο μεταβίβασης σύμφωνα με τις διατάξεις του αρθρου 4 του ν. 4458/1965, δεδομένου ότι από την παρ.του άρθρου 1 του ν. 4458/65 προκύπτει ότι η ΕΤΒΑ μπορεί να προβαίνει στην οργάνωση και εκμετάλλευση βιομηχανικών περιοχών συμπράττουσα με ΝΠΔΔ κ.λ.π., ή να παραχωρήσει το δικαίωμα αυτο (της οργάνωοης και εκμετάλλευσης) σε άλλα νομικά πρόσωπα και όχι σε φυσικά όηως είναι η κοινοπραξία, έστω κι αν αυτή (η κοινοπραξία) κατέστη φορέας οργάνωσης και εκμετάλλευσης για την αποκρατικοποίηση συμφωνα με το ν. 2000/1991 (άρθρο 1 παρ. 1)".

Για το παραπάνω ερωτημα το ΝΣΚ γνωμοδότησε ως εξής:

Ι. Στο αρθρ.1 παρ. 1.του ν.4458/85 Περί βιομηχανικών περιοχών όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 1 του ν. 742/ 77 ορίζονται τα εξής:

"Διά προεδρικων διαταγμάτων εκδιδοδομένων προτάσει των υπουργών Συντονισμού και Βιομηχανίας Ενέργειας, μετ` απόφασιν του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας και Περιβάλλοντος, δύνανται να καθορίζονται διά την βιομηχανικη βιοτεχνικην και εν γένει οικονομικήν ανάπτυξιν της χώρας και εις τας δια φόρους περιοχάς αυτής και εντός των πλαισίων των υφισταμένων σχεδίων και ηρογραμμάτων χωροταξίας και προστασίας του περιβάλλοντος, καί περιοχαί διά την εγκαταστασιν εν αυταίς πάσης φύσεως βιομηχανιών,ναυπηγοεπισκευαστικών και βιοτεχνικών επιχειρήσεων, ως και επιχειρήσεων επεξεργασίας, αποθηκεύσεως και εμπορίας αγροτικών προιόντων.

Μέχρι της εγκρίσεως σχεδίων και προγρομμάτων χωροταξίας, αι βιομηχανικαί περιοχαί καθορίζονται διά προεδρικών διαταγμάτων, εκδιδομένων προτάσει των υπουργών Συντονισμού και Βιομηχανίας Ενέργειας, μετ απόφασίν του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας και Περιβάλλοντος.

Ο ειδικότερος προσδιορισμός της θέοεως εκτάσεως και των ορίων εκάστης βιομηχανικής περιοχής γίνεται δι` αναφοράς εις απλούν διάγραμμα οριζοντιογραφίας δι αποφάσεως των υπουργών Βιομηχανίας Ενέργείας και Δημοσίων εργων εκδιδομένης μετά γνώμην Επιτροπής της Ελληνίκης Τράπεζας Βιομηχανικής Αναητύξεως (ΕΤ. ΒΑ) οποτελουμένης εκ του διοικητού και των υποδιοικητών αυτής και δημοσιευομένης διά της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως..."

Παραιτέρω στην παρ. 3 του ίδιου αρθρου ορίζεται:

`Μετ έγκρισιν του υπουργού Βιομηχανίας Ενέργειας η ΕΤ- ΒΑ δύναται να προβαίνει εις την οργάνωσιν και εκμετάλλευσιν κοινοτήτων ή άλλων νομικών προσώπων ή να παραχωρήσει το δικαίωμα τούτο εις έτερα πρόσωπα διαθέτοντα τας καταλλήλους τεχνικάς και οικονομικάς προϋποθέσεις. Οι όροι της συμπράξεως η παραχωρήσεως καθορίζονται διά συμβαοεως καταρτιζομένης προς τούτο με. ταξύ ΕΤΒΑ και των τρίτων`.

Σύμφωνα δε με το άρθρο 2 του ν. 742/77 "Η οργάνωση και εκμετάλλευσις των βιομηχανικών περιοχών ανήκει αποκλειστικώς στην ΕΤΒΑ Α.Ε.Ν

Τέλος, κατά τοαρθρ.4 του πιο πάνω ν. 4458/65 Πάσα δικαιοπραξία αφορώσα την υπό του φορέως του δικαιώματος οργανώσεως και εκμεταλεύσεως της βιομηχανικής περιοχής κτήσιν της κυριότητος επί των αναγκαίων διά την ιδρυσιν αυτής εδαφικών εκτάσεων και των συναφών ετέρων εμπραγμάτων δικαιωμάτων ή την υπ αυτού προς τρίτους μεταβίβασιν δικαιώματος κυριότητας ή σύστασιν εμπραγμάτων δικαιωμάτων ή εκμισθώσεων ή συστασιν άλλης ενοχικής σχέσεως και εν γένει πάσα εμπράγματος ή ενοχική δίκαιοπραξία αφορώσα έκτασιν πρόοριζομένην διά την οργάνωσιν βιομηχανικής περιοχής απαλλάσσεται παντός φόρου, τέλους, εισφοράς, δικαιώματος ή άλλης επιβαρύνσεως υπέρ του Δπμοσίου, ΝΠΔΔ, δημων και κοινοτήτων και παντός τρίτου υφισταμένων ή επιβληθησσομένων εν τω μέλλοντι, υποβαλλόμενη εις πάγιον τέλος χαρτοοήμου εκ δρχ. εκατόν...".

Ερμηνεύοντας την παραπάνω διάταξη του άρθρ.4 παρ.1 του ν.4465 ολομέλεια του Νομικού Συμβουλίου έκρινε (κατά πλειοψηφία) με την 52/94 γνωμοδότησή της, που αποδέχθηκε κοι ο υπουργός Οικονομικών (αρ. πρωτ. 1018363141/19-8-94) Πολ. 1200),οτι η παρεχόμενη από τη διάταξη αυτή απαλλαγή δεν καταλαμβάνει τις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο έχων το δικαίωμο οργάνώσης της βιομηχανικής ηεριοχής μεταβιβάζει ομού μετά της εδαφικής έκτασης και το κτίσμα, το οποίο έχει ανεγείρει ούτος. Η άποψη αυτή της ολομέλειας του ΝΣΚ καλύπτει όχι μόνο την περίπτωση μεταβίβασης εδαφικής έκτασπς με κτίσμα από τον φορέα οργάνωσης βιομηχανικής περιοχής προς τρίτους, αλλά και κάθε δικαιοπραξία (εμπράγματη ή ενοχική) που αφορά έκταση προοριζόμενη για την οργάνωση βιομηχανικής περιοχής. Κατά συνέπεια, με βάση την προαναφερθείσα γνωμοδότηση, δεν υπάγεται στις φορολογικές απαλλαγές του αρθρου 4 ν. 4486/65 η συγκεκριμένη περίπτωοη συστάσεως καθέτως οριζονίτίων ιδιοκτησιών, αφού, όπως αναφέρθηκε σε κάθε κάθετη και οριζόντια ιδιοκτησία που συνιστάται θα αντιστοιχεί ήδη υφιστάμενο κτίσμα. Και τούτο ανεξάρτητα από το εάν η κοινοπραξία ή τα μέλη αυτής κατέοτησαν φορείς οργανώσεως της αντίστοιχης βιομηχανικης περιοχής.

1Ι. Περαιτέρω και ως προς το ζήτημα αυτό θα πρέπει να παρατηρηθεί όη η ΕΤΒΑ ως φορέας οργάνωσης της συγκεκριμένης βιομπχανικής περιοχής (και υπό την εκδοχή ότι πρόκειται πράγματι για βιομηχανική περιοχή), δεν είχε μεταβιβάσει το τυχόν δικαιώμά της αυτό προς τη θυγατρική της εταιρία Ελληνική Κλωστοϋφαντουργία ΑΒΕΕ" και ος εκ τούτου δεν περιλαμβανόταν στα περιουσιακά αυτής στοιχεία. Επομένως και μόνο εξ αυτού του λόγου δεν ήταν δυνατόν να περιέλθει στην κοινοπροξία με την αγορό από αυτήν του ενεργητικού της Ελληνικής Κλωστοϋφαντουργίας ΑΒΕΕ". Σημειωτέον ότι ούτε και στο 5850/ 93 συμβόλαιο του συμβ/φου Παν. Στασινόπουλου γίνεται οποιαδήποτε μνεία σε δικαίωμα οργάνωσης βιομηχανικής περιοχής. Εξάλλου, περιέλευση του δικαιώματος οργάνωσης της βιομηχανικπς περιοχής στην κοινοπραξία θα αντέκειτο στο άρθρο 1 παρ. 3 του ν. 4458/65 που επιτρέπει την παράχωρηση αυτού μόνον σε νομικά πρόσωπα καθόσον η κοινοπραξία αποτελεί ένωση προσώπων (αστική εταιρία) στερουμενη νομικής προσωπικότητας.Την απαίτηση δε αυτή του ν. 4458/65 δεν παραμερίζει η διάταξη του αρθρου 1 παρ. β Ν. 2000/91 κατά την οποία αποκρατικοποίηση για την εφαρμογή του νόμου αυτού θεωρείται μεταξύ άλλων και η μεταβίβαση σε ιδιώτες φορέων του Δημοοίου, περιουσιακών στοιχείων, δικαιωματων και προνομίων των φορέων αυτων..." Και τούτο διότι η διάταξη αυτή δεν μπορεί να έχει τπν έννοια ότι καθιστά επιτρεπτή, στο πλαίσιο των ιδιωτικοποιησεων και τη μεταβίβαση ειδικών δικαιωμάτων σε ιδιώτες τα οποία άλλες διατάξεις και για ειδικούς λό γους επιβάλλουν να περιέρχονται μόνο σέ νομικά πρόσωπα.

ΙΙΙ. Τέλος, θα πρέπει να προστεθεί ότι γεννώνται σοβαρές αμφιβολίες αν το συγκρότημα πρώην Λαναρά Κύρτση αποτελεί βιομηχανικη περιοχή κατά την έννοια του ν. 4458/46 και 742/77 για τους ακόλουθους λόγους.

α) Ο καθορισμός μιας περιοχής ως βιομηχανικής γίνεται κατά το άρθρο 1 παρ. 1 εδ. 1 του Ν. 4458/65 με προεδρικό διάταγμα, μόνο δε για τον ειδικότερο προσδιορισμό ουτής ως προς τη θέση, εκταση και τα όρια της απαιτείται κατά το εδ. 3 του ιδιου αρθρου απόφαοη των υπουργών Βιομηχανίας, Ενέργειας και ΠΕΧΩΔΕ, η οποία αναφέρεται σε απλό διάγραμμα οριζοντιογραφίας. Στη συγκεκριμένη ηερίπτωση δεν προκύπτει από πουθενά να έχει εκδοθεί προεδρικό διάταγμα που να καθορίζει το συγκρότημα πρώην Λαναρά Κύρτοη ως βιομηχανική περιοχή. Υφίσταται μόνο 1817/28.2.1978) του υπουργού Βιομηχανίας και Δημοσίων Εργων κατ`επικληση των ν.4458/65 και Ν. 742/77, που κι αυτη καθορίζει τούτο απλώς ως χώρο για την ιδρευση εγκατάσταση και εκμετάλλευση του Βιοτεχνικού Κέντρου Αθηνών. Αλλωστε, και στο 585Ο/93 συμβόλαιο του συμβ/φου Παν. Σιασινόπουλου, με το οποίο μεταβιβάσθηκε το συγκρότημα στην κοινοπραξία, δεν γίνεται καμιά αναφορά στο ότι τούτο αποτελεί βιομηχανική περιοχή, ούτε καν ότι προορίζεται για την ιδρυοη του Βιοτεχνικού Κέντρου Αθηνών.

β) Προύπόθεοη για την οργάνωση και εκμετάλλευση βιομηχανικής περιοχής είναι κατά το άρθρο 5 του ν. 4458/65 π έκδοση κανονισμού που εγκρίνεται με απόφαση του υπουργού Βιομηχανίας και Ενέργειας και ο οποίος μεταξύ των άλλων, καθορίζει τους ορους διαθέσεως τμημάτων της περιοχής, τα σχετικα με τη διοίκηση και διαχείριση αυτής θέματα, τα δικαιώματα καί τις υποχρεώσεις του φορέα της περιοχής και των εγκαθισταμενωνα επιχειρήσεων. Τέτοιος κανονισμός δεν φαίνεται να έχει εκδοθεί στην ηροκειμένη περίπτωση.

γ) Κατά το εδ. 4 του αρθρου 1 του ν. 4458/85, σε περίπτωση που εντός των βιομηχανικών περιοχών εμπίπτει τμήμα που περιλαμβάνεται στο εγκεκριμένο σχέδιο πόλεως, από τη δημοσίευση οτην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της αποφάσεως του εδ. 3 του ιδιου αρθρου τίθεται τούτο εκτός οχεδίου πόλεως, ανακαλουμένου αυτοδικαίως ως προς το τμήμα αυτό του διατάγματος περί σχεδίου πόλεως.Σε αντίθεση προς τη διάταξη αυτή η προαναφερθείσα απόφαοη ορίζει ότι η τοπογραφική αποτύπωση και εφαρμογή της ισχύουσας ρυμοτομησεως θα εκτελεστούν από την ΕΤΒΑ Α.Ε. σε συνεργασία με την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Δημοσίων Εργων. Αλλα και στο,585Ο/93 συμβολαιο του συμβ/γραφου Παν. Στασινοπουλου τη συνολική έκταοη των 31.510 τ.μ. του οικοπέδου του συγκροτήματος, 4.540.24 τ.μ. ρυμοτομουνται, δηλαδή κατά τη μεταβίβαση του συγκροτήματος γίνεται δεκτό από τα συμβαλλόμενα μέρη ότι θα εφαρμοοθεί το σχέδιο πόλεως, πράγμα που, όπως αναφέρθηκε, δεν συμβιβάζεται με την ισχύουσα νομοθεσία περί βιομηχανικών περιοχών.

Στο ερώτημα λοιπόν που τεθηκε η απάντηση είναι ότι η σύσταση καθέτων οριζοντίων ιδιοκτησιών οτο βιομηχανικό συγκρότημα που βρίσκεται επί της Λεωφ. Κηφισού 54 και τις οδούς Ακράγαντος και Αντιγόνης μεταξύ των μελών της Κοινοπραξίας βιομηχάνων- βιοτεχνών συγκροτήματος πρώην Λαναρά. Κύριση, που απέκτησαν κατά ποσοστά εξ αδιαιρέτου το συγκρότημα αυτό δεν εμπίπτει στις φορολογικές απαλλαγές του αρθρου 4 του Ν. 4458/ 65".